Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De eerste Surinaamse sportencyclopedie (1893-1988) (1990)

Informatie terzijde

Titelpagina van De eerste Surinaamse sportencyclopedie (1893-1988)
Afbeelding van De eerste Surinaamse sportencyclopedie (1893-1988)Toon afbeelding van titelpagina van De eerste Surinaamse sportencyclopedie (1893-1988)

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (11.94 MB)

ebook (13.43 MB)

XML (1.19 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie
jeugdliteratuur

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
non-fictie/sport


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De eerste Surinaamse sportencyclopedie (1893-1988)

(1990)–Ricky W. Stutgard–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Volleybal;



illustratie

Volleybal; een in 1896 door de Amerikaan William G. Morgan in Massachusetts geintroduceerde teamsport. De geschiedenis van de volleybalsport is als volgt: William Morgan, physical director aan de plaatselijke Young Men Christian Association (YMCA) in Holyoke, Massachusetts, gaf les aan zakenmensen, die het nieuwe spel basketbal (1891) te vermoeiend vonden. Morgan zocht daarom naar een groepsspel dat binnen gespeeld kon worden, eenvoudig te leren was, en dat vooral niet inspannend mocht zijn. Een spel voor de recreatie dus, en dat was volleybal ook in de beginjaren.

[pagina 221]
[p. 221]

Aan weerskanten van een 6 voet en 6 duim hoog opgehangen tennisnet stond een aantal spelers. De binnenbal van een basketbal moest met de handen van de ene naar de andere kant van het net worden geslagen zonder dat de bal gedurende het heen en weer spelen op de grond mocht komen. Daar de binnenbal te licht bleek te zijn, werd een speciale bal ontworpen en dit spel werd door Morgan ‘Mintonette’ genoemd. Deze naam is afgeleid van minton, een indiaanspel, waarbij het in principe hetzelfde was. Het mintonspel van de indianen kan als een voorouder van het volleybal gezien worden.

Nadat Morgan in 1896 tijdens een conferentie van de YMCA physical directors in het Springfield College te Springfield het spel door 2 teams uit Holyoke had laten demonstreren, stelde prof. H.T. Halsted voor het spel volleybal te noemen. Een volley is een tennisterm, waarmee een teruggeslagen bal wordt aangeduid die de grond niet heeft geraakt.

Vanuit Springfield College begon het volleybalspel zijn vlucht over de VS en daarna over de wereld. De YMCA zag namelijk de mogelijkheid om door middel van de nieuwe spelen basketbal en volleybal bekendheid bij de jeugd te krijgen en aan populariteit te winnen, waardoor het mogelijk was de doelstellingen van de YMCA beter te verwezenlijken. Het eerste artikel over het nieuwe spel, geschreven door J.Y. Cameron, verscheen in 1896 in de juli-uitgave van Physical Education. Onder supervisie van de YMCA verspreidde het volleybalspel zich snel over successievelijk Nrd-, Centraal- en Zuid Amerika, het Verre Oosten en Europa.

Volleybal bleek een spel te zijn voor jong en oud, voor school en competitie, een spel dat overal waar ruimte was om een net te spannen gespeeld kon worden.

In Zuid Amerika speelde men al volleybal in de beginjaren van 1900; Cuba in 1905, Puerto Rico in 1909, Peru in 1910, Uraguay 1912, Brazilië en Mexico 1917. In het Verre Oosten drong volleybal ook erg vroeg in deze eeuw door; Filippijnen in 1910, China in 1913 en Japan in 1913.

De Aziatische regels en de wijze waarop het spel werd gespeeld, verschilden aanmerkelijk met de regels en de speeltrant van Europese volleybal. Een veld van 20 bij 11 een 2,30 m hoog net, 9 spelers opgesteld in drie rij en van drie met sterke specialisatie waren typerende kenmerken voor het Aziatisch volleybal.

 

Op woensdag 15 september 1937 werd op de tennisbaan bij de Firma Wn Fogarty ltd. de volleybalsport middels een demonstratie-wedstrijd geintroduceerd door enkele jongemannen uit Demerara. Het kwam echter nog niet tot een krachtige beoefening van de volleybalsport.

Op zaterdag 10 october 1942 werd ter gelegenheid van de Chinese republieksdag op het terrein van Chung Fa Foei Kon om 18.30 uur een vriendschappelijk wedstrijd georganiseerd tussen 35th Bombing Squadron en Chung Fa Foei Kon. De Chinezen wonnen met 21-12 en 21-13.

Het valt duidelijk op te maken dat men toen niet met de nu bekende regels speelde. 10 oktober 1942 is de dag dat de eerste volleybalwedstrijd in Suriname werd georganiseerd.

De eerste volleybalcompetitie startte op zondag 21 februari 1942. Deze competitie werd door de basketball association georganiseerd en hieraan namen 4 Amerikaanse en 2 Chinese verenigingen mee, de heer Jules Fernandes, vertegenwoordiger van Coca Cola hier te lande, stelde enkele prijzen beschikbaar. Op 21 februari 1943 speelden in de eerste wedstrijd 35th Bombing Squadron tegen Head Quarters Paramaribo. Het is nu echter niet bekend welke vereniging als winnaar uit de bus kwam.

Na 1943 zou het toch nog 20 jaren gaan duren eer de volleybalsport daadwerkelijk tot ontplooiing kwam.

 

In 1963 werd een comité Propaganda Volleybal opgericht en dit comité trachtte de volleybalsport meer bekendheid te geven in Suriname. Het doel van dit comité werd nog hetzelfde jaar bereikt daar men in april 1963 al dacht aan het oprichten van een volleybalbond.

Ter gelegenheid van de oprichting van de volleybalbond werd op 28 april 1963 door de Troepenmacht een volleybaltoernooi georganiseerd.

12 verenigingen namen hieraan deel en zij waren onderverdeeld in vier poules. Als poulewinnaars kwamen uit de bus: CLD, Smash, Tris en Aquila. In de semi-finale kwam CLD uit tegen Smash en Tris tegen Aguila. CLD en Tris wonnen hun partij en kwamen in de finale tegen elkaar uit. CLD won van Tris met 3-0. De prijzen werden door de voorzitter van de volleybalbond, de heer Leerdam, uitgereikt.

 

Op dinsdag 15 december 1964 werd op de banen van het Patronaat een aanvang gemaakt met de eerste volleyballandskampioenschappen. Niet minder dan 10 verenigingen namen hieraan deel en deze waren; Vams I en II, AMS-B, Patronaat, Swallows, RVS 1 en 2, Kampong All Stars, De Arend en de militairen.

Het was ook voor de eerste maal dat volgens een full competitie werd gespeeld, dus een competitie in twee ronden. De wedstrijden werden gespeeld volgens het systeem ‘best of five’ en volgens de spelregels vastgesteld door de Nederlandse Volleybal Bond. Tijdens de openingswedstrijd kwamen RVS en Kampong All Stars tegen elkaar uit.

Bij de heren werd Vams de eerste landskampioen, terwijl bij de dames Oase met de eer ging strijken.

In 1967 werd voor de eerste maal een nationale volleybalselektie gevormd. Als trainers waren aangewezen Ben Eykenduin en sgt. Dick Staphorst, terwijl een keuzecommissie bestaande uit de heren sgt. majoor Spanje, sgt. van Mils en E. Hoeve de volleyballers voor de nationale selektie kozen. De selektie bestond uit: J. Baars, H. Baars, R. Kroon, Dick Staphorst, Desi Truideman, Samisoe, J. van Tongeren, L. Godfried en L. Schoonhoven.

Op 12 mei 1967 vertrok deze selektie uit Suriname om het op de Nederlandse Antillen in vier wedstrijden op te nemen tegen de Antillianen. De resultaten waren:

12-5-67 Suriname vs Super Cleaning 0-3
13-5-67 Suriname vs Sithoc 1-3

[pagina 222]
[p. 222]


illustratie
Krawasie
Staand (v.l.n.r.): Betty Burgos
, Enro Prade, Cruden, Denice de Rooy, Vanessa de Vries, Diana Loor, Lucien Lo Fo Wong (coach).
Knielend: ?
, ?, Astrid Anches, Vonsee, Lucie Lobo. (foto De Ware Tijd)


De Surinaamse ploeg verloor drie van de vier gespeelde wedstrijden.

In juli 1967 werd de dames-volleybalploeg van Oase voor de derde achtereenvolgende maal ongeslagen landskampioen. Degenen die voor deze prestatie zorgden waren: Loes, Han en Clothilda Dumoleyn, Jenny Verberne, Anneke Kit, Joke de Haas en coach/trainer Ch. Mathieu. Niet lang na deze overwinning vertrokken de gezusters Dumoleyn naar Nederland, wat een zware klap voor Oase was.

Ondanks het vertrek van de gezusters Dumoley, veroverde Oase toch nog in 1968 het landskampioenschap en dan wel voor de vierde achtereenvolgende maal. De damesselektie van Oase zag er toen als volgt uit: Kosters, de Haan, Hajens, van het Riet, Bronkhorst, Jonkers, van Zyp en trainer John Zuidema.

Aangetekend moet worden dat het eerste sterrentoernooi in 1967 een aanvang maakte. Op vrijdag 4 augustus 1967 organiseerde SUVOBO dit toernooi, waaraan drie verenigingen deelnamen. Dit toernooi was bestemd voor de verenigingen die tijdens de competitie het hoogst eindigden.

Dit sterrentoernooi werd echter geen succes, daar landskampioen Tris hieraan niet deelnam. De verenigingen die wel deelnamen waren: Oase, Kampong All Stars en Patronaat (semi-kampioen). Op 11 augustus 1967 versloeg Patronaat, Kampong All Stars en werd winnaar van dit sterrentoernooi alleen bestemd was voor heren.

Nam Tris in 1967 niet deel aan het sterrentoernooi, in 1968 waren ze wederom aanwezig tijdens het landskampioenschap. Tris werd voor de tweede achtereenvolgende maal landskampioen en de heren die voor deze prestatie zorgden waren: Dick Staphorst, Wensveen, Linssen, Borger, Hortema, Overvelde, van Woensel, van de Linden, Vermeulen en trainer Scholze.

 

In augustus 1975 maakte de nationale selektie haar tweede buitenlandse reis en ditmaal ging men naar Guyana. De onzen maakten toen een beter beurt, daar ze alle vier gespeelde wedstrijden wonnen, en wel als volgt:

Suriname vs East Berbie 3-1
  (15-6, 15-2, 9-15, 15-6)
Suriname vs Rort Mourant 3-0
  (15-11, 15-11, 15-5)
Suriname vs Guyana 3-0
  (16-14, 15-9, 15-6)
Suriname vs Guyana 3-2
  (15-9, 15-12, 8-15, 11-15, 15-6)

De uitblinker tijdens deze wedstrijden was captain August van Wilgen.

 

Op 28 augustus 1976 vertrok de damesploeg Antillianas naar de Antillen om haar krachten te meten tegen de damesploegen aldaar. De dames die deze toer meemaakten waren Denise de Rooy, Lucie Adams - Lobo, Jeanet Lie Kwie-Day, Petra Beems, Betty Burgos en Ruby Nijssen.

Antillianas nam ook enkele gastspeelsters mee, deze waren: Lilleke Olmtak, Ardiente, Lydia Ravales, Detta Wolf en Judith Huisden.

Over Antillianas gesproken, geen enkele volleybalploeg heeft in deze tak van sport zo gedomineerd als deze vol-

[pagina 223]
[p. 223]

leybalvereniging in vooral de zeventiger jaren deed. Antillianas werd dan 10 jaar landskampioen waarvan zeven werd meer dan 10 jaar landskampioen waarvan zeven keer achtervolgend. Aangetekend moet worden dat rond de periode 1972-1974 deze vereniging een naamsverandering onderging en vanaf toen Krawasie heette. Ook is Antillianas de eerste dames volleybalploeg geweest die naar het buitenland ging.

In augustus 1977 bracht Sithoc een bezoek aan Suriname. De kampioen van Curaçao won alle drie gespeelde wedstrijden.

10-8-77 De Arend vs Sithoc 2-3
12-8-77 Suriname vs Sithoc 2-3
14-8-77 De Arend vs Sithoc 2-3

In verband met de jaardag van Sithoc vertrok in mei 1978 een Surinaamse selektie naar Curaçao. De resultaten aldaar waren:

Suriname vs Maduro 1-3
Suriname vs Curaçao 2-3
Suriname vs Arusino 3-2

Aangetekend kan worden dat deze wedstrijden voor Suriname bedoeld waren als voorbereidingswedstrijden op de Cacso spelen van juli 1978. Tijdens de Cacso spelen die te Medellin werden georganiseerd werd de Surinaamse volleybalselektie echter weggeveegd van het strijdperk (zie Casco spelen).

Een goede beurt maakte de Surinaamse selektie wel in

illustratie
Lyzecks
Staand (v.l.n.r.): John Kappel
, Claudia Straal. ?. Jeffrey Straal. ?. Melvin Tjon Sie Fat.
Knielend: Carlo Graangoost
, Dirk Currie, Gunther, Gilberto Krieger, Ruben Fransman. (foto De Ware Tijd)


augustus 1980 in Cayenne tijdens een aldaar georganiseerd inter-Guyanees volleybaltoernooi. Zowel bij de heren als de dames werd Suriname eerste. In beide klasse werd Frans-Guyana tweede en Guyana derde.

 

De volleybalsport heeft zelf in de tachtiger jaren nog niet de plaats gekregen dat zij verdient. Een oorzaak hiervan moet gezocht worden in het feit dat volleybal altijd in de schaduw van basketbal heeft gestaan.

 

Enkele hoogtepunten in de tachtiger jaren zijn geweest:

-Yellow Birds (dames) werd van 1983 t/m 1989 zesmaal achtereenvolgend landskampioen.....
-In november 1985 werd de Surinaamse dames selektie kampioen van het drie-landen toernooi dat in Suriname georganiseerd werd. Behalve Suriname namen ook Trinidad en Venezuela deel.
-In juni 1986 nam Suriname zowel met een heren- als damesploeg deel aan de Cacso-spelen te Santo Domingo. De prestaties waren echter nihil.
-In 1989 werd Yellow Birds zowel bij de dames als bij de heren landskampioen. Voor het eerst in de Surinaamse volleybaihistorie werd een vereniging zowel dames als heren kampioen in hetzelfde jaar.

[pagina 224]
[p. 224]

Overzicht van de landskampioenen die de volleybalsport voortbracht:

Heren:

1965 Vams
1966 Real Volley Stars
1967 Tris
1968 Tris
1969 Tris
1970 Oase I
1971 Oase I
1972 Oase I
1973 De Arend
1976 De Arend
1979 Yellow Birds
1980 Lyzecks
1982 Lyzecks
1983 Yellow Birds
1984 Lyzecks
1986 Lyzecks
1987 Lyzecks
1988 Condor
1989 Yellow Birds

Dames:

1965 Oase
1966 Oase
1967 Oase
1968 Oase
1969 Antillianas
1970 Antillianas
1971 Antillianas
1972 Antillianas
1973 Oase
1975 Antillianas
1976 Krawasie
1977 Krawasie
1978 Krawasie
1979 Krawasie
1980 Krawasie
1981 Krawasie
1982 Avantie
1983 Avantie
1984 Yellow Birds
1985 Yellow Birds
1986 Yellow Birds
1987 Yellow Birds
1988 Yellow Birds
1989 Yellow Birds



illustratie
Yellow Birds (1984)
Staand (v.l.n.r.): Patricia de Leon (capt.)
, Debby Yvel, Ingrid Peerwijk, Ivonne Willemzorg, Ileen Gimith, Thea Fitz Jim, Verdy Getrouw (trainer/coach).
Knielend: Hellen Doelwijt
, Astrid Ravenberg, Hellen Renfurm, Marleen Sedney. (foto De Ware Tijd)



Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken