Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Den wech des eeuwich levens (1622)

Informatie terzijde

Titelpagina van Den wech des eeuwich levens
Afbeelding van Den wech des eeuwich levensToon afbeelding van titelpagina van Den wech des eeuwich levens

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (10.92 MB)

ebook (11.54 MB)

XML (2.25 MB)

tekstbestand






Vertaler

Gerardus Zoes



Genre

proza

Subgenre

emblematiek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Den wech des eeuwich levens

(1622)–Antonius Sucquet–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 509]
[p. 509]

Het XXVI. Capittel.
Meditatie van het betrouvven op Godt, ende vvantrouvven sijns selfs, die men in alle Ghebedt moet oeffenen.

VOor stellinghe der plaetse, ghelijck in't beeld.

Het Ghebedt is; om dese deughdt te verkrijghen.

Het 1. point. Bemerckt dat den mensch soo kranckGa naar margenoot+ is, dat hoe wel hy siet ende voor goedt houdt beter dinghen, dat hy nochtans die niet en kan volghen, dan door hulpe van Godts gratie, om dat hy achterwaerts gehouden wordt, oft van de liefde der wereldt, oft ghewicht der naturen, oft van den duyvel met de banden der sonde: Want niemandt en kanGa naar margenoot+ tot Iesus komen, 't en zy dat hy van hem ghetrocken worde; 't welck de bruydt heeft uyt-ghedruckt roepende: Treckt my na u, ende ick sal loopen in denGa naar margenoot+ reuck van uwen salven. Ten tweeden, bemerckt dat den mensche is gelijck een jonck kindt, om-ringelt van de vijanden, ende onder-worpen hun onghelijck, want gelijck het selve hem niet en kan beschermen, noch kuysschen als 't vuyl is, noch op-staen als 't gevallen is, ende op zijnde, niet recht staen dan met hulpe van een ander; noch spijse soecken indien 't hongher oft dorst heeft, ende (dat het alder-ellendichste is) van niemant hulpe in dese saken kan eysschen; alsoo en is den mensch niet ghenoechsaem iet tot sy-selven als uyt sy selven te doen, noch oock segghen Iesus dan in den H. Gheest. Siet hoe wel den Heere ons vermaent:Ga naar margenoot+ 'T en zy dat ghy wort als kleyne kinderen,Ga naar margenoot+ soo en sult ghy in het rijcke der hemelen niet komen. Want alleen desen die sy selven kent ende voor sulcks acht, gaet got den Heere, die seght: Laet de kleineGa naar margenoot+ kinderen tot my komen, want al-sulcken behoordt het rijcke Godts toe. Ten derden, bemerckt hoe luttel sorchvuldich soodanich kindt is, soo veel aengaet den kost, kleederen, ende wooningen, want het en peyst hier op niet, maer sonder sorghe zijnde, laet een ander voor hem sorghen, neemt voor u dit na te volgen, ende beveelt alle saken aen de Goddelijcke goedertierenheydt. Ten derden, hoe dat den Heere gelijck eene seer vriendelijcke moeder, seer vriende-

[pagina 510]
[p. 510]

lijcken alle dese kindtsche on-gemacken voor siet, soo dat hy met recht door Isaias seght: Gelijck oft iemant van sijne moeder soetelijck aen-ghesproken wordt, alsoo sal ick u-l. vertroosten, ende ghy sult aen de borsten gedragen worden, ende op de knien sullen sy u smeecken. Siet ick sal tot u keeren de riviere des vredes, ende de glorie gelijck eene vloeyende beke: Ende is't mogelijck dat eene vrouwe soude haer sprakeloos kindt vergeten, dat sy niet en soude ontfermen den sone haers lichaems? ende al waer 't dat sy 't vergate, ick en sal u nochtans niet vergheten: siet in mijne handen hebbe ick u gheschreven.

Ga naar margenoot+Het 2. point. Bemerckt dat alle dingen die hier in de werelt zijn, al-te-mael van Godt hebben dat sy zijn, datse bewaert worden ende wercken, dat wy uyt hem, ende door hem, ende in hem leven, beroertGa naar margenoot+ worden, ende zijn, gelijck den Apostel spreeckt. Ten tweeden, dat het sekerlijcken te gelooven is, dat wy sonder Godt ende sijne gratie niet en konnen werckenGa naar margenoot+ tot der salicheydt, na dat woort onses Salich-makers:Ga naar margenoot+ Sonder my en kondt ghy niet doen: maer dat hy alle dinghen in alle dinghen werckt, ende gheeft een-ieghelijck ghelijck hy wilt. Ten derden,Ga naar margenoot+ bemerckt hoe grootelijck dat het Gode mishaeght dat den mensche de hope stelt op sy-selven, oft op een ander, ende niet op sijne goedtheydt. Vermaledijdt is den mensche, die op eenen mensche betrouwt, ende stelt het vleesch tot sijnen arm; want hy sal wesen als de heyden in de wildernisse, ende hy en sal 't nietGa naar margenoot+ sien als't goedt komen sal; ende die op sijne ghepeysen betrout, doet booslijck. Ten vierden, dat alle de gene die op hun selven betrouwen, van Godt verlaten worden, gelijck Goliath verwonnen is van DavidGa naar margenoot+ in den name des Heeren; Nabuchodonosor ghewordenGa naar margenoot+ als eene beeste. Waerom den Propheet aldus spreeckt tot Amasias: O Koninck is't sake dat ghy meyndt dat d'oorloghen gheleven zijn in de macht des heyrs, soo sal Godt maken dat ghy sult verwonnen worden van den vijanden: want het is in Godts macht te helpen ende ter vluchten te keeren. Dit hebben beproeft de Israeliten, zijnde in grooten ghetale, verwonnen van weynighe Benjamiten

[pagina 511]
[p. 511]

want de Schrifture seght: De kinderen van Israel betrouwende op hare vromicheydt ende menichte, hebben hunne slach-orden gestelt. Basilius meynt,Ga naar margenoot+ dat niemandt van eenighe bekoringe en wort verwonnen, 't en zy dat hy te seer op sy-selven betrout. Maer Richardus seght: 'T is onmoghelijck dat denGa naar margenoot+ mensche van sy selven kan triumpheren, die by beproevinge niet en heeft bevonden, dat hy door sijn eyghen kracht geen triumphe en kan verkrijgen, ende dat Godt soo langhe bekoringen plach te seynden, tot dat hy't selve volkomelijck verstaet.

Het 3 point. Bemerckt hoe dat het betrouwen opGa naar margenoot+ Godt, den mensche van alle quaden verlost; Aen-roept my seght hy) in den dach der tribulatien, ick sal u verlossen, ende ghy sult my vereeren; ende weder-om, bemerckt dat een weynich wan-trouwenGa naar margenoot+ veel quaets by brenght. Waer om Moyses twijfelendeGa naar margenoot+ by de wateren der op-spraken, is voor hem gesloten het landt van Beloften. Ende Petrus heeftGa naar margenoot+ in de zee beginnen te verdrincken, die te voren, Godt betrouwende, over het water ginck. Ten tweeden, onder-soect de oorsake hier af, ende ghy sult bevinden dat een mensche Godt mistrouwende, meer sy selven schijnt te betrouwen, oft om dat d'oneyndelijcke goedtheydt niet en wilt, oft d' onghemetene macht hem niet en kan verlossen, oft doen het gene dat hy begheert. Ten derden, bemerckt met hoe grooten liefde den Heere hem selver eenen leydts-man aen-biedt, den genen die den wech der salicheydt wilt in gaen. Ick ben (seght hy) den wech, de waerheydt, ende het leven, niet alleenlijcken om den wech te wijsen, maer oock om dat desen goeden ende bermhertighen Herder, op sijne schouderen soude draghen het dolende ende kranck schaepken. Ten vierden, hoe wel den Heere van den mensche door seer veel sonden tot gramschap verweckt is, dat hy nochtans de voorgaende sonden niet gedachtich en is, soo haest als den mensch wederom komt om hem te volghen, dat meer is, ghelijck hy in den verloren sone heeft bewesen, dat hy hem om-helst ende ontbindt, ende aen doet het beste kleedt, etc. Ten laetsten, dat hy hem vertoont voor het afschijn des

[pagina 512]
[p. 512]

Vaders in den hemel, om dat hy als eenen seer goedenGa naar margenoot+ Advocaet voor ons soude spreken, die altijdts om sijne eerweerdicheydt verhoort wordt.

Ghebet.

O Heere roept ghy my om dat ick u soude volghen? aenghesien dat ghy ons een exempel hebt ghegheven, ende dat het eene groote glorie is, soo N. als door ootmoedicheyt u mijnen Heere te volghen. Maer eylaes! mijnen Heere mijnen Godt, ick ben een onsalich mensch: wie sal my verlossen van het lichaem deser doodt? Ick hebbe wel ghenuechte met uwe wet na den inwendighen mensche, maer ick sie een andere wet in mijne leden, weder-staende de wet mijnder herten, ende my ghevanghen makende in de wet der sonden, die in mijne ledenGa naar margenoot+ is. Siet, ick en doe niet het goedt dat ick wille, maer ick doe het quaedt dat ick niet en wille. Ick wille u volghen al waer ghy gaet, ende loopen in de wet uwer gheboden, ende uwe deughden na volghen; maer beuselinghen der beuselinghen, ijdelheydt der werelt weder-houden my, ende dit lichaem datGa naar margenoot+ verdorven wort, beswaert de siele, ende d'aertsche in wooninghe druckt nederwaerts 't verstandt 't welck veel peysende is,Ga naar margenoot+ Sy zijn vermenichvuldicht die my benauvven, ende veel staenGa naar margenoot+ teghen my op; sy hebben my om-ringhelt ghelijck bien, sy zijn ontsteken ghelijck vier in de doornen, maer in uwen name sal ick over hun wreken. Ick ben ghestooten ende om-gheworpen om dat ick soude vallen, maer ghy Heere ontfanght my: want wat creature en soude niet vergaen sonder u, in wien alle dinghenGa naar margenoot+ leven, roeren, ende zijn? Hoe sal een on-sterck mensche sonder u konnen staen in de slibberachticheydt van dit leven? Ick bidde u en laet my niet aen-komen dien voet der hooverdijen, dat ick op mijne kracht soude betrouwen: want ick men versekert dat ick niet en wete noch en vermach sonder u ghestelt in't midden der vijanden, in't midden der golven ende ellenden.Ga naar margenoot+ Heere ghy werckt alle dingen in ons; ick en sal in mijnenGa naar margenoot+ boghe niet hopen, ende mijn sweerdt en sal my niet salichGa naar margenoot+ maken, maer uvve rechte handt heeft kracht gedaen, de rechte

[pagina 513]
[p. 513]

handt des Heeren sal my verheffen, de rechte handt des Heeren heeft kracht ghedaen: ghy zijt mijne sterckheydt ende lof, ende ghy zijt my gheworden tot salicheyt. Komt ende siet all die mijnen Heere vreesen, ende ick sal u vertellen hoe groote dingen hy mijne siele gedaen heeft: alle vijanden ende volcken hebbenGa naar margenoot+ my, die een onghewapent ende arm kindt ben, omringhelt, ende ick hebbe over hun gewroken in den name des Heeren: En wiltGa naar margenoot+ niet betrouwen op de Princen, op de kinderen der menschen, want den man en sal in sijne sterckheydt niet ghesterckt worden; noch hy en heeft gheen goedt behaghen in de beenen van den man. Vermaledijdt is den mensche, die op eenen mensche betrouwt,Ga naar margenoot+ ende stelt het vleesch sijnen arm; want hy is mijn sterckheydt ende lof, ende hy is my gheworden tot salicheyt. DenGa naar margenoot+ Heere is mijnen steen, ende mijn sterckte, ende mijnen Salichmaker, mijnen stercken Godt, ick sal op hem hopen; mijnen schilt ende den hoorne mijnder salicheyt, mijnen verlosser ende mijne toe-vlucht, mijnen Salich-maker. Ghy sult my verlossen van de boosheyt, ick sal den loffelijcken Heere aen-roepen, ende ick sal salich zijn van mijne vijanden. Dat den wijsen niet en gloriere in sijne wijsheydt; ende dat den stercken niet en gloriere in sijne sterckheydt; ende dat den rijcken niet en gloriere in sijnen rijckdom; maer dat den ghenen die glorieert, daer inne gloriere, dat hy u weet ende kent, o Heere, vvant ghy zijt ons licht, ende ghy sult mijne duysternisse verlichten.

Practijcke om te verkrijghen betrouvven op Godt ende vvantrouvven sijns selfs in alle Ghebedt ende sake.

TEn eersten, bemerct hoe dat u seer veel saken in verscheyden dinghen qualijck gheluckt zijn, al docht u dat ghy u seer wel beraden hadt.

Ten tweeden, en bestaet niet, dan met Godt versoentGa naar margenoot+ zijnde, ende hem aen-gheroepen hebbende; want wy en vermoghen niet sonder Godts gratie: Daerom eer ghy eenighe ghewichtighe sake begint, hebt ten minsten berouw van uwe sonden, ende aen-roept Godt, seggende:

[pagina 514]
[p. 514]

Godt merckt aen tot mijnder hulpen. Welck veersken de Oudt-vaders eertijdts dick-wijls gebruyckt hebben, ghelijck Cassianus verhaelt.

Ga naar margenoot+Ten derden, bedenkt Godt van den goeden voor-spoet uwer saken, besoeckende (indien het u gheleghen is het H. Sacrament des Outaers: ende en schrijft u selven noyt iet toe, maer Gode alleen, ende betuyght dat oock met woorden. Want ghelijck de religieusen geschout hebben dese woorden: Mijn ende Vwe; alsoo is't haer oock seer nut niet sy selven eyghen te maken, op dat dit woordt soude gheschieden: Indien iemandt dient, dat die diene als uyter kracht, dit Godt gheeft. In dien iemandt spreecke, die spreke als woorden Godts, op dat in alle dinghen Godt mach ghe-eert worden.

Ga naar margenoot+Ten vierden, schickt alle jaer eenen feest-dach tot danck-segghinghe voor de wel-daden u in 't besonder ghegheven.

Ten vijfden, bedanckt Godt daghelijcks tweemaels in 't ondersoeck der conscientie, oft ten minsten een, ende aen-neemt alle goedt ende quaet, als van sijn handt.

Ga naar margenoot+Ten sesten, voor-siet al wat ghy doen moet 's morghens oft 's avondts te voren, ende begheert voor elck gratie met groote ootmoedicheydt, ende wantrouwen uwes selfs;

Ga naar margenoot+Ten sevensten, en begeeft geene weldaedt van eenen mensch, 't en zy dat ghy de selve te voren ootmoedelijcken begheert hebt van Godt den gheven van alle dinghen, ende soo ghy iet van den menschen verkrijght, rekent het als oft ghy 't van Godt verkreghen hadt; want de menschen zijn maer uyt-reyckers Godt is den Heere, sonder welcken sy die niet en konnen uyt reycken, al waer 't dat sy dat seer begeerden; noch sy en konnen het niet weygheren als 't sijne Goddelijcke goedtheydt belieft.

Ga naar margenoot+Ten achtsten, daer-en-boven is het goet tot wantrouwen van sijn selven, in sijne eygen sake niet te sterven op sijne eyghene voorsienicheydt, maer op de voorsienichheydt Godts, ende daer-en-boven ootmoedelijck van andere raedt ende hulpe begheeren. Voor-waer het is een teecken van groote hoochmoedicheydt ende betrouwen sijns selfs, in dien iemandt meyndt dat hy alleen wijs is, van niemandt raed en eyscht, oft maer allee-

[pagina 515]
[p. 515]

nelijck met den monde, ende daer toe neme eenen die eer sijn saken souden prijsen dan stieren. Ende het is seker dat eenen mensch die sy-selven mistrout ende op Godt betrout, dat desen oock meer betrout op de vernuftheyt, voorsichticheydt ende goedtheydt van een ander, dan op de sijne. Dit maeckt dat dese menschen bereedt zijn tot den wille van hunne Oversten; dat sy niet en weygeren te doen, ende niet en versoecken, aen-ghesien sy hun selven mistrouwen.

Ten negensten, dit is een teecken ende practijcke van sijn wantrouwen, noyt te segghen: Ick sal het doen; Ick heb het ghedaen; Ick belove, oft met versekeringe, Ick sal maken dat het ghedaen sal zijn; maer op dese maniere: Ick sal dit doen met Godts gratie ende hulpe. Ick sal het doen, in dien Godt my sal helpen; ende met eenen sijn hert tot Godt heffen, ende hulpe begheeren.

Schiet-Ghebedekens.

Zijt mijnen hulper, en verlet my niet, noch en versmaedtGa naar margenoot+ my niet Godt mijnen Salich-maker.

Het is goedt den Heere te belijden, ende lof te singhen uwenGa naar margenoot+ name Alder-hoochsten.

Ick sal u alle daghen belijden, ende ick sal uwen name lovenGa naar margenoot+ in de eeuwe, ende de eeuwe der eeuwen.

V moeten Heere belijden alle uwe wercken, ende uwe HeylighenGa naar margenoot+ moeten u ghebenedijden.

Want door u sal ick verlost worden van de bekoringe, endeGa naar margenoot+ door mijnen Godt sal ick door de muer gaen.

margenoot+
Kranckheyt des menschs, ende hoe Godt die voorkomt en versterct.
margenoot+
Ioan. 6.
margenoot+
Cant. 1.
margenoot+
1. Cor. 12.
margenoot+
Matth. 18.
margenoot+
Luc. 18.
margenoot+
Het komt al van Godt, en wort al door hem in wesen behouden.
margenoot+
Siet Lud. de Puente 6. p. med. 50
margenoot+
Actor. 17.
margenoot+
Ioan. 15.
margenoot+
Het mishaeght Godt dat den mensch op sy-selven betrouwt.
margenoot+
Prov. 12.
margenoot+
Daniel. 4.
margenoot+
2. Paral. 25.
margenoot+
Basilius.
margenoot+
Richardus.
margenoot+
Het betrouwen op Godt verlost den mensch van alle quaden.
margenoot+
Psal. 49.
margenoot+
Num. 20.
margenoot+
Matth. 14.
margenoot+
Heb. 5.

margenoot+
Rom 7.
margenoot+
Sap. 9.
margenoot+
Psal. 3.
margenoot+
Psal. 117.
margenoot+
Actor. 17.
margenoot+
2. Cor. 12.
margenoot+
Psal. 43.
margenoot+
Psal. 117.
margenoot+
Psal. 117.
margenoot+
Psal. 145.
margenoot+
Ierem. 17.
margenoot+
2. Reg. 22.

margenoot+
En aenveert niet in staet van sonde.
margenoot+
Draeght Gode op den voorspoedt uwer saken, en dancke hem.
margenoot+
Verkiest jaerlijcks eenen daeg tot dancsegghinghe.
margenoot+
Bidt om gratie alle daghe, om uwe wercken te vol-brenghen.
margenoot+
Ontfanght de wel daden der menschen als van de hant Godts.
margenoot+
Het is goedt op sijn eygen wijsheyt niet te staen.

margenoot+
Psal. 26.
margenoot+
Psal. 91.
margenoot+
Psal. 144.
margenoot+
Ibidem.
margenoot+
Psal. 17.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken