Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Vervolg der leerzaame zinnebeelden (1758)

Informatie terzijde

Titelpagina van Vervolg der leerzaame zinnebeelden
Afbeelding van Vervolg der leerzaame zinnebeeldenToon afbeelding van titelpagina van Vervolg der leerzaame zinnebeelden

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (5.38 MB)

Scans (31.87 MB)

ebook (8.26 MB)

XML (0.37 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

emblematiek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Vervolg der leerzaame zinnebeelden

(1758)–Adriaan Spinniker–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 9]
[p. 9]

Op het II. zinnebeeld.

 
Die in zyn' jonge jeugd den kostelyken schat
 
Van klaar gezicht bezat,
 
Kon tot de kennis van den naam der verwen raaken,
 
En keurig onderscheid van de eene en de and're maaken:
 
Maar zo hy naderhand
 
Dat onwaardeerbaar pand
 
Door eenig ongeluk of toeval heeft verlooren,
 
Is 't eveneens met hem, als met een' blindgebooren
 
Indien zich zulk een mens by eenig kunststuk vond,
 
En stoutlyk onderwond
 
Te vonnissen, of 't net getroffen zy naar 't leven,
 
En all' de verwen wel gelegd zyn, en verdreeven,
 
Hy sloeg niet zelden mis;
 
En zo hy eens by gis
 
De waarheid trof, men zou zyn oordeel gants versmaaden,
 
Als zonder kennis, en gebouwd op enkel raaden.
 
ô Ziende blinden, die eens anders werken pryst,
 
Of onbeschroomd verwyst,
 
Eer uw verstand zich heeft benaarstigd, om te dringen
 
Tot in de kennis van den rechten aard der dingen,
 
Ziet hier de onbillykheid
 
Van uw verkeerd beleid,
 
Ziet hier op 't klaarst (en doet met dat gezicht uw voordeel)
 
De onwettigheid getoond van uw lichtvaardig oordeel.
 
Wanneer gy dus van 't geen uw naasten met de hand
 
Verricht, of, naar 't verstand,
 
Van God hem ingestort, gemaald heeft, of geschreeven,
 
Bestaat een vonnis in onweetendheid te geeven,
 
Eer gy, gelyk het past,
 
Zyn werk hebt ondertast,
 
Getoetst, beproefd, wat doet gy anders, als de blinden,
[pagina 10]
[p. 10]
 
Die zich het oordeel van de verwen onderwinden?
 
Al treft gy nu of dan de waarheid van de zaak,
 
Wat is het, als luk raak?
 
Wat is 't, als blindeling te raaden en te gissen,
 
Waar in gy duizendmaal het rechte wit kunt missen?
 
En die zyn oordeel leit
 
Op deeze onzekerheid,
 
Om 't werk van and'ren te verheffen, of te doemen,
 
Pleegt onrechtvaardigheid, hoe zeer men 't wil verbloemen.
 
Want daar zich buiten schuld een blinde onmachtig vind,
 
Maakt deez' zich zelve blind,
 
Steekt zelf zyne oogen uit, of houd ze dicht geslooten
 
Door schuldige onkunde, uit vooroordeel voortgesprooten,
 
Wyl blinde min, of haat
 
Den grond van 't hert beslaat.
 
Maar is in eenig stuk het onrecht ooit gebleeken,
 
't Is, daar in domme drift een vonnis word gestreeken.
 
Vooral, zo dit geschied, daar van verzuim in pligt
 
De naasten word beticht,
 
En hy, indien 't gemeen aan 't stuk geloof zou geeven,
 
Word in gevaar gesteld van middelen, of leven,
 
Of goeden naam en eer,
 
By 't eêl gemoed veel meer
 
Dan alle schat gekeurd, hoe hoog by elk gepreezen,
 
Ja boven 't leven zelf in waardigheid gereezen,
 
Romeinen, slechts bestraald van de ingeschapen reên,
 
Ontzagen dus te treên
 
In 't schroomlyk rechterampt, eer onderzoek van zaaken
 
Den grondslag had gelegd, om 't vonnis op te maaken;
 
Wyl dat natuurlyk licht
 
Hen stelde voor 't gezicht,
 
Dat, daar onweetendheid den zetel kwam bekleeden,
 
Het heilig recht verkracht en schendig wierd vertreeden.
[pagina 11]
[p. 11]
 
De Leeraar Nikodeem weêrstond dus met bescheid
 
Der Jooden bitterheid,
 
Uit kennis, dat de Wet, daar 't hert zyn' roem in stelde,
 
De tong op stofte, van geen' mens ooit vonnis velde,
 
Ten zy ze alvoorens klaar
 
Zyn handel wierd gewaar,
 
En door 't gebruik van een naauwkeurig overweegen
 
Het recht verstand van zyn' bedryven had gekreegen.
 
En zal een Christen hier niet ongelyk veel meer
 
Voor schroomen, die de leer
 
Van Jezus houd voor 't snoer van zyn beleid en wandel,
 
De leer, die billykheid beveelt in allen handel,
 
Die 't onrecht streng verklaart
 
De zwaarste straffe waard,
 
En op het oordeel, uit lichtvaardigheid gebooren,
 
De felle slagen dreigt van Gods gerechten tooren?
 
Ja, Christen herten, houd door deez' gewyde schroom
 
Verstand en tong in toom,
 
Opdat ge u nimmer, dan na kennis van de zaaken,
 
Vermeet uw's naastens doen te pryzen, of te wraaken.
 
En zo u iets ontmoet,
 
Waar in, wat vlyt gy doet,
 
De waarheid evenwel blyft voor uw oog verschoolen,
 
Schorst daar uw oordeel, om onweetend niet te doolen.
 
En gy, die, noch gehecht aan dat verfoeilyk kwaad,
 
Het spoor der blinden gaat,
 
Licht eens van uw gezicht die nevelen der driften,
 
En doet uw' naasten recht, door't goed van 't kwaad te schiften.
 
Zo hoef gy niet voor spot,
 
Of zwaarder onheils lot,
 
Dat onrecht oordeel volgt, in uwe ziel te schroomen:
 
Zo wint gy gunst en eer by God en alle vroomen.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken