Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Zeventiende-eeuwse kluchtboeken uit de Nederlanden (1986)

Informatie terzijde

Titelpagina van Zeventiende-eeuwse kluchtboeken uit de Nederlanden
Afbeelding van Zeventiende-eeuwse kluchtboeken uit de NederlandenToon afbeelding van titelpagina van Zeventiende-eeuwse kluchtboeken uit de Nederlanden

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.27 MB)

XML (0.31 MB)

tekstbestand






Genre

sec - letterkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
repertorium


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Zeventiende-eeuwse kluchtboeken uit de Nederlanden

(1986)–P.P. Schmidt–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Den schimpigen bolwormspiegel

Volgens Van Doorninck is Den schimpigen bolwormspiegel samengesteld door Jan van Duisberg, die het voorwoord ondertekent.

Jan van Duisberg (Amsterdam 1632 of 1633 - Amsterdam 3-I-1702) was drukker, boekverkoper, papierhandelaar en dichter. In 1657 en 1662 kwam hij wegens het verkopen van pamfletten en pasquillen met de justitie in aanraking.

Een andere mogelijke samensteller van dit kluchtboek zou echter Simon de Vries kunnen zijn, gezien de vermelding van ‘De gevormde bol, vertoonende de groote Kaywereld, 12o.’ als oorspronkelijk werk van hem in het Biographisch woordenboek. Deze titel vertoont namelijk grote overeenkomst met de tekst op de gegraveerde titelpagina van Den schimpigen bolwormspiegel. Mogelijk is dit het in het Biographisch woordenboek bedoelde boek en zou het terecht aan Simon de Vries zijn toegeschreven.

Simon de Vries (Culemborg ca. 1624 - Utrecht 30-IV-1708) was schoolmeester, schrijver en boekverkoper te Utrecht. Zijn oeuvre bestaat uit tal van prozawerken en gedichten, zowel oorspronkelijk als vertaald. De Winkler Prins classificeert hem als ‘een vertegenwoordiger van de nog weinig bestudeerde onderstroom van de ‘grote’ 17de-eeuwse Nederlandse letterkunde.’

Den schimpigen bolwormspiegel bevat verhalen waarin een aantal kluchten is verwerkt en heeft in het ‘Vermaakelijk NAA-GERECHT’ 23 kluchten en drie novellen. De bronnen van deze tekst zijn onbekend.

 

Literatuur: Over Van Duisberg: Biographisch woordenboek, IV, 387-388; Van Doorninck, II, 107; Van Eeghen: Amsterdamse boekhandel, IV, 207. Over De Vries: Biographisch woordenboek, XIX, 448-451; Winkler Prins, 7e druk, XIX, 559.

[pagina 104]
[p. 104]

55. Den schimpigen bolwormspiegel. Samengesteld door J. van Duisberg. Amsterdam: J. Konijnenbergh boekverkoper, 1671. 12o.

Titelpagina (fol. A2r):

Den | Schimpigen | BOLWORM- | SPIEGEL, | Vol | Aartige Amsterdamsche | en uytheemsche Geschie- | denissen en Nieu- | wigheden. | [houtsnede] | t'AMSTERDAM, | [lijn] | By Iacobus Konijnen-bergh, Boek-verkoo- | per, in de nieuwe Hoog-straat. 1671: ||

 

Gegraveerde titelpagina (fol. A1r):

de gewormdt | BOL. vertont de | groote KAIJ. | Weerelt. ||

 

12o: A-L12.

[$7 (-A1, -A2)]

C3 gesigneerd als B3.

 

132 folia, gepagineerd = [8], 1-3, 4, 5-255, [1].

Pagina 245 gepagineerd als 145.

 

Signatuurposities:

A5 licht'lijk met

L6 mijn vermoghen

A1r :[Gegraveerde titelpagina, voorstellende een kwakzalver (keisnijder?) die een man van wormen ontdoet (zinnebeeldig).]
A1v :[Blanco.]
A2r :[Titelpagina.]
A2v :[Blanco.]
A3r - A4v :AEN DEN | LEZER. [Voorrede op fol. A4v ondertekend: ‘J.V. DUISBERG.’]
A5r - F5v :Den | Schimpigen. | BOLWORM-SPIEGEL.
F6r - L6v :Vermaakelijk | NAA-GERECHT. [Dit gedeelte is een bijvoegsel bij het voorgaande.]
L7r - L7v :AAN-WYZER | Van de Hoofddeleen, [!] die | in dit werkje begree- | pen zijn.
L8r - L12r :AAN-WYZER | Van de byzondere stuk- | jes, quinkslaagen, en aar- | tigheden, doorgaans in dit | boekje by-gebracht.

[pagina 105]
[p. 105]


illustratie
Afb. 13. Den schimpigen bolwormspiegel. Samengesteld door J. van Duisberg. Amsterdam: J. Konijnenbergh boekverkoper, 1671. 12o. Ex. Amsterdam: U.B. 1017 H 292. (55).


[pagina 106]
[p. 106]

L12v :[Blanco.]

Exemplaren:

- Amsterdam: U.B. 1017 H 292.

Convoluut, waarin verder aanwezig:

1: R. Visscher: Brabbelingh. Herziene en vermeerderde druk. Amsterdam: J. van Ravesteyn boekverkoper, 1669. 12o.

Opmerking: Het paginanummer van pagina 10 is spiegelbeeldig gezet.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken