Aya Sofia

[p. 160]

VI. Mahomed.

Het is onnoodig hier in een beschouwing te treden over de beteekenis van Mahomed. De uitspraak van Döllinger geeft kort en bondig alles terug en het laatste woord ook van de fijnst uitgesponnen of op zijn breedst uitgedijde betoogen blijft Mysterie.

Hier mogen enkele bijzonderheden volgen, op welke in deze verzen gezinspeeld wordt.

‘Voor mij staat in mannelijke kracht.’

Volgens de overlevering was Mahomed een man van zeer schoone gestalte en trekken; die bij zijn optreden den indruk maaakte van hoogheid en majesteit, wiens blik geen weerstand kende, wiens lach betooverde, wiens gelaat iedere aandoening vertolkte, wiens gebaar ieder woord versterkte. Met deze

[p. 161]

schoonheid - ‘an outward gift which is seldom despised except by those to whom it has been refused’ - gingen groote gaven van geest gepaard; oordeel, verbeelding, geheugen: vlug, hoogvliegend, omvattend. Geen gedachte boezemde hem vrees in en voor geen daad deinsde hij terug.

‘Mahomed, de zoon der Koreischieten...’

Mahomed behoorde tot den stam Koreisch, tot het geslacht Hashem. Zijn vader Abdallah huwde de schoone Aminah van den stam der Zahrieten. De jeugdige wees werd door zijn ooms van het grootste deel zijner erfenis beroofd en alleen Aboe Taleb, zijns vaders broeder, beschermde hem. Op zijn vijf en twintigste jaar trad Mahomed in den dienst van Cadijah, een rijke weduwe uit Mecca, die hij weldra huwde. Op zijn veertigste jaar trad hij op als profeet. Hij had de gewoonte telken jare in de maand Ramadan een tijd lang in afzondering door te brengen in de grot van Hera.

‘Uw Koran, 't Wondre boek in de eeuwigheid geboren...’

Volgens Mahomed en zijn leerlingen is de Koran in zijn wezen ongeschapen, levende in het Wezen Gods en met een pen van licht in het boek der eeuwige besluiten geschreven. Een afschrift in een band van zijde en juweelen werd door Gabriel den aartsengel aan den Profeet ter hand gesteld. Mahomed openbaarde den Koran bij gedeelten.

[p. 162]

De hoofdstukken van den Koran dragen den naam van Suren.

Op zijne wijze heeft Gibbon de leer van Mahomed geteekend: ‘The faith, which under the name of Islam, he preached to his family and nation, is compounded of an eternal truth and a necessary fiction, That there is only one God, and that Mahomed is the Apostle of God.’ Maar bij deze éene fictie komen er duizenden en de éene waarheid wordt door de loochening der Drieëenheid en der menschwording tot een werktuig der logen.

‘Voor Seid doen schitteren ..’

Seid was de vertrouwde dienaar van Mahomed.

‘Uw Zwaard! de sleutel van den hemel en de hel,’

‘The Sword is the key of heaven and of hell; a drop of blood spent in the cause of God, a night spent in arms, is of more avail than two months of fasting or prayer: whosoever falls in battle his sins are forgiven: at the day of judgment his wounds shall be resplendent as vermillion and odoriferous as musk; and the loss of the limbs shall be supplied by the wings of angels and cherubim.’ - Mahomed bij Gibbon.

‘Toen Aboe Beker sprak ....’

Aboe Beker was de vriend, later de opvolger van den Profeet.

[p. 163]

 

‘.... Duizenden, ontelbaar als de vruchten,’

Een Arabisch spreekwoord zegt, dat de zendelingen rondom den troon des Profeten zoo talrijk waren ‘as the dates that fell from the maturity of a palm-tree.’

De volgende woorden uit Döllingers Historische Betrachtung over Muhammed's Religion - 1838 - mogen hier nog eene plaats vinden:

‘Wie alles Grosse und Erschütternde ist auch der Prophet von Hedschas aus einer geistigen Atmosphäre hervorgegangen, von einer herrschenden Gesinnung getragen worden, die er nicht erzeugt hatte, die er vielmehr schon vorfand und nur weiter ausbildete. Die Araber, vorzüglich der Koreischitische Stamm, welchem Muhammed angehörte, fühlten sich als Abkömmlinge des vor andern Menschen hoch begnadigten Abraham durch Ismael; auch auf diesen Sohn und dessen Geschlecht war nach dem Volksglauben das, wenn gleich zuletzt verdunkelte, Licht der göttlichen Offenbarung übergegangen; die Ismaeliten wollten nicht hinter ihren Brüdern, den Israeliten, zurückstehen, auch sie sollten ihren Propheten haben, der den Glauben Abrahams in seiner ursprünglichen Reinheit wieder herstellte und zur Weltreligion erhöbe. Durch die häufigen Berührungen mit den damals in Arabien sehr zahlreichen Juden und Christen, den natürlichen und den adoptivsöhnen Abrahams, musste das religiöse Stamm- und National-

[p. 164]

gefühl der Ismaeliten geweckt werden. Die Juden hatten den letzten grossen Propheten, den ihnen Gott gesandt, verschmäht und verläugnet; die Christen aber hatten, wie die Heiden wähnten, im entgegengesetzten Irrthum ihm göttliche Würde beigelegt; sie hatten auch, schien es, ihre Einheit verloren und waren in eine bunte Menge sich bekämpfender Sekten zerfallen; so schien, da der eine Zweig der Abrahamiden sich der Gnade, Träger und Organ der göttlichen Offenbarung zu seyn, unwürdig gemacht, oder seinen Beruf verfehlt hatte, die Reihe der Berufung an den andern Zweig, an die Enkel des Patriarchen vom Sohne der Hagar gekommen zu seyn.’

En verder: ‘Der neue Ismaelismus glich jenem unächten Sohne des Patriarchen, von welchem der Stifter und die vornehmsten Gläubigen abstammten, und von welchem verkündet worden war, dass er ein wilder Mensch seye, dass seine Hand wider Jedermann und Jedermanns Hand wider ihn seyn werde: wie eine verzehrende Flamme brach plötzlich die neue Glaubensform mit unwiderstehlicher, alles vernichtender Gewalt hervor aus den Wüsten Arabiens, und in zehnfach geringerer Zeit, als die Römer vordem zur Aufrichtung ihres Weltreiches bedurft hatten, waren die Völker von der Chinesischer Mauer bis zum Niger der Herrschaft des Islam oder doch der Gewalt seiner Bekenner unterworfen.’