Dialectike ofte bewysconst

Definitie XVII.

T'gheheel is, dat in hem al de Deelen begrijpt, ende het Deel, dat int T'gheheel begrepen vvort.
Verclaringhe.

ALs T'lichaem des menschen, want het in hem begrijp alle de Deelen, als Hooft, Buyck, Ermen, Beenen, &c. wort een Gheheel ghenoemt, ende wederom den Erm, want sy in het Heel begrepen is, wort Deel gheseyt, Also wort oock de Handt, int aensien van haer Deelen, als Vingheren, Duym, Palm, &c. Gheheel ghenoemt, ende Vingher, Deel des Handts; Insghelijcx wort de Dialectike Gheheel gheseyt, diens Deelen Definitien, ende Werckinghe.

Alle de Deelen des Gheheels t'samen, worden ghenoemt de Heelende Deelen, als Definitien ende Werckinghe, sijn de Heelende Deelen der Dialectiken.

Principale Deelen sijn, sonder de welcke, de reste niet en bestaet; Als Hooft, Buyck,

[p. 24]

Hert, ende dierghelijcke, sijn Principale Deelen des Menschen, want hy sonder eenich van dien, niet leven en can; Alsoo oock sijn Fondamenten, ende Dack, de Principale Deelen des Huys.

Merckt.

Want het lichtelick ghebeuren can, datmen tghene Gheslachte is, soude noemen Gheheel, ende datmen voor Specie, soude segghen Deel, ofte ter contrarien, soo is haer onderscheyt hier duer openbaer, dat Gheslachte wort van Specie warachtelick gheseyt, maer niet Gheheel van Deel. By exempel, yemandt twijfelt of Saet Gheslachte ofte Gheheel sy, van Cooren: Hy sal segghen, Cooren is saet, twelck warachtich is: saet dan is Gheslachte, ende Cooren Specie: Insghelijcx soo yemandt twijfelde of Handt sy Gheslachte ofte Heel van Vingher, hy sal segghen, de Vingher is een Handt, t'welck Valsch is: Handt dan is Gheheel, ende Vingher Deel: Ende alsoo in allen anderen.