Abbingawâld

[p. 136]

2

Op 'e jûn fan Goedfreed stiet it yn 'e krante: dominy Douwes Dekker is beroppen op in plakje tichte by Grins. As in tongerslach falt dat nijs op Abbingawâld. Dominy Douwes Dekker beroppen! Dus dochs...

It is wier, der waard al lang grute, dat dominy besocht hjir wei te kommen. Eltsenien wist wol dat mefrou him der al jierren tige op oanstie, in oar plak te sykjen. En de lêste tiid hie dominy it hjir foar himsels net better makke mei dy preek oer notaris en dy fredesgearkomste. Einliken betrouden se him al net mear sûnt Krysttiid, doe't dat frjemde folk yn 'e tsjerke siet.

En dochs komt it berjocht ûnferwachts. Men hie, as it der op oankaam, net tocht, dat dominy it safier komme litte soe. Wibren Berga sei lêsten wol, dat dominy op berop te preekjen wie, mar Wibren Berga syn praatsjes en twa botsens, dat is ornaris krekt in stoer. Om yn dizze omstannichheden út Abbingawâld wei te gean, dêr is ek wol wat moed foar nedich; en dominy Douwes Dekker hat altiten flitich en earnstich it goede socht, mar in moedich man hat er nea west. Foar wichtige besluten plichte er altiten werom te skoarjen.

Der is yn dizze snuorje fersleinens yn de herten fan party Abbingawâldster frijsinnigen; mar in inkeldenien seit, dat dominy him net ôffalt, dat er soks weage hat.

Lykwols, der moat wat dien wurde. De sneontemiddeis is der konferinsje fan in stikmannich frijsinnigen op 'e siktariskeamer fan it gemeentehûs. It binne te'n earsten net botte freonlike

[p. 137]

lûden, dy't dêr heard wurde, mar it slagget siktaris Jelles al ridlik gau, de geasten wat ta rêst te bringen. Hy seit, dat dominy twa dingen dwaan kin: it berop oannimme en der foar betankje. Oannaam hat er it, foar safier't siktaris wit, noch net; der moat no fansels war dien wurde, dat it ek net bart. Dat moat foarsichtich, hiel foarsichtich oanpakt wurde. Beleaven gjin rûzje; dominy fielt him hjir skynber ek net mear sa thús en mei hurde wurden makket men it faaks mar slimmer. It is folle better dat men tajout, dat er wol reden hat om ris nei in oar plak út te sjen; men moat him yn 'e mjitte komme. It soe wêze kinne, dat men him dan safier kriget, dat er hjir noch in jier of wat bliuwt. Siktaris Jelles sjocht it sa, dat der yn Abbingawâld de kommende jierren hiel wat feroarje kin. By de fundaasje hat Lomme Berga neat mear te sizzen en men kin wol oannimme, dat baron Victor ek syn eigen saken regelje wol. As hjir wat nij frijsinnich bloed komt, kin alles noch goedkomme; dat moat men dominy ûnder it each bringe.

Wis, hja binne it der by einbeslút wol oer iens: dominy moat net ferkeard bejegene wurde. En der wurdt ôfpraat, dat de noch oerbleaune frijsinnige âlderlingen sa gau mooglik nei dominy ta sille, om ris mei him en, as it kin, ek mei mefrou te praten.

As de hearen, in bytsje moediger as se kaam binne, ta it gemeentehûs útkomme, giet Lomme Berga krekt foarby. Dat treft net sa bysûnder; mar Lomme Berga syn troanje ferret neat, hy nimt syn huodsje djip ôf en sjocht dan wer foardel, lykas er altiten docht.

‘Wat soe der no yn sa'n keardel omgean?’ freget ien fan it selskip. Nimmen jout beskie; mar de wissichheid fan sakrekt is al wer in stikhinne fuort. Dat is no de man, dy't mear te fertellen hat as hja allegearre meimankoarren.

Ja, wat giet der yn Lomme Berga om yn dizze snuorje? Hy ferbrekt te'n earsten syn swijsumens net, ek de oare deis net, as eltsenien yn it lokaaltsje Bethel by him komt en freget, wat him derfan tinkt. Hy lûkt oan 'e skouders en preuvelt: ‘Ofwachtsje.’ Mar letter, as de psalmen songen binne en de hannen gear west ha, letter lústert er in pear freonen ta: ‘Ik leau, it komt mei koarten wol goed.’

[p. 138]

Hy ken de sitewaasje, Lomme Berga; hy wit no, dat dominy Douwes Dekker foar mefrou belies jûn hat. As er dit berop net oannimt, docht er it wolris in oar. De oerwinning liket einlings yn it sicht te wêzen.