Schatkamer der Nederlandsse oudheden. Of woordenboek, behelsende Nederlands steden en dorpen, kasteelen, sloten en heeren huysen, oude volkeren, rievieren, vermaarde luyden in staat en oorlogh, oudheden, gewoontens en lands wysen

[Philips]

PHILIPS de Schoone, was de soon van Maximiliaan (van welken, boven, 224 bl.) en Maria (van welken, 217 bl.) de 34ste Graaf van Holland, overleden, A. 1506. van welken dus Oudaan:

De keiserlyke kroon hing, met Philips den Schoonen,
Aan eenen erfgenaam en spant nu soo veel kroonen
Als soonen, fris van bloei, uit syne lenden staan;
En selve sag hem 't Ryk naauw voor een schaduw aan:
Duik, duik, ô Geldre! en laat hem vredigh heene reisen,
Dien Burgos, als een son, begroet in haar paleisen,
Ja son, die ondergaat, niet als in zee de son,
Maar als een toorts, die plots gedompt word in een bron.

Hy wierd ten doop gebracht van Vrouw Margriet, van Jork, de 3de huysvrouw van Karel de Stoute, vergeselschapt, ter rechter, met de Vrouw van Ravestein, en, ter slinker syde, met de Heer van S. Pol. Het gouden bekken wierd gedragen door den Heer van Gruithuysen. Nu, aangaande de vont giften, by de vonte of doopsteen; de Hr. van Ravestein gaf een gulden swaard; de Hr. van S. Pol, een gouden helm; Margriet van Jork, een cierlyk afhangsel, met kostelyke gesteenten beset. Van den doop gekeerd synde, vertoonden sy, op de merkt, in het openbaar, het mannelyk teellit van dit jonge prinsje, om op die wyse de mond te stoppen aan veel quaadspreekende Franssen, voorgevende dat dit kind een meisje was. Joost Damhouder, Beschryv. van Brugge, in het leven van Maximiliaan, 244 bl.

A. 1482, overleed syn moeder; komende hy toen, 4 jaaren oud, onder de voogdye van syn vader, Maximiliaan. Boven, 219 bl.

[p. 264]

A. 1495, troude hy Johanna, dochter van Ferdinand, koning van Spanje, te Lier, by naar sonder statsie. Goudhoeve, 560 bl.

A. 1500, kreegh hy, by deese, een soon, binnen Gent; geheeten Karel en namaals keiser, met de naam van Karel de V. Ulloa, in het Leven van Karel, 1 B. 1 bl. Heuterus, in Austriacis, 8 lib. 1 cap. &c.

Maar ondertussen bevind ik dit Boekje niet sonder gebreken te syn en mistastingen; hoe? moet den moetwilligen al-bediller, die de volmaakste Schriften vinnigh en onvervaard durft aantasten, hier ook niet wat speelens hebben? Hy weete dan, dat ik keiser Karel de V, als Graaf van Holland, boven, in de letter K, heb over het hoofd gesien, en dat hy nu, met het Puntdicht van Oudaan, sich sal te vreeden moeten houden. Sie daar dan, myn liefste Momusje! het sal naa deesen niet meer beuren:

Wie dart het aangesicht des Grooten Karels nad'ren,
Die 't aansien overtreft van syn beroemde vad'ren,
Met wysheid, dapperheid, vlyt, arbeid en geluk.
Die koning, hertogh, graaf deê dragen boey en juk;
Hier, voor Pavi, Valois, daar Hairad, in Afryken,
Ginds Sax en Hess, te Gent. Die sulk een ryst van rykken
Tot schuttrauwanten had om 't bloeyend Keiserdom,
En toen 't Geluk verving, eer 't wierp de hielen om.

Siet verder Philips bedryven, aangaande Staat en Oorlogh, by gemelde Goudhoeve, Heuterus, Barlandus, &c.

Ik heb ook syn beeltenis op een Gedenkpenning, dragende 't Fortuin op haar ruggestuk, nevens de woorden; VIRTUTE ET CONSTANTIA; Dat is; Door manhaftigheid en standvastigheid.