Monumenten in Nederland. Flevoland

Met terugblik & registers van de complete serie

Creil
(gemeente Noordoostpolder)

Dorp in de Noordoostpolder, gesticht in 1953 ten noorden van de Creilervaart. De naam is afgeleid van een in 1119 vermeld Kreilerbos bij Stavoren. Het stedenbouwkundig plan uit 1952 van Th.G. Verlaan werd in aangepaste vorm in 1953 vastgesteld. Aan de oostrand werd aan de Creilervaart een bescheiden bedrijventerrein met loswal ingericht. De dorpskern van Creil wordt bepaald door een rechthoekig plein (Graaf Florislaan) met aan de oostzijde de R.K. kerk, aan de westzijde de Herv. kerk en aan weerszijden enkele winkels. De Geref. kerk verrees aan het noordeinde van de haaks erop geprojecteerde Galamalaan. Aan het oosteinde van de Graaf Florislaan ligt de begraafplaats; het westelijke uiteinde geeft toegang tot de sportvelden. Aan de zuidzijde van het dorp kwam een groene ‘feestruimte’, die in de winter als ijsbaan dient. De woonhuizen zijn overwegend parallel aan de Galamalaan (zuidwestnoordoost) georiënteerd. Aan de noordoostzijde is het dorp later enigszins uitgebreid.

Kerken. De in 1956 naar ontwerp van C. Schaling gebouwde (Herv.) Ontmoetingskerk

[p. 51]

Creil, Plattegrond (1956)

(Galamalaan 35) is een zaalkerk voorzien van een terzijde geplaatste toren met klok (firma Concordia) en wijzerplaat. Via de toreningang bereikt men de kerkzaal, die een door W. van Leeuwen gebouwd orgel (1951) bevat. Naast de kerk staat een wijkzaal. De voorm. Geref. kerk (Vrijgemaakt) (Galamalaan 4), gebouwd in 1956 naar plannen van P. van Loo en S. van den Mei, dient nu als woonhuis. De R.K. St.-Nicolaaskerk (Graaf Florislaan 51) is een opvallende vierkante kerk in de vorm van een stolpboerderij. Deze kerk verrees in 1957-'58 naar plannen van J. Hendriks, W. van der Sluys en L. van der Bosch.

Creil, Café met gemeenschapszaal

Scholen. De Chr. lagere school (Bisschopstraat 7) werd in 1954 gebouwd als een vierklassige gangschool naar ontwerp

Creil, R.K. St.-Nicolaaskerk

van de Directie van de Wieringermeer (verbouwd 1989). Uit 1957 dateert de door A.C. Kammeijer ontworpen R.K. lagere school (Utrechtsestraat 26), een vierklassige school met telkens twee lokalen aan weerszijden van een portaal. Verder is er een overblijflokaal. Een zesde lokaal heeft men in 1963 toegevoegd.

Woonhuizen. De woon- en winkelpanden Graaf Florislaan 34-38 zijn rond 1955 ontworpen door de Directie van de Wieringermeer, elk met een vooruitspringend gepleisterd etalagegedeelte. Voorbeelden van woonhuizen uit dezelfde tijd zijn Galamalaan 40-64 naar ontwerp van W. Bruin.

Het café-restaurant Graaf Florislaan 24 kwam in 1957 tot stand naar ontwerp van J. Dunnebier als een traditionalistisch vormgegeven L-vormig pand met tweelaagse woning en een langgerekte gemeenschapszaal.