Posterholt
(gemeente Ambt Montfort)
Langgerekte boshoevennederzetting, ontstaan in de 12de eeuw aan de rand van het dal van de Vlootbeek. In 1793 werd Posterholt een zelfstandige parochie door afscheiding van Vlodrop.
De R.K. St.-Mathiaskerk (tegenover Hoofdstraat 59) is een pseudobasilicale mergelstenen kruiskerk met ronde apsis, gebouwd in 1950-'51 in neoromaanse vormen naar plannen van F.P.J. Peutz. De westtoren met hoge ingesnoerde naaldspits heeft men in 1961-'62 toegevoegd. Tot de inventaris behoren enkele beelden en kruiswegstaties, afkomstig uit de in 1945 verwoeste neogotische dorpskerk. Het H. Hartbeeld is in 1934 geschonken door mijnwerkers.
Huis Aerwinckel (Burg. Geradtsstraat 97). Dit huis werd in 1856 gebouwd voor de familie Geradts naar ontwerp van P.J.H. Cuypers in vroege neogotische stijl. Het verving het oude middeleeuwse kasteel Aerwinckel. Het blokvormige pand heeft een verhoogd middenrisaliet tussen trapgevels. Opvallend zijn de vele arkeltorentjes en kantelen. Boven de hoofdingang heeft men verschillende oude gevelstenen ingemetseld. Na de oorlog is het huis in gebruik geweest als rusthuis voor de Zusters van
Posterholt, Huis Aerwinckel
de Goddelijke Voorzienigheid. Rond het huis ligt een park in rijpe landschapsstijl.
Woonhuizen. De huizen Burg. Geradtsstraat 3 en 16 zijn voorbeelden van vroeg-19de-eeuwse diepe eenlaagspanden met bakstenen puntgevels en in vakwerk met leemvulling uitgevoerde zijgevels. Hoofdstraat 88 is een dwars huis uit circa 1860 met een gepleisterde voorgevel voorzien van imitatievoegen en een hardstenen deuromlijsting. Het wit gesausde grote huis Hoofdstraat 110, met door lisenen gelede gevels en rondboogvensters, werd omstreeks 1900 gebouwd.
Boerderijen. De rond 1915 gebouwde langgevelboerderij Hoofdstraat 145 heeft een iets hoger opgetrokken woongedeelte in neorenaissance-vormen. Een voorbeeld van een gesloten hoeve met woonhuis en schuren onder een zadeldak tussen topgevels is Heinsbergerweg 56 uit 1913. De kopgevel van het woonhuis bevat een wapensteen.
De voorm. textielfabriek ‘Posterholt’ (Heinsbergerweg 65) is opgericht in 1932. Het oudste gebouw heeft stalen vensters. Aan de noordzijde bevindt zich een naoorlogse uitbreiding in beton. Bij de fabriek staat een huis met rieten dak, dat vermoedelijk als directeurswoning dienst heeft gedaan. De drie opzichterswoningen (Heinsbergerweg 67-71) dateren uit circa 1935.
Het dubbele trafohuisje (Roermondseweg 3) dateert uit 1935 en