Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De eerste Surinaamse sportencyclopedie (1893-1988) (1990)

Informatie terzijde

Titelpagina van De eerste Surinaamse sportencyclopedie (1893-1988)
Afbeelding van De eerste Surinaamse sportencyclopedie (1893-1988)Toon afbeelding van titelpagina van De eerste Surinaamse sportencyclopedie (1893-1988)

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (11.94 MB)

ebook (13.43 MB)

XML (1.19 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie
jeugdliteratuur

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
non-fictie/sport


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De eerste Surinaamse sportencyclopedie (1893-1988)

(1990)–Ricky W. Stutgard–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Bodybuilding (engels):

Bodybuilding (engels): Een activiteit, ook in wedstrijdverband, waarbij men zoveel mogelijk spieren aan de oppervlakte van het lichaam zichtbaar maakt. Training vindt plaats d.m.v. het uitvoeren van statische of isometrische contracties van de betrokken spiergroepen. Of die hypertofie van de spieren die daarbij optreedt ook gepaard gaat met een evenredige krachtstoename is twijfelachtig. Ook worden anabole steroiden gebruikt om de spieromvang te laten toenemen.

 

De geestesvader van de bodybuildingsport is de Duitser Eugen Sandow, die op 2 april 1867 in Königsberg (nu Kallingrad in de USSR) geboren werd.

Zijn werkelijke naam was Friedrich Muller en hij was zoon van een groentenverkoper. Hij veranderde zijn naam in Eugen Sandow om zijn Duitse afkomst te verbergen.

Na menigmaal ruzie te hebben gemaakt met zijn familie verliet hij het ouderlijk huis en sloot zich aan bij een passerende circusgroep. Hij werd acrobaat en zo trok hij van stad tot stad. Deze periode eindigde echter in Brussel toen het circus bankroet raakte.

Te Brussel kwam hij in kontakt met Louis Attila, een professionele krachtpatser en een voormalige instrukteur in physical culture. Louis Attila zag in Sandow, die van nature goed gebouwd was, een toekomstige krachtpatser. Attila nam Sandow onder zijn hoede, leerde hem de kneepjes van het performen en trainde hem met gewichten. Na een korte trainingsperiode gingen beide heren stad in stad uit om hun kunnen te demonstreren.

 

In 1889 namen zij echter afscheid van elkaar, maar behielden middels brieven het kontakt. Attila vestigde zich in Londen, terwijl Sandow Europa afreisde.

In die dagen waren in Londen twee pseudo-krachtpatsers: Sampson en Cyclops. Sampson daagde een ieder uit

[pagina 42]
[p. 42]

die instaat was hun stunts te evenaren, hij betaalde voor die prestatie $ 500.

Attila liet Sandow overkomen en na enkele oefeningen nam laatstgenoemde deze uitdaging aan en verraste vriend en vijand, daar hij betere prestaties leverde dan Sampson en Cyclops. Dit was wat Sandow nodig had voor zijn carrière, hij werd over geheel Engeland uitgenodigd om te showen. Vier jaar lang poseerde hij en demonstreerde hij zijn kracht. In 1893 inspireerde een Amerikaan hem over te komen naar New York, maar zijn optreden aldaar werd niet wat men ervan verwachtte. Een oorzaak daarvan was het slechte weer dat het publiek niet aanmoedigde om zijn demonstraties te bezoeken.

Florenz Ziegfeld, een andere Amerikaan, zag echter tijdens één der demonstraties het gedrag van de vrouwen. Net als Attila, werd Sandow ook door Ziegfeld getraind. Het eerste dat deze deed was New York verlaten.

In 1893 werd in Chicago een wereldexpositie gehouden en Ziegfeld vond dat Sandow daar zijn doorbraak moest forceren. Het publiek was overenthousiast en ook de pers begon over hem te schrijven. Na de expositie reisde Sandow Noord-Amerika af en leverde het ene staaltje na het andere. Zo vocht hij in San Francisco tegen een leeuw en een andere keer organiseerde hij een show die alleen bestemd was voor dames. Na drie jaren van dagelijkse demonstraties ging zijn gezondheid achteruit, hij was namelijk oververmoeid. Hij vertrok daarom naar Engeland en trouwde aldaar met Blanche Brookes. Na een goede rustperiode begon hij zijn werk als trainer.

Hij opende zijn eerste school voor physical culture en leerde zijn studenten hoe te komen aan een goed gevormd lichaam. Dit werd een groot succes en het veranderde het beeld van het publiek over gezondheid en fitness.

Voor het eerst was er een plaats waar mensen naartoe konden gaan om hun lichaam te vormen. Al heel snel begon Sandow over geheel Engeland scholen te openen. Hij legde zodoende het fundament voor het fitness-empirium dat over de gehele wereld verspreid zou worden. Door de goede resultaten die de trainingen teweeg brachten, werden anderen gemotiveerd zich bij een der scholen van Sandow aan te sluiten en ook andere leraren openden nieuwe scholen en instrueerden hun leerlingen. Om zijn ideeën nog meer ingang bij het publiek te doen vinden, begon Sandow in 1898 met een tijdschrift genaamd ‘Sandow Magazine’ en ook dit motiveerde anderen te gaan schrijven.

Sandow publiceerde ook boeken. Zo verscheen in 1897 ‘Strength and how to obtain it’. In 1904 verscheen ‘Bodybuilding, or man in making’. Naar dit boek werd de nieuwe tak van sport genoemd.

Sandow werkte ook aan het vervaardigen van equipments. Hij ontwierp en perfectioneerde vele apparaten om de spieren te ontwikkelen. Muuroefeningen, waarbij rubberen strands werden gebruikt waren zijn eerste successen. Dit bracht de fitness-oefeningen binnenshuis, wat dagelijkse trainingen voor iedereen mogelijk maakte.

De kroon op zijn werk kwam in 1901 toen hij de eerste wereld bodybuilding competitie organiseerde. Dit vond in de Londense Royal Albert Hall plaats. De toegangskaarten voor deze competitie waren uitverkocht en het één en ander zorgde voor een nog snellere groei van de bodybuildingsport.

Sandow reisde de wereld af om zijn sport te propageren en zo bezocht hij Zuid-Afrika, India, Japan, Australië, Nieuw Zeeland enz.

In 1911 werd hij tot speciale instrukteur in physical culture gepromoveerd door de koning van Engeland. Vanwege zijn succes en zijn goede uiterlijk viel hij in de smaak bij vele vrouwen, dit leidde tot grote conflicten met zijn vrouw. Hij stierf in 1925 en vanwege de problemen met zijn vrouw werd hij in een niet gemarkeerd graf begraven. Zijn droom ging gelukkig niet met hem mee in het graf.

 

Hoewel pas in 1953 gestart werd met de daadwerkelijke beoefening en ontplooiing van de bodybuildingsport in ons land, moet gesteld worden dat al vóór de Eerste Wereldoorlog Surinamers hun kracht en hun gespierde lichamen demonstreerden.

Zo komt de turnvereniging Thesos de eer toe dat bij haar de eerste halteroefeningen werden gedaan. Deze oefeningen waren namelijk nodig om de spierkracht der leden te versterken en hen te vormen tot weerbare mannen.

Eén der demonstraties van halteroefeningen vond op 25 februari 1911 door de vereniging Hou Braeft Stand (zie Hou Braeft Stand) plaats. Tijdens het éénjarig bestaan van deze vereniging voerden 12 dames halteroefeningen uit (kan dit niet gezien worden als het begin van damesbody building?).

Jan Rambouts, één der eerste krachtpatsers van Suriname, dwong vóór de Tweede Wereldoorlog veel respect van zich af. Zo organiseerde Elvedo (zie Elvedo) in april 1933 een turndemonstratie en toen was Jan Rambouts met zijn kracht- en halteroefeningen één der personen die de show stal. Zo tilde hij zelfs een piano op.

Na de Tweede Wereldoorlog gingen steeds meer Surinamers over tot het ontwikkelen van hun spieren. Zo werd op 1 en 2 september 1951 door Thesos halteroefeningen gedemonstreerd, terwijl in 1952 de gewichtheffers R. Bradley, Henk Brandflu en Sedney op het Gouvernementsplein (tegenwoordig Eenheidsplein) hun kunnen demonstreerden.

Dinsdag 10 maart 1953 kan als de officiële start van de bodybuildingsport in Suriname aangemerkt worden. Op deze dag werd namelijk het eerste body-contest in Thalia georganiseerd. De organisatoren waren Wim Bosverschuur (zie Bosverschuur), M. Woei A Tsoi en S. Continho. In zijn woord pleitte Wim Bosverschuur voor de ontwikkeling van deze tak van sport, waarbij men niet meer individueel trainde, maar in verenigingsverband. In totaal schreven 35 personen zich in, 13 voor gewichtheffen en 22 voor bodybuilding.

 

De resultaten waren als volgt:

Gewichtheffen: In de lichtgewichtsklasse werd P. Baag eerste (170-185 en 235 lbs.), tweede Henk Brandflu (160-190 en 235 lbs.) en derde F. de Montel (155-185 en 225 lbs.).

[pagina 43]
[p. 43]

In de middengewichtsklasse werd R. Bradley eerste (175-200 en 250 lbs.), tweede werd H. Wikkeling (170-180 en 235 lbs.) en derde Rozenstruik (105-150 en 200 lbs) In de zwaargewichtsklasse werd Spong eerste (200-205 en 250 lbs), A. Visbeen werd hier tweede.

Bodybuilding: A. Wesenhagen werd de eerste mr. Surinam. Theo Nekrui werd nummer één met de beste armen en de beste rug. H. Wikkeling werd eerste met de beste borst en beste buik.

De jury tijdens het gewichtheffen bestond uit de personen: R. Laatst, M. Jessurun en A. Macrooy. De scheidsrechter was Murwin Pool.

De jury bij bodybuilding bestond uit de personen mevr. Kaboord en de heren P.F. Tjong A Jong, Murwin Pool en Eysenring.

 

Op initiatief van de heer Murwin Pool werd op woensdag 17 augustus 1955 in het clubgebouw van Voorwaarts een werkcomité gevormd bestaande uit de volgende personen: Murvin Pool (voorzitter), Theo Nekrui (1e secretaris), J.S. Jong A Kiem (2e secretaris), M. Jessurun (penningmeester), R.F. Bradley, L. Lieuw A Len en A. Macrooy (Commissarissen).

Dit werkcomité moest trachten de bestaande bodybuilding- en weightliftingverenigingen samen te bundelen tot één bond. Alle verenigingen werden voor zondag 21 augustus 1955 uitgenodigd voor de oprichtingsvergadering. Dit werd een groot succes; de Surinaamse Bodybuilding and Weightlifting Bond was een feit. Het doel van de

illustratie
3 april 1966; officiële in gebruikname van de Olympic Barbell set (545 lbs), ten huize van de heer Purcey Tjon Lim Sang. Staand (v.l.n.r.) Gustaaf van Lierop, ?, Henk Brandflu, ?, Walther Peneux, ?, Purcey Tjon Lim Sang, Charles Spong, A. Macrooy, ?, Alfons Rozenstruik.
Knielend; Hendrik Bleu, Akon Wijnhart, Eric de Clerq, ?. (foto P. Tjon Lim Sang sr.)


SBWB was om deze sport in geheel Suriname te bevorderen en voorts de gunstigste omstandigheden te scheppen voor de beoefenaars.

 

Het eerste internationale bodybuilding and weightlifting contest waaraan Suriname deelnam werd op zondag 13 augustus 1955 alhier georganiseerd en de strijd ging tussen Suriname en Guyana.

Deze eerste internationale ontmoeting werd een les voor onze gewichtheffers, daar duidelijk het verschil in techniek tussen de Surinamers en Guyanezen bleek. De gasten wonnen daarom de prijzen van de licht- en middengewichtsklasse. Suriname won weliswaar in de half-zwaargewichtsklasse, maar toegegeven moet worden dat een Guyanese deelnemer een verrekking opliep tijdens het onderdeel clean and jerk. De resultaten bij het gewichtheffen waren:

Lichtgewichtsklasse Montel (Sur.) vs Goring (Guy.)
Press 160 lbs mislukt 210 lbs
Snatch 180 lbs mislukt 230 lbs
Clean and Jerk 230 lbs 260 lbs
Middengewichtsklasse Baag (Sur.) Park (Guy.)
Press 210 lbs 215 lbs
Snatch 220 lbs 240 lbs
Clean and Jerk 265 lbs 315 lbs

Rozenstruik van Suriname won van Gullin (Guyana), daar laatstgenoemde geblesseerd raakte.

De bodybuilders van Suriname deden het beter. Gustaaf

[pagina 44]
[p. 44]


illustratie
Hans Djarkasie (foto De Ware Tijd)


van Lierop (zie Gustaaf van Lierop) werd uitgeroepen tot Mr. Guyana, gevolgd door Soendermanie en Theo Nekrui. Van Lierop behaalde geen prijs bij de verschillende onderdelen, maar maakte in totaliteit de beste indruk.

In de periode 1955-1980 vonden geen opvallende gebeurtenissen plaats. De bodybuildingsport kwam niet goed tot ontplooiing, daar er weinig kontakt was met het buitenland. Er werden wel nationale wedstrijden georganiseerd, maar niet altijd waren deze een groot succes.

Enkele opvallende gebeurtenissen in deze periode zijn: In 1957 werd ook een junioren-contest georganiseerd, waarvan van der Geld kampioen werd.

Op 1 november 1964 werd voor de eerste maal het mr. Teenage-contest gehouden. De 18-jarige Waldi Martoworono werd de eerste kampioen. Mr. Teenage 1965 werd Eric de Clerq en in 1966 Saridjo Kartoredjo.

In augustus 1965 brachten Antilliaanse bodybuilders en gewichtsheffers een bezoek aan Suriname en gaven op 8 augustus 1965 een demonstratie weg.

Eugene Liauw A Njie werd in 1965 de eerste mr. Paramaribo, in 1966 opgevolgd door Waldi Martowirono.

In de periode 1966-1979 gebeurde niet veel in Suriname. In 1980 kwam hier echter verandering in. Zo werd op maandag 30 juni 1980 het eerste dames body building contest in Suriname georganiseerd.

In juli 1980 werd gestart met de centrale training voor de heren. Men was namelijk voornemens later dat jaar naar Curaçao te gaan. Het was de eerste maal dat er een

illustratie
Ronny Lugard (foto Sport en Jeugdzaken)


centrale training werd gehouden. Op Curaçao maakte Suriname geen onaardige beurt, daar de onzen in het landenklassement op de derde plaats eindigden en tijdens de individuele wedstrijden Gordon Hunsel een derde plaats veroverde. Het mr. Surinam contest van 1980 werd luister bijgezet door het bezoek van mr. World Darcy Beckles van Barbados.

Op 21 november 1981 werd de 17-jarige Jolanda van Lierop tot miss Independence uitverkoren uit een groep van 5 dames. Het was voor de eerste maal dat een bodybuildingwedstrijd voor dames werd georganiseerd. Jolanda van Lierop zal de geschiedenis ingaan als de dame die het eerste dameskampioenschap won (zie Jolanda van Lierop).

Op 2 juli 1983 werd als attraktie tijdens bodybuildingwedstrijden een demonstratie door kleuters weggegeven wat goed in de smaak viel bij het publiek.

In november 1983 werd Theo Nekrui door de Internationale Federatie van Body Builders (IFBB) aangewezen als international judge voor bodybuildingwedstrijden op alle niveaus. Theo Nekrui werd de eerste Surinamer met deze bevoegdheid.

In november 1984 namen Gordon Hunsel en Hans Djarkasie deel aan de wereldkampioenschappen te Las Vegas. Ze behaalden de halve finales echter niet.

In 1988 deed Ronny Lugard het beter. Tijdens de wereld kampioenschappen eindigde hij op de 16e plaats. Later in het jaar en wel november 1988 werd Ronny Lugard derde tijdens de Zuidamerikaanse kampioenschappen.

[pagina 45]
[p. 45]


illustratie
Gordon Hunsel (foto De Ware Tijd)


Gezien de huidige ontwikkeling binnen de bodybuildingsport is te verwachten dat in de jaren '90 de doorbraak naar internationale topprestaties een feit zal zijn.

 

Een overzicht van de Mr. Surinams die de bodybuildingsport voortbracht:

1953 A. Wesenhagen
1954 Gustaaf van Lierop
1955 Theo Nekrui
1957 Tevreden
1961 Jan Sariman
1963 M. Favery
1964 Ludwig Leter
1965 Hendrik Bleu
1966 Rudy Liesdek
1968 Waldy Martowirono
1970 Willem Mariman
1971 Lucien Gunther
1972 Roland Blokland
1974 Ramrattan
1976 Djoremi Amatredjo
1977 John Kross
1978 Edward Morgenstond
1979 Djoremi Amatredjo
1980 Edward Morgenstond
1981 Gordon Hunsel
1982 Gordon Hunsel
1983 Ronny Lugard
1984 Gordon Hunsel
1985 Ronny Lugard
1986 Ronny Lugard
1987 Errol Derby
1988 Ronny Lugard/Percy Lens
1989 Ronny Lugard

In de jaren 1958-'60, 1967 werden geen wedstrijden georganiseerd. De overige kampioenen konden niet achterhaald worden.

 

In 1988 werd niet gestreden om de overall titel. Lugard werd daarom kampioen in de klasse boven 70 kg en Lens in de klasse tot 70 kg.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken