De overwintering der Hollanders op Nova Zembla

[p. 5]

[Bij de drukken]

Bij de tweede druk

Toen ik in 1964 de inleiding tot de Overwintering verzorgde, stond mij zoveel ongebruikt of weinig gebruikt materiaal over de totstandkoming van het werk ten dienste, dat ik mij in hoofdzaak beperkte tot een ‘ouderwetse’ historische benadering. Voor een zo ouderwets dichtwerk leek dit mij niet onredelijk, hoewel de woorden ‘structuur’ en ‘structureel’ ook toen reeds lang tot de modetermen behoorden. Sindsdien verschenen vrijwel gelijktijdig de hierna te noemen studies van Asselbergs en Geerars, waarin - met uiteenlopende resultaten - op de bouw van het werk werd ingegaan. Met dankbaarheid (waarvan zij helaas geen kennis meer kunnen nemen) heb ik hiervan een bescheiden gebruik gemaakt voor een uitbreiding van de inleiding. Bovendien verscheen in 1972 dan eindelijk mijn in de eerste druk aangekondigde biografie ‘Hendrik Tollens, de dichter van de burgerij’ als deel 12 van de grote Roterodamum-reeks. Nieuw materiaal, daarin verwerkt, heb ik bij deze herziening eveneens kunnen gebruiken.

Rotterdam, oktober 1976.

G.W.H.

Bij de derde druk

Behoudens enige verbeteringen van ondergeschikte aard is deze druk gelijk aan de vorige.

Den Haag, april 1981

G.W.H.

[p. 6]

Tollens omstreeks 1820. Portret uit De Nederlandsche Muzenalmanak 1821