Lettergeschenk voor de lieve jeugd, in poëzij en proza

[p. 32]

De schoenmakers.

Deze maken van het leder,

Ons de schoenen naar de maat;

Om bij fraai of slordig weder,

Eens te gaan langs weg en straat,

Als de voeten zijn gemeten,

Snijdt men 't leder naar 't fatsoen

Van de mode, want ook deze

Volgt me in 't dragen van den schoen.

De Schoenmaker, welke onze schoenen maakt, is insgelijks een zeer nuttig mensch. Het leder, hetwelk hij gebruikt, was eerst de huid van eenen os, van een jong half, van een paard of van eene geit. Deze huid wordt eerst gelooid en gerund, dit geeft haar meer sterkte, of buigzaamheid. De huid van den os wordt

[p. 33]

dat dikke leder, hetwelk de zool van den schoen uitmaakt; het kalf, het paard of de geit verschaffen het bovenleder.

Op velen plaatsen heeft men slechts eene soort van Schoenmakers, die alsdan zoo wel mans- en vrouwenschoenen, als laarzen maken; - De Schoenmaker maakt voor ons, op zijnen driestal zittende, met behulp van leesten, elsten, knijptang, raspen, hamer, likhout, zetstiften, spanriemen, enz., hoofdzakelijk van leêr, doch ook wel eens, en vooral voor de vrouwen, van zijde en andere stoffen, die hij eerst op de snijplank met zijne kromme of regte snijmessen snijdt, allerlei schoenen, muilen en pantoffels, waarvan hij de bijzondere stukken, door middel van uit hennep

[p. 34]

gemaakte pekdraden, waaraan aan het einde in plaats eener naald, varkensborstels vast gedraaid zijn, vastnaait. Om dit alles behoorlijk te kunnen verrigten, gaat hij op de volgende wijze te werk:

Eerst neemt hij met houten of koperen maatstok de lengte van den voet, en meet vervolgens met eene strook dubbeld gevouwen papier of met een stukje leder de dikte van denzelven; alsdan snijdt hij het leder of andere stoffen op de snijplank volgens de genoemde lengte en dikte: wanneer hij het bovenstuk stijf over de met stukken leêr eerst behoorlijk pasgemaakte leest, door middel der zetstiften vasthecht, en voorts de zolen en hielen op de gewone wijze daaraan vastnaait, Waarna dan ten

[p. 35]

laatste de vrouw van den Schoenmaker dezelve met boordlint of leder omboort, dat juist geen zwaar, maar evenwel een lastig en vervelend werk is.