Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Leerzaame zinnebeelden (1714)

Informatie terzijde

Titelpagina van Leerzaame zinnebeelden
Afbeelding van Leerzaame zinnebeeldenToon afbeelding van titelpagina van Leerzaame zinnebeelden

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (7.62 MB)

Scans (28.09 MB)

ebook (10.70 MB)

XML (0.32 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

emblematiek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Leerzaame zinnebeelden

(1714)–Adriaan Spinniker–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 64]
[p. 64]

Het XVIde zinnebeeld.

't Is haast vergeeten.



illustratie

Dwaalt niet. God laat zich niet bespotten: want zo wat de mens zaait, dat zal hy ook maajen. Want die in zyn zelfs vlees zaait, zal uit het vlees verderfenis maajen; maar die in den geest zaait, zal uit den geest het eeuwige leven maajen. Gal.vi.7,8.

Maar hen is overgekomen het geen met een waar spreekwoord [gezegd word], De hond is wedergekeerd tot zyn eigen uitbraaksel; en, De gewassene zeug tot de wenteling in het slyk. 2Pet.ii.22.

[pagina 65]
[p. 65]

Op het XVIde zinnebeeld.

 
Terwyl een aangenaame wind
 
Naar wil en wens het zeil deed zwellen,
 
En 't rykgelaaden schip gezwind
 
Ging door de baaren heenen snellen,
 
Die zachtjes bruisten op en neêr,
 
Waar onder zich matroos liet hooren,
 
Wiens hert door 't liefelyke weêr
 
Zich voelde tot gezang bekooren,
 
Vond zich de koopman welgemoed,
 
En speelde vast met zyn' gedachten
 
Op 't voordeel, dat hem van zyn goed
 
Naar zyn' verbeelding stond te wachten.
 
Maar nu de hemel, dik en zwaar
 
Met zwarte wolken is omtoogen,
 
De donder schatert dr[o]ef en naar,
 
De bliksem schittert in zyne oogen,
 
De wind, ten kerker uitgespat,
 
Afgryslyk giert by felle vlaagen,
 
En slag op slag 't gezwolle nat
 
Al schuimende over 't schip komt jaagen,
 
Dat, hard geschokt door [st]oot op stoot,
 
Het zwalpend pekel in moet drinken,
 
En in den ongemeeten schoot
 
Der zee gestadig dreigt te zinken,
 
Ontvalt hem all' zyn' lust en moed,
 
Ryd angst en schrik door bloed en aêren,
 
Besluit hy in den hollen vloed
 
Zyn' kostlyke en beminde waaren
 
Te werpen met zyne eigen' hand,
 
Op hoop, of 't vaartuig, dus ontheven
 
Van zynen last, geraakte aan land,
[pagina 66]
[p. 66]
 
En redde slechts zyn lyf en leven.
 
Doch laat eens 't onweêr overgaan,
 
Gy zult hem, met gelyk behaagen,
 
Met de eigen' vlyt weêr aangedaan,
 
Naar zynen schat op nieuw zien jaagen.
 
Hoe menig houd dien zelven voet!
 
Terwyl het scheepje van zyn leven
 
Gaat stryken door den waereldvloed,
 
Voor wind, voor stroom daar heen gedreeven,
 
Is 't hert blymoedig en gerust,
 
Van geen' gedachten ooit belaaden,
 
Als om gestadig naar zyn' lust
 
In aardse weelde en zoet te baaden,
 
In eer en achting hoog gesteld
 
Met paarlen, zyde, en goud te praalen,
 
En overvloed van schat en geld
 
Door wakk'ren iver t'zaam' te haalen.
 
Doch als een storm van ongeval
 
Op 't onvoorzienst hem komt beloopen,
 
Die 't scheepje dryft aan laager wal,
 
En dreigt te scheuren, en te sloopen,
 
Als een orkaan van ziekte woed,
 
Die 't zwakke lyf, aan 't bed gebonden,
 
Elk oogenblik verwachten doet
 
Van doods geweld te zyn verslonden;
 
Dan trekt de lust haar' vlerken in,
 
Dan kan zyn zielgezicht bemerken
 
De dwaasheid van zyne aardse min,
 
En de idelheid van zyne werken.
 
Dan zou hy gaaren al zyn goed,
 
Zyn' weelde en eer ten beste geeven,
 
Indien hy, door Gods hand behoed,
 
Slechts bergen mogt zyn waarde leven.
 
Dus maakt de nood het hert gedwee.
[pagina 67]
[p. 67]
 
Maar zo de Hemel word bewoogen
 
Het oor te leenen aan zyn' beê,
 
Hoe haast is 't alles weêr vervloogen!
 
't Gevaar van schande, en arremoed,
 
En stervens nood is naauw verdweenen,
 
Of 't hert, door smaak van 's waerelds zoet,
 
Gaat zynen gang weêr, als voorheenen;
 
Viert geld- en staatzucht weêr den toom,
 
Tooit weêr het lyf met pronkgewaaden,
 
Laat weêr de wellust zonder schroom
 
Gestadig haaren trek verzaaden.
 
Zo blykt, dat geen berouw, maar dwang,
 
En schrik voor straf de ziel regeerde,
 
Toen ze in het midden van dien prang
 
Haar' stem en beê ten hemel keerde.
 
Rampzalig mens, hoe dus verzot!
 
Hoe durft gy 't Gods genade vergen,
 
Dat gy zyn' hoogheid stout bespot?
 
Ziet toe, zie toe zyn' wraak te tergen.
 
Of waant gy, dat het dreigens kwaad,
 
Eens afgewend, nooit weêr kan keeren?
 
Of dat altyd Gods goedheid staat
 
Tot hulp gereed op uw begeeren?
 
O neen, heel anders zal 't 'er gaan.
 
Eens zal zich weêr een storm verheffen,
 
Die niet alleen uw' lust verslaan,
 
Maar 't schip des levens wis zal treffen.
 
Dan zal geen' bangheid, noch geween,
 
Geen bidden, noch belofte baaten,
 
Wanneer niet gy uwe idelheên,
 
Maar de idelheden u verlaaten.
 
En ach! wat uitkomst zal de ziel
 
In zulk een' barning zien voor handen,
 
Als dat de zwaargelaaden' kiel
[pagina 68]
[p. 68]
 
Te bersten stoote op klip en stranden,
 
En eens voor eeuwig moet vergaan,
 
Wanneer van alle vier de winden
 
Uitbersten komt die felle orkaan,
 
Die heel de waereld zal verslinden!
 
Wys is hy dan, en wel bedacht,
 
Die zorge draagt in goede dagen,
 
En 't zielescheepje, niet bevracht
 
Met last van 't vleeselyk behaagen,
 
Maar wel geballast met de deugd,
 
Laat streeven door des waerelds baaren
 
Naar 't zalig land van rust en vreugd.
 
Die vreest voor onheil, noch gevaaren.
 
Voor dien is ziekte zelf, en dood
 
Geen onweêr, dat zyn' kiel doet stranden,
 
Maar voordewind, die in den schoot
 
Der stille haven hem doet landen.
 
Die ziet in 't eind zyn heil volmaakt,
 
Als 't alles dreunt, en scheurt, en kraakt.

Toezang.

Stem: Wanneer de zon in 't morgenrood.

 
1.
 
Die eenig mens beloften doet,
 
't Zy in of van wat zaaken,
 
Dien acht met reden elks gemoed
 
Zich schuldenaar te maaken:
 
En zo hy t'zyner tyd de daad
 
Niet op zyn' woorden volgen laat,
 
Elk noemt hem een' ontrouwen;
 
Elk is voor hem in 't herte bang,
 
En zal zich van zyn' ommegang,
 
Zo veel hy kan, onthouwen.
[pagina 69]
[p. 69]
 
II.
 
Dit lot vreest ider te ondergaan.
 
En zullen wy niet vreezen,
 
In noodbelofte, aan God gedaan,
 
Gebrekkelyk te weezen?
 
O ja, ô ja: de zegening,
 
Die lyf en ziel van hem ontving,
 
Verpligt ons, trouw te toonen;
 
Ons woord verbind, en 't inzicht dryft,
 
Dat, die hier in nalaatig blyft,
 
Nooit in Gods huis zal woonen.
 
 
 
III.
 
Heeft dan 't ontzach voor mensen kracht,
 
O laat het diep beseffen
 
Van Gods oneindig meerder macht
 
Ons hert te meerder treffen,
 
Te meer beweegen, om ons sterk
 
Aan ons beloofde deugdenwerk
 
Ons leven lang te houwen;
 
Op dat hierna, bevryd van pyn,
 
Door Gods genade ons deel mag zyn
 
Met alle zyn' getrouwen.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken