Weeën in de nacht

Ervaringen van een vroedvrouw

[p. 40]

16 Metafoor voor de moederfiguur

Een bevallende vrouw is op het moment van de geboorte tot op zekere hoogte afhankelijk van de mensen die bij haar zijn. De verloskundige vervult in die situatie nogal eens de rol van de moederfiguur. Bijna alle vrouwen kennen tijdens de bevalling naast momenten van grote kracht tegelijkertijd momenten van kwetsbare, haast kinderlijke afhankelijkheid die door de pijn wordt opgeroepen. Vrouwen zijn tijdens de bevalling heel open en ontdaan van iedere afweer. Veel vrouwen roepen op een bepaald moment om hun moeder. Je kunt als verloskundige op zulke momenten ook daadwerkelijk de troost en geruststelling van een moederfiguur bieden. Met aanmoedigende woorden, knikjes en lieve gebaren is veel goeds te verrichten. Wanneer de ‘moederlijke’ verloskundige niet lief en toegewijd is, wanneer zij koud, ongevoelig en onbetrokken is, dan voelen vrouwen zich soms als door hun eigen moeder verlaten of afgewezen. Wanneer vrouwen een moeizame relatie met hun ouders hebben, kan dit aan diepe oude kindertrauma's raken. Vrouwen die stevig in het leven staan, zonder al te grote jeugdtrauma's, zullen na zo'n akelige bevallingservaring hoogstens denken: Wat een vreselijk mens, die verloskundige! Of: Die gynaecoloog was werkelijk een botterik! Maar iemand die al getraumatiseerd is en daardoor kwetsbaar in het leven staat, kan in zulke gevallen een klap krijgen waarvan zij haar hele leven last kan houden en die niet zelden tot een postnatale

[p. 41]

depressie of posttraumatische stress-stoornis leidt. Of zij ontwikkelt een redeloze hekel aan alles wat ook maar enigszins met verloskunde te maken heeft. Sommige vrouwen blijven hun leven lang kwaad op hun verloskundige of gynaecoloog, domweg omdat ze voor hun gevoel tijdens de bevalling in de steek gelaten of verraden zijn. Of ze hebben het gevoel dat hun tijdens de bevalling iets is ontnomen, dat er afbreuk is gedaan aan het eerste contact met hun kind, aan hun zelfvertrouwen of aan hun vertrouwen in de medemens. Jaren later kunnen deze vrouwen nog spontaan in tranen uitbarsten als zij de herinnering aan hun bevalling ophalen.