Jannum (Janum)
(gemeente Ferwerderadiel)
Terpdorp, ontstaan enkele eeuwen voor het begin van onze jaartelling. Het is één van de vier zogeheten Vlieterpen, met een kerk en slechts enkele huizen. De terp is eind 19de eeuw voor een belangrijk deel afgegraven. Het dorp behoorde tot 1984 tot Dantumadeel. Jannum is een beschermd dorpsgezicht.
De Herv. kerk (Kerkstraat 4) is een kleine eenbeukige bakstenen kerk, waarvan het koor met iets inspringende apsis dateert uit circa 1200. De inwendig halfrond gesloten apsis is uitwendig veelhoekig, hetgeen wordt geaccentueerd door korte kolonnetten onder de dakvoet. Het schip is - gezien de rondboogvensters met romano-gotisch meervoudig kraalprofiel - rond 1300 tot stand gekomen. De oorspronkelijke koepelgewelven van het schip zijn waarschijnlijk gesloopt bij een verbouwing in de tweede helft van de 16de eeuw, toen men de kap heeft vernieuwd. Van de restauratie in 1942-'44, naar plannen van J.J.M. Vegter, dateert de tuitgevel met hangende klokkenstoel aan de westzijde. Daarin hangt een klok uit 1489. In 1947 is de kerk ingericht als kerkmuseum (uithof van het Fries Museum te Leeuwarden), wara onder andere het enige Friese romaanse zandstenen doopvont (circa 1200) afkomstig uit Jellum bewaard wordt en enkele 12de-eeuwse grafzerken en sarcofagen in rode zandsteen van elders uit de provincie.
Boerderijen. Van 17de-eeuwse oorsprong zijn de voorm. keuterijen Kerkstraat 8, een in het midden onderkelderd eenlaagspand, en Kerkstraat 10, met de jaartalankers ‘1628’. De forse kop-hals-rompboerderij Kerkstraat 1 is rond 1860 gebouwd.
Auteursrechtelijk beschermd