Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Het geestelyck jubilee van het jaer O.H. M.DC.L. ofte Vreugde van 't berouw (1663)

Informatie terzijde

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (3.31 MB)

XML (0.53 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

liederen/liedjes


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Het geestelyck jubilee van het jaer O.H. M.DC.L. ofte Vreugde van 't berouw

(1663)–Joannes van Sambeeck–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 19]
[p. 19]


illustratie

Den voorsanck,
Ofte diergelijcken Rhijm, kan gesongen worden op de navolgende Stemmen.

IESU dulcis memoria. Ofte: Veni Creator Spiritus. Ofte: Alleluja den blijden Thoon. Ofte: Ey lieve spaert u kusjes wat. Ofte: Geluckigh is dat soete Wout. Ofte: Puer natus in Bethlehem.

 
DOen eens den Dageraet begon
 
Te bloosen van de gulde Son,
 
Enweer ontzegelde mijn oogh,
 
Den vryen geest haest opwaerts vloogh,
[pagina 20]
[p. 20]
 
En danckbaer met het pluym-gediert,
 
Dat door den schoonen Hemel swiert,
 
Songh aen den Schepper, die van niet
 
Het al geschapen heeft, een Liedt,
 
Dat, als het hey ligh woordt belijdt,
 
Ootmoedigh door de wolcken snijdt.
 
Dat hem terstont weerom versoet,
 
En alle schuldt vergeven doet.
 
Dat tot den Vaderlijcken Throon
 
Doet keeren den verlooren Soon.
 
Met een versiersel den Poëet
 
Die naeckte waerheyt soo bekleet:
 
Hy schrijft dat Orpheus uyt de Hell'
 
Heeft weer gekregen door het spel
 
Van sijn bewegend' Instrument
 
Sijn Vrouw gebeten van 't Serpent,
 
Als sy met haer geselschap las
 
De Bloemkens in het groene gras.
 
De Bloemkens zijn maer ydelheyt
 
Waer mee de Wereld ons verleyt;
 
De Slangh een sonde, die soo doot,
 
En van den Hemel ons ontbloot;
 
Een goet berouw is dese Lier,
 
Die ons bevrijt van 't helsche vier.
 
Den soeten sanck van dit gesucht
 
Waerachtigh dese doot ontvlucht.
 
Wie sal nu singen dit nieuw Liedt,
 
Waer dat de Son de sondaers siet,
 
En trecken door een soete stem
 
Als eenen Orpheus die tot hem?
 
Het Nachtegaeltje vol van vreught
 
Singht hoe den Hemel is verheught,
 
Wanneer door Gods bermhertigheyt
 
Den sondaer om sijn sonden schreyt.
 
Die soete suchtjens beter sal
 
Hier singen in het tranen-dal
[pagina 21]
[p. 21]
 
Het Tortelduyfje, dat beducht
 
Om sijn verlooren, gayke sucht,
 
Dan eensaem is, en sonder lust
 
Niet meer op groene tacken rust.
 
Mijn Sinne-beeldt dit wel beduyt,
 
Waer 't sit op een gebroken Luyt
 
Met desen sucht uyt Job geleert:
 
In treuren is mijn Luyt gekeert.
 
Met meerder reden nacht, en dagh
 
Wel eenen Sondaer treuren magh,
 
Die door de listen van 't Serpent
 
Is afgeweken van sijn end',
 
Is van den schoonen Hemel af
 
Gedreven tot den vuylen draf.
 
Den goeden Godt hem niet verlaet,
 
Noyt overwonnen van het quaet,
 
Die goetheyt hy bespeuren kan
 
In 't Hoogh-liedt van den Wijse-man,
 
Waer in den Lieven Bruydegom
 
Alsoo den Sondaer roept weerom:
 
Staet op, en haest u, mijn Vriendin,
 
U Saligheyt ick noch bemin,
 
Waer voor ick u mijn leven gaf,
 
Die doot was u verdiende straf,
 
Ick ben het goedertieren Lam,
 
Dat soo van u de sonde nam,
 
En tot het selve ben bereyt,
 
Soo menighmael ghy die beschreyt.
 
Staet op dan, soeckt u eenigheyt,
 
Die u niet in 't bekoren leyt,
 
En blijft niet op den groenen tack
 
Van u wellusten, en gemack.
 
Haest u, en vlucht in mijnen Sch oot,
 
Eer u verrast de tweede doot.
 
Mijn schoone Duyve keert tot my,
 
Die weer u Herp, en hert verbly.
[pagina 22]
[p. 22]
 
O Sondaer neemt die liefde waer,
 
Hebt hier berouw, en niet hier naer.

Tot den Leser.

 
BEminde Leser, dit vermaen
 
Van onse Tortelduyf gedaen,
 
Soo kort, en meerder niet beduyt
 
Gaet 't een oor in, en d'ander uyt.
 
Ick hebb' het veerder uytgespreydt,
 
En in dry deelen uytgeleydt;
 
Het eerste leyt u van het quaet;
 
Het tweede tot de deught u raedt;
 
Het lest' het beste deel u toont,
 
Waer mee de Liefde wort geloont.

De stemme der Tortelduyve is gehoort in ons Lant. Cant. 2.
Stemme: O hooge waerde Vrouw.

 
EEns in een schoon Landouw
 
Vergult van d'eerste stralen,
 
Versilvert van den douw
 
Gingh ick met vreughde dwalen,
 
Om met de Nachtegalen
 
Te loven boven al
 
Den Heer in 't aerdtsche dal.
 
Als ick in 't soete Wout
 
Mijn Luyt begon te raken,
 
Het Nachtegaeltje stout
 
Terstont begon te naken,
 
En mijnen geest vermaken.
 
Ick sagh in een Fonteyn
 
De schim van 't diertje kleyn.
 
Op 't water hingh den tack,
 
Waer op het quinckeleerde
[pagina 23]
[p. 23]
 
Sijn beckjen opwaerts stack,
 
En na den Hemel keerde,
 
De stem altijt vermeerde;
 
My leerde, soo het scheen,
 
Oock loven Godt alleen.
 
Het volghde nu my naer,
 
Nu sweegh' het om te leeren,
 
Ick hoorde noyt een snaer
 
Alsoo diminueren.
 
Wy maeckten soo ter eeren
 
Van onsen Heer, gelijck
 
Een Hemelsche Musijck.
 
My docht ick wierd' om hoogh,
 
Als Paulus opgeheven,
 
Mijn dorstigh herte vloogh,
 
Gelijck een Hert gedreven
 
Na de Fonteyn van 't leven,
 
Daer blijdtschap is altijt,
 
Die 't hert alleen verblijt.
 
Op 't hooghste was het spel,
 
Ick maeckte geen geruchten.
 
Eylaes al even wel
 
Den Nachtegael gingh vluchten,
 
Ick hoorde niet als suchten
 
De Tortelduyf alleen,
 
Mijn blijdtschap oock verdween.
 
My docht ick daelde weer
 
Met Lucifer van boven,
 
Tot in den afgront neer
 
Van mijn geluck verschoven.
 
Niet weerdigh om te loven
 
Die groote Majesteyt,
 
Ick hoorde dit bescheyt.
 
Soo weynigh u verheucht
 
De wereldt haest verlooren,
 
Ghy zijt tot meerder vreucht,
[pagina 24]
[p. 24]
 
Van 't eeuwigh Rijck gebooren,
 
Hier toe dan uytverkooren
 
Als ghy sucht om u quaet,
 
Gelijck mijn Duyfje raet.
 
 
 
Laet berouw,
 
Selden goet berouw.

Een ander.
Stemme: De Nachtegael.

 
ALs ick in het wilde Wout
 
Van de koele Mey bedout,
 
Hoor het bly geschal
 
Van de Vogels al,
 
En hoogh boven alle Luyten
 
Hoor het Nachtegaeltje fluyten,
 
Op de spruyten
 
Van het Solsche Dal,
 
Sijn vermaen
 
Neem ick aen,
 
En tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuck
 
Eer het hopen
 
Is verloopen.
 
Na sijnen soeten raedt
 
Ick tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuck
 
Tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuck,
 
En ga niet voort in 't quaet.
 
Niet en hout my 't cra cra cras
 
Van den Raef, die trager was.
 
Meer beweeght de tael
 
Van de Nachtegael
 
Vol van troost, en goede raden,
 
Die my voorhout Godts weldaden,
 
En genaden,
[pagina 25]
[p. 25]
 
En weckt menighmael,
 
Die soo laet
 
In het quaet
 
Noch tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuck
 
Niet geschapen
 
Om te slapen.
 
Ick met het Duyfje keer,
 
En tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuck
 
Tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuck
 
In d'Arcke van den Heer.
 
't Hout sijn beckje steyl om hoogh,
 
En oock derwaerts treckt mijn oogh,
 
O wat Godt al doet
 
Door het Diertjen soet
 
Om ons sinne ten vermaken,
 
En met een ons hert te raken,
 
En doen smaken
 
Hem, ons eenigh goet.
 
Als de deucht
 
My verheught,
 
Het tu tu tu tu tu tu tu tu tu tuyt
 
In mijn ooren,
 
En laet hooren
 
Hoe soet die Melody
 
Lu lu lu lu lu lu lu luyt,
 
Lu lu lu lu lu lu lu luyt,
 
En maeckt den Hemel bly.
 
Maer wanneer ick mijnen naem
 
Op een boom hier toe bequaem
 
Sny met alle kracht,
 
Dan het my belacht,
 
Die altijt wil hooger drijven,
 
En op hooge boomen schrijven,
 
Die niet blijven,
 
En sijn groot geacht.
 
U verblijdt
[pagina 26]
[p. 26]
 
Als ghy zijt
 
In 't wit wit wit wit wit wit wit wit wit wit
 
Van het leven
 
Ingeschreven,
 
En in het eynde raeckt
 
Het wit wit wit wit wit wit wit
 
Wit wit wit wit wit wit wit wit,
 
Dat eeuwigh u vermaeckt.
 
Als ick na beneden rol
 
Van het hooghste van het Sol,
 
'k Sien de Tortelduyf
 
Uyt haer groene luyf,
 
Om mijn dertele geruchten
 
Naer een dorre tackje vluchten,
 
En hoor suchten,
 
Dat ick soo verschuyf,
 
En in 't quaet
 
Obstinaet
 
Van 't eeuwig eeuwig eeuwig eeuwig eeuwig
 
Eeuwigh leven
 
Soo verdreven,
 
Rol om een kort playsier,
 
Eeuwigh eeuwigh eeuwigh eeuwigh
 
Eeuwigh eeuwigh eeuwigh eeuwigh
 
Van Godt in 't helsche vyer.

Een ander.
Stemme: Nabuyr ick sal 't u brengen.
Ofte: Touts les Soldats en France.

 
O Mensch' hout op van slapen,
 
U weckt de na na na na na na na na Nachtegael,
 
Alleen na Godt geschapen,
 
Met dese lie lie lie lie lie lie lie lie lieve tael.
 
Oock boven alle dingen
[pagina 27]
[p. 27]
 
Looft desen milden Heer,
 
En hoort het dier u singen:
 
O Sondaer tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuc tuck niet meer.
 
De Swaluwe neer gevlogen,
 
Oock u verwijt wijt wijt wijt wijt wijt wijt wijt wijt het quaet.
 
De Mugh' u vlieght in d'oogen,
 
Staet op, eer 't is is is is is is is is is te laet.
 
De Wachtel hoort bevelen,
 
De wach wach wach wach wacht,
 
De doot, als die wilt stelen,
 
Komt in de midde midde midde midde middernacht.
 
Hoort eens hoe de Exter schetert,
 
En u begeck gec gec gec gec gec gec gec geckt onwijs,
 
Die noch u niet en betert,
 
Singt met de Cys cys cys cys cys cys cys cys cys een wijs,
 
En in den dreck der sonden
 
Blijft met den Hoppetop.
 
O Sondaer weer ontbonden,
 
Vlieght met den Leeu leeu leeu leeu leeu leeu leeu leeu Leeuwerck op.
 
Hy sal u niet verachten,
 
Die alle tijt tijt tijt tijt tijt tijt tijt tijt tijt is goet.
 
Sijn armen u verwachten,
 
Gelijk de kloc kloc kloc kloc kloc kloc kloc kloc klockhen doet.
 
Als ghy de Son siet stralen,
 
De werelt is u vuyl,
 
En laet u hert niet dwalen
 
Van 't licht gelijck lijc lijc lijc lijc lijc lijc lijc lijck den Uyl.
 
Wilt, seyt den Heer, niet vluchten,
 
Ick u noch nie nie nie nie nie nie nie nie niet verschuyf;
 
Maer om u sonden suchten,
 
Gelijck de Torre torre torre torre Tortelduyf.
 
Wilt naer u Arcke keeren
 
Weer met het Duyf ke rasch',
 
En van den Raef niet leeren
 
Het cra cra cra cra cra cra cra cra cra cra cra cra cras.
 
De Duyf kon nergens rusten;
[pagina 28]
[p. 28]
 
Den Raef bleef op op op op op op op op op een aes.
 
En volght soo niet u lusten,
 
En weest niet al al al al al al al al alsoo dwaes.
 
Wilt dan u vleesch versaken,
 
Voldoet alleen de noot,
 
Wanneer de Besen smaken,
 
Dan is de Ly ly ly ly ly ly ly ly Lyster doot.
 
Den Vogel wort bedrogen,
 
Wanneer het flu flu flu flu flu flu flu flu fluytje gaet.
 
Het net haest neer getogen
 
Opd'aerd' het Vinc vinc vinc vinc vinc vinc vinc vinc vinckje slaet.
 
Soo gaet het vleesch' u vleyen,
 
En Satan u bekoort.
 
En laet u niet verleyen,
 
Niet na de werre werre werre werre werelt hoort.
 
Van Godt om hoogh verheven,
 
Soekt daer dat eeuwig eeuwig eeuwig eeuwig u verblijt.
 
Denckt op het eeuwigh leven,
 
Soo langh u lijdt den tijt, u lijdt den tijt, u lijdt den tijt.
 
Alleen soeckt daer u gaytjen,
 
U vleesch' altijt bedwinght,
 
En met het Papegaytjen
 
In 't eyndt victory tory tory tory tory singht.

Een ander.
Stemme: Le Rossignol.

Den Haen
Ontweckt den Sondaer.

 
ALs Petrus hoort het soet vermaen
 
Van sijnen Haen,
 
Door 't aensien van den Heer gewont
 
Hy weent terstont.
[pagina 29]
[p. 29]
 
Den Haen u alle dagen weckt,
 
En u noyt dit exempel treckt.

Den Rave
Verwijt het Vytstel.

 
DOen Paulus by Damascum quam,
 
En 't licht vernam,
 
Niet met den Raef riep cras cras cras,
 
Maer volghde ras.
 
O Sondaer oock niet langh en toeft,
 
En niet meer uwen Godt bedroeft.

Den Hoppetop
Vertoont d'Obstinaetheyt.

 
DEn Hoppetop met sijnen beck
 
Blijft in den dreck,
 
En Judas oock, die obstinaet
 
Verlooren gaet.
 
Met den verlooren Soon gaet af
 
Tot den Heer van den vuylen draf.

De Tortelduyve
Beweeght tot Berouw.

 
DE Tortelduyf om 't gaytje sucht
 
Maer sonder vrucht.
 
Ghy krijght weerom de Saligheyt
 
Wanneer ghy schreyt.
 
Maria Magdaleen haest sagh
 
Wat by Godt eenen traen vermagh.
[pagina 30]
[p. 30]

Den Swaen
Brenght tot Belijdenisse.

 
DEn Swaen met sijnen beck treckt uyt
 
Het vuylste kruyt,
 
En hout aldus het water klaer,
 
Soo volght hem naer.
 
Met David geern' u schult belijdt,
 
En ghy zijt oock van die bevrijdt.

De Duyve
Leert den Koeckoeck niet volgen; maer de occasy schouwen.

 
DEn Koeckoeck singht het oude liedt,
 
En doet soo niet.
 
Voorkomt het quaet, alst Duyfje doet,
 
Dan blijfje goet.
 
Terstont het sijnen Sperwer vliedt,
 
Als't den schim maer in 't water siet.

Den Nachtegael
Singht hoe dat Godt behaeght de Penitentie
.

 
DE stemme van den Nachtegael
 
Is een verhael,
 
Hoe dat den Hemel is verheught
 
Van uwe deught.
 
Dan Paulus hoorde dit musijck
 
Als hy was eens in 't derde Rijck.

Den Leeuwerck
Verweckt tot Dancksegginge
.

 
DEn Leeuwerck singht, en vlieght om hoogh,
 
U hert, en oogh
 
Oock volgen laet, bedanckt den Heer,
[pagina 31]
[p. 31]
 
En daelt niet weer.
 
Soo den gesuyverde Melaet
 
Weer tot hem niet ondanckbaer gaet.

Den Pellikaen
Leert u schuylen in de zijde Christi
.

 
NAer u berouw van sonden vry
 
Vlucht in de zy
 
Van uwen Heer, hier niet en vreest
 
Den helschen Geest.
 
Daer heen wijst u den Pellikaen,
 
Als sijn borst hy gaet open slaen.

Den Paradijs-Vogel
Leert ons voor al soecken het Rijck der Hemelen
.

 
UHert laet in den boven-schijn
 
Met Paulo zijn,
 
En smaeckt aldaer het eeuwigh goet,
 
Dat u voldoet.
 
Soo leert den Vogel Paradijs,
 
Die maer soeckt in de locht de spijs.
 
 
 
Soo sucht,
 
En vlucht.

De tranen Christi.
Stemme: Que diton.

 
TOrtelduyf Tortelduyf
 
Tortelduyf leert my suchten,
 
En met u doet my vluchten.
 
Godt den Soon in Bethlehem
 
Van de Maget ons gebooren,
 
Boven alle vreughd' u stemm'
 
In 't beginsel heeft verkooren.
 
Tortelduyf Tortelduyf, &c.
[pagina 32]
[p. 32]
 
Om te toonen dit noch meer,
 
En den Vader te behagen,
 
Heeft u na de Wet den Heer
 
In den Tempel opgedragen,
 
Tortelduyf, &c.
 
Hy verhefte weer u stemm'
 
Over Lazarum gestorven.
 
Met veel tranen weckten hem,
 
En soo 't leven heeft verworven,
 
Tortelduyf, &c.
 
Doen de Stadt Jerusalem
 
Niet en achte sijn vermanen,
 
Achtervolghde weer u stem
 
Vergeselschapt van sijn tranen,
 
Tortelduyf, &c.
 
Oock hy socht sijn eenigheyt
 
Op den Bergh van Oliveten,
 
Waer hy voor ons saligheyt
 
Suchte tot het bloedigh sweeten,
 
Tortelduyf, &c.
 
Waer u stemme wiert gehoort
 
In het eynde van u leven,
 
Voor mijn leven soo vermoort,
 
Aen het Cruys om my verheven.
 
Tortelduyf, &c.
 
Wee u mensche die nu lacht,
 
Uytgestort, en ongebonden,
 
En sijn tranen niet en acht
 
Uytgestort in alle sonden.
 
Tortelduyf, &c.

Anagramma.

 
Als eenen Arent vlieght om hoogh
 
Den Traen van een ootmoedigh oogh.

Saligh zijt ghy, die nu weent. Luc. 6.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over dit hoofdstuk/artikel

lied

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank