Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Kleine vertellingen (1949)

Informatie terzijde

Titelpagina van Kleine vertellingen
Afbeelding van Kleine vertellingenToon afbeelding van titelpagina van Kleine vertellingen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.31 MB)

Scans (9.52 MB)

ebook (3.74 MB)

XML (0.18 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

roman


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Kleine vertellingen

(1949)–Jacques Schreurs–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[pagina 35]
[p. 35]

De boer en zijn vrouw

Er was eens een boer die op zekere morgen zijn zondagse pak aanschoot, zijn paard zadelde en de wereld introk om een vrouw.

In het eerste dorp, waar hij afstapte, was niemand te vinden die zijn vrouw wilde worden; en zo ook in het tweede en derde niet. In die tijd waren de meisjes nog zo trouwlustig niet als nu.

Toch gaf de boer de hoop niet op en pas toen hij alle dorpen en plaatsen van zijn streek had afgezocht, en al zijn aanzoeken zonder uitslag waren gebleven, zonk hem de kin op de borst. Hij bond zijn paard aan een boom en zette zich op een steen langs de weg. Terwijl hij daar zijn boterham zat te eten, kwam een vrouw, niet mooi en niet jong meer, voorbij, die haar kruiwagen voor hem neerzette, medelijden met hem kreeg en zei dat ze het met hem aanging.

Ofschoon hij wel zag dat ze oud en lelijk was, zei de boer dat het goed was. Want als ze mijn huis maar bereddert, mijn pot kookt en het vee verzorgt, dacht hij, ben ik geholpen.

Kort daarop was het bruiloft. De boer liet de mensen praten en lachen toen hij haar naar het altaar leidde en sommigen nogal luidruchtig hun oordeel uitten door te zeggen dat zij het wijwater niet meer waard was. Spoedig bemerkte hij echter, dat hij zich niet in de vrouw vergist had en, haar werk en overleg

[pagina 36]
[p. 36]

bewonderend, werd hij meer en meer met haar ingenomen. Enige tijd later kon hij al met een rustig gemoed tot de andere boeren zeggen, dat met haar de voorspoed over zijn drempel was getreden; en de boer bad vuriger dan ooit naar de hemel, dat zij hem nog lang gespaard zou mogen blijven.

Tot overmaat van zegeningen werd hem op zekere dag ook nog dit onverwacht geluk beschoren, dat een kind zijn dagen kwam verblijden, dat opgroeide tot een beeldschoon meisje. En met de geboorte van dit wichtje geschiedde bovendien dit vreemde - en de boer kwam er niet over uitgedacht! -, dat zijn vrouw van dan af met de dag jonger en mooier werd. Zo viel hij letterlijk van de ene verwondering in de andere en daar was er in zijn omgeving niet één meer die niet zei dat hij een rijk en gelukkig man was met een vrouw die men zag opfleuren als een weiland na de regen.

Als zij met het kind speelde of het verzorgde, kwam hij niet op haar uitgekeken en haar, die hij nimmer had horen zingen, werd het lied een behoefte. En waarlijk! niet zelden voelde hij zich een oud man bij haar jeugd en lieftalligheid.

Als dat zo doorgaat?.... dacht hij nu en dan met een zekere bezorgdheid.

En dat ging zo door, hoe vreemd het menigeen ook moge klinken; er kwam geen einde aan! En méér nog dan voor zijn rijkdom, die nog dagelijks onder haar ogen toenam, riep hij zijn dank ten hemel voor het wonder dat zich dag aan dag aan zijn vrouw voltrekken bleef.

Toen zijn dochter twintig werd, geleken zij en haar moeder op elkaar als twee druppels water, zodat hij,

[pagina 37]
[p. 37]

als zij hetzelfde gekleed gingen, al zijn opmerkzaamheid nodig had om ze uit elkander te houden. En omdat de minnaars van zijn dochter in die dagen zijn deur belegerden, kwamen daaruit nogal eens verwarringen voor, die grappig waren en waarom veel werd gelachen.

Maar daarmee dan ook had de boer het toppunt van zijn geluk bereikt en ging het stilletjes met hem bergaf. Alle middelen, die hij te baat riep om het wonderlijke proces, dat zich aan zijn vrouw voltrok en dat tot dan toe het geluk van zijn dagen geweest was, te stuiten, mislukten en de raadgevers en geneesheren, wier hulp hij inriep, stonden machteloos tegenover een bloei, die, terwijl de dochter zich nog altijd vervolmaakte, langzaam maar onherroepelijk in verwording overging. Want zijn vrouw werd jonger en jonger, en de dagen zouden niet ver meer zijn dat zij terug zou groeien in de meisjes- en kinderkleren, die zijn dochter had afgelegd.

Omdat hij voortdurend op weg was om mensen te raadplegen en tegenmiddelen te verzinnen, verzuimde hij zijn akkers en vee, zodat zijn bezittingen even hard achteruit liepen als zij voorheen gefloreerd hadden. Zijn rijkdom was hem evenwel minder aan zijn hart gebonden dan de redding zijner vrouw, doch met het ene zowel als met het andere liep het hopeloos spaak. Het geluk, dat hem vroeger had nagelopen, liet hem nu overal in de steek en even hartelijk als hij het verleden voor zijn voorspoed gedankt had, even bitter overlaadde hij het heden met verwijten. Wanhopen evenwel wilde de boer nog niet en met het haast onvermijdelijke voor ogen, hield hij voet bij stuk.

[pagina 38]
[p. 38]

Hij zag zijn dochter intussen moederlijk bedrijvig zijn vrouw over het hoofd groeien en haar jeugd en schoonheid offeren aan haar plicht. Haar handen schoten overal tekort, doch zij klaagde niet en waar de boer eerder alle moeite gehad had om de minnaars van zijn drempel te houden, werden de aanzoeken geregeld minder en dus ook geringer de keus.

En ook hij was niet meer van vandaag of gisteren; hij besefte het goed! Maar ook als hij het zelf niet beseft had, zou het werk hem wel uit de droom geholpen hebben: iedere dag een beetje strammer en linkser en 's avonds aan tafel soms geen boe of ba van vermoeienis. En dan nog de beproeving van met een kind van een vrouw te zitten, die je niet meer begreep, met wie geen overleg meer mogelijk was en die kinderlijk opging in allemaal dingen die zover buiten zijn gezichtskring lagen, dat hij er zelfs geen herinnering meer aan had!

En eindelijk komt dan op een goede dag, dat je alle hoop hebt opgegeven en je de bitterheid van de beproeving met volle teugen smaakt, het woord van de lippen: het ware beter dat de hemel haar haalde! De dochter knikt van ja. Maar de hemel laat op zich wachten en intussen ziet de dochter haar jaren verstrijken en de boer zijn teelgrond verschralen, zijn veestapel inkrimpen en zijn wrevel groeien.

Samen zitten zij ten slotte aan de wieg van het kind, waarvan men de jaren niet meer, maar de dagen telt. En dan is dit het laatste. De hemel komt haar halen. En als het geschied is, sluit men voor een dag of drie de luiken. Het begrafenismaal wordt gegeten en als de verwanten zijn vertrokken beginnen de bladeren te vallen en wordt het winter. De wind rukt aan de

[pagina 39]
[p. 39]

daken en buiten blinken de plassen. Een oud man zit met zijn herinneringen bij de haard en als van een slaapwandelaarster gaan de schreden van zijn dochter door de ruimte. 's Avonds nemen zij de rozenkrans van de spijker en bidden. Niemand licht de klink van de deur. Voor moeder, zegt de oude man, dat zij ruste in vrede. Dan worden de deuren voor en achter gegrendeld. Buiten schijnt het maanlicht.

- - - - - - - - - - - - - - - -

En op een morgen komt de dochter met een kruiwagen veevoeder van de akker en ziet een man, die op een steen langs de weg zijn boterham zit te eten. Zij is zo jong en zo schoon niet meer, dat ziet hij. Maar zij heeft medelijden met hem en zij lijkt hem goed voor haar werk....


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken