In Holland staat mijn huis

[p. 16]

Keukens

Vraag aan een vrouw: Hoe stel je je een ideaal huis voor? Zij zal een ogenblik achterover leunen, duizelig haar ogen sluiten en nadenken. En dan zal ze verzaligd beginnen te stralen. Ze zegt: Wel, om te beginnen wil ik... En dan komt het. Ze weet het precies en tot in finesses. Alle vrouwen weten het precies, behalve ik.

Toen de architect mij vroeg, hoe ik de keuken wou hebben, zei ik: Nou gewoon een keuken.

Maar u hebt toch wel bepaalde eisen voor 'n keuken?

Ik begon te piekeren en hij wachtte en ik voelde me alsof hij me vroeg: In welk jaar is Johanna de Waanzinnige geboren?

Gewoon 'n keuken? zei hij. Geen bepaalde wensen? Eh... hm... ik zou wel een kattebak willen, waar de kat nooit iets naast kan doen, zei ik. Het was alles wat ik bedenken kon, maar ik vind het dan ook een belangrijk punt.

Dan zou dus de keuken één kattebak moeten worden, zei hij. En dat kan toch nooit uw bedoeling zijn. En verder?

Een ingebouwde dienstbode, zei ik, die zuigt en veegt en niet zingt en geen liefdeleven heeft, en een flesje in de kamer, net zoiets als airwick, maar in dit geval een flesje dat alle slechte humeuren absorbeert.

U moet er nog maar eens over nadenken, zei hij kalmerend. En overal eens neuzen. Gaat u eens kijken in Zutphen. Daar staat een nieuw huis:

[p. 17]

The Cockpit. Met een Amerikaanse keuken. En gaat u eens kijken in Aerdenhout, in The Little Nook, daar is ook een Amerikaanse keuken. En kijkt u deze tijdschriften eens door: allemaal Amerikaanse keukens.

Toen ben ik dus het land doorgereisd om overal nieuwe huizen met Amerikaanse keukens te bekijken. Ik vond het in het begin wat moeilijk om overal aan te bellen en te zeggen: mevrouw mag ik uw nieuwe snufjes eens zien, maar de dames vonden het allemaal enig: mevrouw Jansen van The Little Nook en mevrouw Pietersen van de Cockpit en mevrouw Ganzeneb van Techelen, van de Snakepit.

En ik leerde de Amerikaanse keuken kennen. Het is wel typerend, dat je bij ‘Franse keuken’ denkt aan heel lekker eten en bij ‘Amerikaanse keuken’ aan grote witte dingen met knoppen. En vooral aan enorme witte ijskasten met diepvries sla en grote groene erwten. Amerikaans eten schijnt altijd in een ijskast te staan en er nooit uit te komen. Maar ik zag vier weken lang keukens. Keukens met nieuwe snuffen. Keukens met ingebouwde wasmachines en ingebouwde strijkmachines. Je moest op een knop drukken, dan schoot de vuilnisbak met een uitnodigend gebaar naar buiten, en als je er iets in deed trok hij zich daarna bescheiden terug achter een wit glanzend deurtje. Ik werd zo meegesleept door alle nieuwigheden. Ik rende met een opschrijfboekje van ‘Our Dixie Home’ in Hoensbroek naar ‘Yvonne’ in Laren en betastte gootstenen en mengkranen. Ik raakte totaal bezeten van witte toestellen met knopjes

[p. 18]

en van glas en van plastic en van witte betegelde muren en vloeren en van steriele plastic ontbijtbarkrukken.

Toen de vier weken om waren, zei de architect: Nou, en?

Ik haalde mijn opschrijfboekje te voorschijn. Het stond vol onooglijke krabbels. Broodmes aan touw! stond er. En met drie uitroeptekens: Pakje wasmiddel in kastje, dat er uit schiet en weer terugschiet!! Plankje in badkamer, dat er uit schiet en weer terugschiet! Rijtje pannen, dat uitschiet en weer terugschiet. Het leek meer op een scenario voor een wildwest film, met al dat schieten en terugschieten.

En daar tussen in stond er plotseling: Ik ben niet meer met u alleen, en op de peluw is er geen, o lieveling... Maar dat was een stuk gedicht, dat ik ergens had gelezen en haastig had neergeschreven om het niet te vergeten, en het sloeg dus niet op de broodplank. Die regels leken me overigens het meest functionele van de hele aantekeningenschat.

Nou, en? zei de architect.

Hm... zei ik. Uit al die krabbels kon ik niets zinnigs meer opmaken.

Ik probeerde uit mijn geheugen al die dingen te peuren, waar ik zo enthousiast van geworden was. Ik zag die witte keukens voor me, met hun opklapbare, inschuifbare, uittrekbare, uitschietende en terugschietende toestanden. En de badkamers met hun tegels en ingebouwde haarwasbakken en scheerkwastlaatjes en tandpastahangers. Al dat witte, al dat witte, al dat glanzende... Ik

[p. 19]

zag mezelf in zo'n huis, dat zo wit en zo schoon en zo vol knoppen is. Stel je voor, dat je een steenpuist krijgt in zo'n huis, dacht ik. Dan val je zo uit de toon. Dan moet je gewoon het huis uit! Laten we beginnen met de gootsteen, zei de architect.

Ik wil helemaal geen gootsteen... zei ik. Geeft u mij maar een pomp in de tuin. En maak maar een roefje met een oud petroliekacheltje waar je een pot bruine bonen op kan koken en waar het lekker en gezellig stinkt.

Hij zuchtte. Ik zal dan maar maken wat mij het beste lijkt, zei hij.

Goed, zuchtte ik terug.