| toelichting |
Vanuit Rome bereisde Six ook Napels en de streek rond Napels. Iwema heeft het vermoeden uitgesproken dat Six met het in de titel van dit sonnet genoemde swaaveldal de zgn. Grotta del Cane (de Hondsgrot) bedoelt (Iwema, 1957, p. 171-172). Ik geloof echter dat dit swaaveldal Six' verhollandsing van ‘Solfatara’ of ‘Solfaterra’ is, de naam van een in de nabijheid van de Grotta del Cane gelegen vulkanische vlakte, die eigenlijk de krater is van een half-uitgewerkte vulkaan. Uit de hete bodem van de vlakte (ongeveer 300 m in doorsnede) stijgen zwaveldampen op. De Solfatara ligt in de nabijheid van Pozzuoli, het Antieke Puteoli aan de Golf van Napels, ongeveer 25 km ten westen van de Vesuvius. Een beklimming van de Vesuvius en een bezoek aan het gebied rond de Antieke plaatsen Puteoli en Cumae behoorden tot de vaste uitstapjes van de toeristen in Six' tijd (Beloch, 1890, p. 123; Iwema, 1957, p. 171-172; Schudt, 1959, afb. 21 op p. 89; Frank-van Westrienen, 1983, p. 296 en afb. 21 op p. 297). Six' bezoek aan de Vesuvius en de Solfatara is te dateren in de laatste maanden van 1650. Dit sonnet staat op p. 40 van zijn bundel. |
| |
| annotatie |
|
| |
| 1 |
op 't spits: op de top van de Vesuvius |
| |
omwolkt: die door wolken (een rookpluim uit de vulkaan?) omgeven was (wnt x, 788, deze plaats) |
| |
laagh: in de diepte van de krater |
| |
Pluto: de onderwereldgod |
| 3 |
Omringelt: Omringd (wnt x, 445, deze plaats) |
| |
krioel: een ... krioelende menigte van onzalig gestorvenen |
| 5 |
na Puzool: naar Pozzuoli |
| |
landen: dwz. overzetten (‘aan land zetten’) |
| 7 |
Naa gissingh buurende aan: Die, naar men mag aannemen, in verbinding staat met, ‘communiceert met’ (Van Es, 1953, p. 149 verklaart echter: grenzende) |
| |
dat yslik berghgewoel: nl. van de Vesuvius |
| 8 |
slooten: ‘raakten verstopt’ |
| |
de knarselingh der tanden: van de ‘knersing der tanden’ (vgl. Mattheüs 25:30) |
| 9 |
De leidsman: kennelijk een plaatselijke gids |
| |
werd: wordt |
| 10 |
't Geherghte flus gesien: En de zojuist bezichtigde berg, de Vesuvius |
| |
geheeten: genoemd |
| 11 |
Al ... getier: Ook al scheen er nu nauwelijks verschil te bestaan tussen het krijsen en getier op beide plaatsen |
Auteursrechtelijk beschermd