Abbingawâld

[p. 90]

11

En it komt, sa't it komme moast: de tsjerkerie giet om. It wie te ferwachtsjen; it kieskolleezje wie al om. Dochs wurde se der noch even kel fan yn Abbingawâld. Dat siktaris Jelles ien fan dyjingen is, dy't der útstimd is, sjoch, dat giet party minsken stoefernôch. Sa mâl hoecht it dochs net. Hja prate der oer op strjitte, de Abbingawâldsters; der wurdt frijwat raar guod spuid op Lomme Berga, dy syn skuld dit is. En hy is noch wol famylje fan siktaris syn frou!

Mar it sil oars no; sa kin it net langer. Der wurdt in komitee fan aksje oprjochte, om de gemeente wat nij frijsinnich bloed takomme te litten; de leden geane op hûsbesiik, want it is yn Abbingawâld gien as op in protte oare plakken: ferskate minsken dy't harren frijsinnich neame, binne gjin leden mear fan de tsjerke. Soks jout plichten en kostet sinten en wat hat men dêr oan, as men de preek dochs hearre kin, as men wol.

Ja, Lomme Berga is it lulke bist; fan Laerman baron Tinnegieter prate se mar leaver net. Laerman baron Tinnegieter sit mei syn jild efter safolle ferieningen en it doarp hat sa'n goedenien oan him, dat dy litte se der mar safolle mooglik bûten. It komitee fan aksje wurket tige, mar te'n earsten hawwe de otterdoksen it dochs te sizzen, dat is klear. Wat is it in gelok, dat dominy Douwes Dekker hjir sa fêst sit. As dy mar yn Abbingawâld bliuwt, dan hawwe de frijsinnigen wol in kâns, dat hja troch de krisis komme. Lomme Berga's ryk sil ek wolris út wêze; as Laerman baron Tinnegieter weirekket, komme der faaks lju op 'e state, dy't sels de leie yn 'e hannen nimme en de ferhieringen net mear oan Lomme Berga

[p. 91]

oerlitte. It is ek in goed ding, dat Sybrandy, de nije administrateur fan de Adelheidfundaasje, frijsinnich is. Dat skeelt al wer safolle.

De otterdoksen yn Bethel, ja, dy binne bliid. De tsjerkerie bestiet út njoggen minsken, bûten dominy; seis dêrfan binne no fan har rjochting. Ut it doarp sels giet mar in lyts kliberke nei Bethel; de measte otterdoksen wenje yn útbuorrens. Hja binne it folk fan de Geasten en út de Warren, út Boskhuzen komme hja wei en fan de Boerestreek. It is warber folk, dat almeast út de súdwesthoeke fan de provins je nei dizze omkriten ferfearn is en yn de regel earst noch al ta de grûn bewenne moast. Der binne guon ûnder harren, dêr't it de earste jierren ek net sa goed mei woe. Mar Lomme Berga hâldt harren de hân boppe de holle.

Lomme Berga sit ek eltse snein yn Bethel; wat efterôf, want hy is in beskieden man. Syn beskiedenheid hat it him dien, dat er it yn tsjinst fan Laerman baron Tinnegieter sa fier brocht hat. Hy hat nea de foargong by in lêstsjinst en der foar betanke, âlderling te wurden. Lomme Berga hâldt him leaver op 'e eftergrûn.

In otterdokse gemeente mei in otterdokse dominy, dat is al jierren Lomme Berga syn ideaal. Dêrfoar hat er wurke, jierren efter mekoar. Doe't dominy Douwes Dekker hjir beroppen waard, wie dat foar him in tige tsjinstuit. Omdôch hied er besocht, in pear minsken om te praten, hoewol't er sels mei jild op 'e lappen kaam. Syn kandidaat wie doe in dominy, wol frijsinnich, mar net sa jong mear, dy't boppedat in jiermannich te Davos tahâlden hie; immen dus, dêr't men nei alle gedachten net lang mear oan fêstsitte soe. Mar de kar foel op dominy Douwes Dekker, in jongkeardel, noch net sa lang troud en mei tige ambysje foar syn heech amt.

Dat is no al wer mear as tsien jier lyn; sûnt hat er it teminsten safier brocht, dat de tsjerke om is. No moat dominy Douwes Dekker hjir noch wei. Mar dat giet samar net. As dy man net út himsels ferdwynt, is de takomst noch tige ûnwis, want Lomme Berga sels sjocht de tiid ek wol kommen, dat er minder te sizzen hat as no.

Dominy Douwes Dekker is de lêste en swierst te beseiten barrikade. Krige er mar in berop!