Schatkamer der Nederlandsse oudheden. Of woordenboek, behelsende Nederlands steden en dorpen, kasteelen, sloten en heeren huysen, oude volkeren, rievieren, vermaarde luyden in staat en oorlogh, oudheden, gewoontens en lands wysen

[Marquette]

MARQUETTE, anders het Huys te Heemskerk; Noordelyk gelegen ter syden het soo genaamde dorp; van welke boven, 130 bl. ook wel het Huys te Seevenbergen geheeten. Soeteboom, Veronaas Op- en Onderg. 117 bl. of de Saanl. Arkad. 240 bl.

Ik sag het, den 26 Mey, 1706; een uitgestrekt Heerenhuis, in het water staande, hebbende op syn dak een rond torentje, en anders veel geveltjes van verdeelingen.

Maar, tegen over dit Huys, aan de rechter syde van den ingaanden, hebt gy, over de plaats, achter de scheidmuir, de ruiine van een wyde tooren, niet seer ongelyk den Leidssen Burgh; uitgenomen dat haar ommegang smaller en alle de pinnen in het midden syn met schietgaten. Junius, Batav. 18 cap. 517 pag.

De boeren noemen dit rondeel een amfitejater; hebbende in het midden een wyde waterkom, dienende als tot een navel van een trapgewys opgaande oranjery.

De slichter is geweest kon. Willem, de II, gr. van Holland; ontrent A. 1250, tegens het woeden der Friesen daar mede sich verweerende. Scriverius, in Willem, 200 bl. Saanl. Arcad. 240 bl. Scotanus, Friesse G. 131 bl. behalven het gedrukte Biljet van de Frelle, Mevr. Maria Agatha van der Myle.

Haar vernielinge en ondergang vinden wy, ontrent A. 1425 (of, volgens andere, A. 1436) synde het naderhand hersteld en weder opgetimmerd.

Haar bewooner is geweest Geeraard van Heemskerk, door gemelde koning, aldaar geplaatst, als ook synde dit huys on-

[p. 222]

der syn gebied. Thaborita, Histor. 8 lib. 14 cap. Doch de Heemskerken uitgestorven synde, is het geraakt aan die van Vianen, en van deese aan die van Arenbergh. Van haar kocht het Daniel de Hartain heere van Marquette (let, Marquette te leggen, in Vlaandere, aan de Marque, beneden Ryssel) die van de Staaten oorlof hebbende gekregen, dit Huys, met een nieuwe naam, Marquette heeft geheeten. Siet het Geschrift der Staaten van A. 1612, by Matheus, Fundat. Ecclesiar. 111 pag.

Maar, siet! A. 1358, is dit Huys ingenoomen, door Heer Dirk van Polaanen, onder hert. Albrecht, na het slaan, in de duinen by Kastrikom, alwaar men jonker Reinoud van Brederode ter naauwer nood ontsettede, en jonker Wouter van Heemskerk hier met de vlucht sich veiligde. Maar toen is de gemelde graaf of hertogh gewapend voor dit Huys gerukt; als wanneer, na elf weeken afweerens, hy het by verdragh in handen kreegh, vindende genoemde Wouter en de voornaamste syner aanhangelingen sich genoodsaakt des hertogs gevangene te verblyven. Scriverius, Graven, 200 bl. Heemskerk, Arkad. 267 bl. Goudhoeve, 79 bl. Saanl. Arkad. 140 bl. &c.

Wat nu aangaat de bovengemelde vernielinge; die geschiede door de Kennemers, uit weerwraak, om dat die van Haarlem hadden verwoest de huysen van Heemstede, Brederode, Assendelft. Heemskerk, Arkad. 272 bl. Goudhoeve, 396 bl.

Ondertussen heeft Rochman, in 3 Gesichten, het Huys Marquette; van welke het allermooiste, met het rondeel, u hier word medegedeeld.

Doch, een woordtje noch van gemeld rondeel. Junius (Batav. op de genoemde 517 pag.) verteld van vertellen, dat, in het rondeel, wegens de laage en moerige grond bynaar ontoeganglyk, een toren, wel van 9 verdiepingen, eertyds de zeeman tot een vuitbaaken verstrekte.

Eindlyk, is dit Huys, by openbaaren aanslagh, uit de hand te koop geset door gemelde Frelle; dock, gelyk onlangs het Huys Raaphorst, A. 1708, 1709 en 1710, als de allerhoogste prys, de Lottery ten prooi gesteld; hebbende de trekker, in penningen het aequivalent genooten.

Sie vender van dit Huys te Heemskerk, J. van Leiden, in de Brederoden, 33 H. by Matheus, Analector. II. Tom. 327 pag. Ampsing, Haarlem, 82 bl. Antonides, boven aangehaald, 25 bl. en wel voor alle, den eerwaarden Heer, J. Vollenhove (van welke Joostoom, volgens syn Leven, eens seide: daar is een groot licht in dien man; maar jammer, dat hy een predikant

[p. 223]

is) op de Heerlykheid Marquette, toen de Hoogedele welgeborene vrouw Mevr. Petronelle, gebooren Wassenaar, Dovariere Vander Myle, Vrouw van Marquet, Bakkom, Alblas, Bleskensgraaf, &c. hem aldaar onthaalde, den 12 Septemb. 1680. met Tydkundige Aanteekeningen. Van koning Willem, beneden, in de letter W.