Abbingawâld

[p. 33]

14

Laerman baron Tinnegieter hat in sin as in baarch. De griffier en de amtner fan it O.M. sjogge it daliks wol, as er der yn komt. Syn skurve toga hinget him noch suteriger om 'e skouders as oars, syn lytse eachjes binne hast wei yn de grouwe troanje en syn mûle liket op dy fan in bulldogge, sa hinget de lippe. Der stiet ek wer in ferfelend saakje op 'e rol: in jachtkwestje wêrby't it in toer wêze sil, it wettich en oertsjûgjend bewiis te leverjen. As de man op syn stik stean bliuwt, dan kin men him net folle dwaan. Dat wit de amtner fan it O.M. en hy tinkt, dat de kantonrjochter it ek wit. Mar dêr is hy mis mei; dy hat diskear de stikken amper sjoen. Laerman baron Tinnegieter hat oare soargen oan 'e holle.

De earste saak giet tsjin immen, dy't gjin segels plakt hat. Fergetten, seit er. It is de tredde kear al, bringt de amtner fan it O.M. him ûnder it each; syn ûnthâld mei wol wat opskerpe wurde.

Laerman baron Tinnegieter lykwols moat neat fan segelplakken ha; al dat soarte dingen giet neffens him yn tsjin de goede âlde oarder yn de maatskippij. Ien gûne of ien dei, gnoarret er. ‘Ik tekenje appèl oan,’ seit de amtner, dy tsien gûne of tsien dagen frege hat, ‘it is de twadde herhelling, de man mei it no ek wolris leare.’ It is in jonge amtner mei in skerpe tonge en beleaven net bang. De foarige wie it wol goed, wat Laerman baron Tinnegieter die.

De twade saak is wer sokssawat; de delinkwint hat gjin arbeidslist ynfolle en neffens it prosesverbaal is er faker as ienkear

[p. 34]

warskôge. De man wol net fan rjochten meiwurkje; hja hawwe oars ek wolris lêst mei him.

‘Ik bin mar in gewoan timmerbaaske,’ seit de man beskieden; al dat geharsenskrab mei papieren hat er wol oan en hy ornearret, der binne ek in protte ûnnedige omballingen by.

Laerman baron Tinnegieter knikt, mar de amtner is fan betinken dat eltse baas syn plichten kenne moat; oars moat er mar gjin baas wurde. It ynfoljen fan sa'n papierke is in kwestje fan fiif minuten. Wat learjild betelje, dat is, tinkt him, it bêste middel; hy freget fiif gûne of fiif dagen.

As Laerman baron Tinnegieter neffens syn sin te wurk gyng, joech er de man twa kwartsjes of ien dei, mar dat doar hy dochs net oan. It moat mar net wer in appèlsaak wurde: trije gûne of trije dagen, seit er en dêr bliuwt it by.

En dan ropt de doarwaarder de man foar, dy't yn de baron syn jachtfjild in hazze ûnder de jas tôge hat. In oppasser hat it sjoen of teminsten, hy hat de poaten fan de hazze ûnder de jas weikommen sjoen; de man woe de jas net losdwaan, doe't de oppasser syn peinje net sjen litte koe; eltsenien koe dan wol sizze, dat er oppasser wie.

‘It wie in kat,’ seit de man. ‘It wie gjin hazze. It bist hie in kûgel troch de kop; dat sil wol it wurk fan in jager of in streuper west ha.’

It giet om in hazze, dat is nochris wat oars as de wenstige streupte knyn. In hazze, dy blinder, dat is edel wyld. Laerman baron Tinnegieter is read om 'e holle wurden fan argewaasje. ‘Man, wolle jo ús soks no wier wiismeitsje? Tinke jo no wrychtich, dat der ien is dy't it leaut?’ Hy snúft fan grimmitigens, de kantonrjochter. ‘De oppasser ken dochs wol it ferskil tusken in hazze en in kat! It is te gek om der oer te praten.’

‘It is net gek; it is allinne benaud, safolle karten der langer deasketten wurde,’ seit de man, ‘allinne, omdat se altemets in knyntsje fange. Dêr mocht wolris wat better op past wurde.’

Hy hat in tsjûge à dézjarge by him; in buorman. ‘Ja, it wie in kat,’ seit dy, nei't er syn eed sward hat, ‘ik haw it bist sels mei bedobbe.’

[p. 35]

As de âlde amtner fan it O.M. der noch west hie, hie Laerman baron Tinnegieter it der wol op weage en feroardielje de man op it tsjûgenis fan de oppasser. No doart er net. De amtner seit, dat er der fan oertsjûge is, dat de man liicht; it wettich bewiis achtet er lykwols net sterk genôch en dêrom moat er frijspraak freegje. ‘Frijspraak!’ Laerman baron Tinnegieter byt it de man yn 'e troanje. ‘Mar wy krije jo wol wer.’

Fierder binne it meast fersteksaakjes. Laerman baron Tinnegieter kin der de gedachten mar amper byhâlde. Juster hat de hillige Veronica by him west; de Adelheidfundaasje hat noch nea immen op jild wachtsje litten, sei hja, mar no soe it der dochs wol fan komme moatte. Doe't Lomme Berga, it faktotum, der by helle waard, die it bliken, dat it oan notaris lei; dêr wiene de sinten noch fan de neigers- en de houtferkeapingen. Mar mei in wike kaam de hier binnen, dan wie de need te'n earsten oer. Ja, notaris moast earst better wêze, hiene se him sein.

Freule Valéry de Charleville is op 't lêst ôfset mei in foarskot. Soe it net doge mei notaris? Dêr tinkt Laerman baron Tinnegieter oan, as er de lju feroardielt ta de straffen dy't de amtner freget. Och, al dy praatsjes! Dochs stiet Laerman baron Tinnegieter it saakje net. Nee, de maatskippij rêst lang sa fêst net mear op har grûnslaggen, as it wolris west hat. Neat is langer ûnmooglik. Mar dy sobere, ienfâldige notaris...

Laerman baron Tinnegieter komt net ta in útslútsel.