Schatkamer der Nederlandsse oudheden. Of woordenboek, behelsende Nederlands steden en dorpen, kasteelen, sloten en heeren huysen, oude volkeren, rievieren, vermaarde luyden in staat en oorlogh, oudheden, gewoontens en lands wysen

[Valkenhof]

VALKENHOF; anders het Walenhof, Vandaalenhof en self Franken-hof, is een overoud kasteel, te Nimmegen, aan de Waal, aan de Kleefsse syde, op den Hoever- of Hoenerbergh; van welke boven, 249 bl.

Doch wy sullen hier den Leeser wat langer ophouden, met het slot te beschryven en verder haar aloudheid aan te wysen, by de nevensgaande Afbeeldinge van eenen M. Berkenheim.

Sie dan hier, ten I; een hooge poort, de ingang van het Valkenhof, u brengende op een ruime plaats; aan welkers rechter syde is een muir vol groote nissen, daar de gevangene wolven heden ten toon worden gesteld.

II. Een achtkantige Kapel, binnen gemelde muir, bestaande in een koupel, van binnen beschilderd met vreemde monsters, &c. in welk een steene gallery met pilaaren; heden alleenlyk een hok, om voor de winter brandhout in te leggen.

[p. 346]

III. Komt gy aan het ruime Huis Valkenhof, met breede trappen opgaande: hebbende van binnen een ruime voorsaal, wyde kamers, diepe en gewelsde kelders; alles swaar van muirwerk.

IV. Eindlyk, genaakt gy een vierkante tooren, hebbende een seer groote poort; met steenen heden toegemetseld en ondersteund, raakende aan het Valkenhof. Nu kan men geen gebruik van deese poort weeten; en men geloofd die van reusen quansuis te syn opgerecht. Ondertussen is de grond, in haar geheel, by gissing, wel soo hoog als hier het Stadshuis van Amsteldam.

Dit van haar toestand, het volgende van haar oudheid.

Jan Smith, anders Smetius, spreekt van Valkenburg (Oppid. Batavor. 12 cap. 146 pag.) als van een gebouw van Julius Caesar; dit gevoelen bevestigende met den keiser Frederik Barbarossa, en met hertog Karel den Stouten; in het belegh des jaars 1473, insonderheid dit slot verschoonende, als een grootsch gedenkteeken van Julius Caesar.

Meurs, wil ook (XVII Provinc. 1 D. 351 bl.) dit kasteel een werk van Caesar hebben; echter bekennende dat ook andere het den dapperen Drusus toevoegen.

Guicciardin segt al mede (Belg. 3 Part. 15 pag.) dat het van gemelde Caesar of gesticht of ten minsten is vernieuwd: en hem volgd Jacob Aartz. Colom, in syn Vuirige Colom. 65 bl.

Ondertussen noemen Eginard (in vita imp. Karoli Magni.) en Heda (in biskop Otto den III, 206 pag.) dit slot een paleis; by J. van Someren, Batav. 13 H. 393 bl. alwaar gy self ook een Veersje sult vinden, op Valkenhof. Ik spreek hier van biskop Otto; te weeten, dit was hy, die dit paleis aan Otto, de graaf van Gelder, volgens Heda, voor 22000 mark silvers verpande.

Doch wat sal ik seggen: gelyk de Oudheden der stede Nimmegen self in een groote duisternis syn ingewikkeld, soo kan men ook, ontrent haar Valkenhof, niet veel lichts u toebrengen.

Evenwel moogt gy deese 4 saaken gerust geloven.

I. Dat het, door de Noordmannen is omver geworpen en verwoest.

II. Dat het, door bovengemelde Barbarossa weder is opgerecht.

III. Dat het, naderhand, door Katrine van Kleef, Vrouw van vorst Arnoud, is verholpen en hersteld.

[p. 347]

IV. Dat de Roomsse Geldmunten, de scherven van lampjes, potjes, pannetjes, &c. verders, het kopere en ysere huisraad hier ontrent, nu en dan opgedolven, onwederspreekelyke getuigen syn, dat wel eer de Romeinen, aan de Waal, ontrent deesen heuvel hebben gehuisvest.

Die nu noch meêr van Valkenhof begeerd te weeten, gaa selver by Slichtenhorst, Geldersse G. 1 B. 35 bl. by Smetius, Oppid. Batavor. 29, 37, &c. bl. en by Meurs, 351 bl. en, de woorden van Meurs gebruikende, Jak. Aartz. Colom. 65 bl.