Raamsdonksveer
(gemeente Raamsdonk)

Dorp ontstaan bij een veer over het riviertje de Donge in de oude weg van Dordrecht naar Breda en het hier in 1336 gestichte kartuizerklooster ‘Het Hollandse Huis’. Dit klooster werd aan het eind van de 16de eeuw verwoest. Na de Tweede Wereldoorlog heeft het dorp zich sterk uitgebreid.

De Herv. kerk (Emmastraat 13) is een neogotisch zaalgebouw met dakruiter en rijk geornamenteerde westgevel die voorzien is van neoclassicistische details. Het verrees omstreeks 1860 naar ontwerp van C. Seters.

Woonhuizen. Het eclectische herenhuis Prins Bernhardstraat 11 dateert uit de tweede helft van de 19de eeuw. Prins Bernhardstraat 12 is een eclectisch woonhuis uit omstreeks 1870.

Verdedigingswerk. Op de oostelijke oever van de Donge tegenover Geertruidenberg ligt een gedeeltelijk omgrachte, met metselwerk beklede lunet (Maasdijk ong.) uit 1837-'39 met kazematten, bomvrije kazerne en geweergalerij. Deze lunet bestreek de in 1811-'12 aangelegde straatweg Breda-Gorinchem en een sluis in de Donge.

Windmolen ‘De Onvermoeide’ (De Bossen 23) is een hoge, ronde bakstenen stellingkorenmolen uit 1890. Omstreeks 1975 kreeg de molen een nieuwe kap, wieken, staartwerk en stelling afkomstig van een molen te Rijen.

Het gemaal (Oosterhoutseweg 79) dateert uit 1901 en is voorzien van een boogfries en gevelstenen met de tekst

‘Maasmond Bemaling Dongepolders Anno 1901’. Nabij het gemaal staat de machinistenwoning (Oosterhoutseweg 83).

De voorm. watertoren (Oosterhoutseweg 18) verrees in 1925 naar plannen van H. Sangster. De veelhoekige betonnen toren met sterk verticale belijning wordt bekroond door een koepeldak. In 1988 is aan de voet een uitbouw gemaakt ten behoeve van kantoorruimte.