Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Leerzaame zinnebeelden (1714)

Informatie terzijde

Titelpagina van Leerzaame zinnebeelden
Afbeelding van Leerzaame zinnebeeldenToon afbeelding van titelpagina van Leerzaame zinnebeelden

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (7.62 MB)

Scans (28.09 MB)

ebook (10.70 MB)

XML (0.32 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

emblematiek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Leerzaame zinnebeelden

(1714)–Adriaan Spinniker–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina V]
[p. V]

Voorreden.

 
Gy, die uw' leeslust niet aan kluchten,
 
Maar steeds aan nutte stoffen wyd,
 
Wy offeren aan u de vruchten,
 
Geteeld in onzen tussentyd;
 
Een' reeks van vyfmaal tien gedichten
 
Op veelerleie maat en trant,
 
Met tafereelen, om te stichten,
 
Verrykt door vander Vinnes hand,
 
Geschikt naar inhoud van de zaaken,
 
In ider maatgezang vermeld,
 
Om des te beter 't wit te raaken,
 
Dat zich de geest had voorgesteld.
 
Ontvang ze in gunstig welbehaagen,
 
Of 't hert daar eenig nut in vond.
 
Doch zo misschien uw' ziel mogt vraagen
 
Naar onderrichting, uit wat grond
 
Deez' Zinnebeelden zyn gereezen,
 
Wy zeggen u, tot klaar bescheid,
 
Uit denken, hooren, zien, en leezen;
 
Het zy de geest in eenzaamheid
 
Ging weiden in bespiegelingen
 
Van 't geen geschied, of kan geschiên,
 
En in zo veel' veranderingen
 
Zich menig voorwerp aan zag biên;
 
Het zy we ons in gezelschap vonden,
 
Daar redenen, vol kracht en zoet,
 
Ons dikmaal stof verleenen konden
 
Tot onderhouding van 't gemoed;
 
't Zy onder 't wandelen voor de oogen
 
Een beeld verscheen, dat hert en zin
[pagina VI]
[p. VI]
 
Hield in beschouwing opgetoogen,
 
En wierp ons zaad van leering in;
 
Het zy we, om kennis te vergad'ren,
 
Zomwyl met nuttig onderzoek
 
Ons bezig hielden in 't doorblad'ren
 
Van 't een of 't ander deftig boek.
 
Dus lieten we ons niet slechts bepaalen
 
In 't blo[e]mperk van ons eigen hof;
 
Maar, even als de byen daalen
 
In veele beemden, ryk van stof,
 
Zo graafden we op verscheiden' gronden,
 
En plukten met bedaarde keur
 
De bloemen, die ons lieflykst stonden,
 
En allerschoonst van verw en geur.
 
Indien gy verder wenst te weeten,
 
Met welk een inzicht ons gemoed
 
In deeze arbeid was bezeten,
 
Het kent geen ander wit, dan goed.
 
By 't zoet der dichtkunst, niet te ontvouwen,
 
Is zyn' beooging anders geen,
 
Dan eerst zich zelven op te bouwen
 
In weetenschap en goede zeên;
 
Daarna ook anderen te strekken
 
Tot nut en voordeel, om het hert
 
Van al 't vergangbaar af te trekken,
 
En 't zondenkwaad, de bron van smert,
 
Op dat het, van dien last ontheven,
 
Gestaâg verkeeren mogt by God,
 
En vlytig langs de paden streeven,
 
Die leiden naar het hoogste lot.
 
Dat zult gy overal zien straalen;
 
Het zy wy 's waerelds idelheid,
 
En 't wis verderf voor de oogen maalen,
 
Aan haar' beminnaars toegeleid;
[pagina VII]
[p. VII]
 
't Zy we, om de ziele te bekooren,
 
Haar brengen 't schoon en zoet der deugd
 
Naar ons vermogen klaar te vooren,
 
Met haar gevolg van eer en vreugd;
 
't Zy we op bezondere gebreken,
 
Of deugdepligten stille staan;
 
Het zy wy 't hert, byna bezweeken
 
Door rampen, die het zwaar belaân,
 
Of van mismoedigheid aan 't treuren,
 
Die 't anders licht geheel verwon,
 
Door troostreên zoeken op te beuren,
 
Geschept uit Gods genadebron.
 
Met lust naar zulk een wit bevangen,
 
Was minst de zorg, om met sieraân
 
Van woordenpraal ons werk te omhangen,
 
Waar door het oor slechts word voldaan;
 
Maar om de waarheid van de dingen
 
In haare waarde voor 't gezicht
 
Te brengen, dat ze in 't hert mogt dringen,
 
En ider noopen tot zyn' pligt.
 
O! was dit einde in alle deelen
 
Zo wel bereikt, als voorgeleid,
 
Zo zoude onze arbeid vruchten teelen
 
Van overdierb're nuttigheid
 
Hoe na ons werk dit wit kan raaken,
 
Hoe verr' het van dit oogmerk wykt,
 
Dat vonnis staat u op te maaken,
 
Wanneer gy 't aan den proefsteen strykt
 
Van 't Heilig Woord, dat, zonder vlekken,
 
En enkel waarheid, geest, en licht,
 
De bron en regel moet verstrekken
 
Van alles wat men spreekt of dicht.
 
Alleen, alleen breng in 't doorloopen
 
Van deeze bladen stadig aan
[pagina VIII]
[p. VIII]
 
Een' ziele toe, voor waarheid open,
 
En recht met heilzucht aangedaan.
 
En of gy meer dan eens in 't leezen
 
Gelyke stof verhandeld vond,
 
O! laat het u geen hinder weezen,
 
Zo ze anders rust op rechten grond.
 
Genoeg word nimmer spraak gehouden
 
Van eenig stuk, dat nimmermeer
 
Genoeg geleerd word, was by de ouden
 
Een' wisse zinspreuk, die weleer
 
By Jezus Kruisgezant kon gelden,
 
Wanneer het hem niet lastig viel
 
Dezelve dingen weêr te melden
 
Tot nut voor ider Christenziel.
 
En die zich op rechtschapen' wyze
 
Van graagen honger voelt gepord,
 
Is welvernoegd, schoon de eigen' spyze
 
Hem meer dan eens gebooden word.
 
Zo ondertussen onze reden
 
Een eenig hert beweegen mogt,
 
Om af te zien van de idelheden,
 
En nevens ons met rechten tocht,
 
In sterk verlangen, vuurig hoopen,
 
Op de effen' baan van Gods gebod
 
Te zaamen hand aan hand te loopen
 
Naar 't onverderflyk heilsgenot,
 
Dan zou de geest zyn wit beraaken,
 
En vrucht van zynen arbeid smaaken.

Adr. Spinniker


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken