Mengelstoffen van vele christelijke gezangen

[fol. 2r]

Zang-Lievende Christenen.

GEnoegzaam, tegen mijn zinnelijkheid, heeft het aanhoudend verzoek van veele my uyt uit de hand gewrongen, en op de Druk-persse gebragt, deze GEZANGEN, welke my zo nu en dan, al van over lange, tot eenige uitspanninge na hooft-brekender bezigheden, met'er vlucht uit de Penne gevloeit zijn. Grooter zoude het getal wezen, indien ik die alle wat zorgvukdiger had bewaart. Het mogelijk al te gunstig oordeel van verscheide was, dat ze het licht mogten zien, en ter stichtinge zouden konnen dienen. Ik weet wel, dat hekel-zuchtige en kiezige Letter-zifters hier in al vry wat zul-

[fol. 2v]

len bedillen: en ik ben zo verwaant niet, dat ik zelfs in dit onbeblokte Mengel-werkje niets af te keuren zoude achten. Ondertusschen is het dikwils niet alles waarlijk berispelijk, wat aan zommige na hun misvatting wel zo schijnt: zomtijds begrijpt de Lezer het oogmerk en de reden des Schrijvers niet in ’t een of ’t ander: alle spijzen smaaken ook niet aan alle monden: en elk belijd dat spreek-woord voor waarachtig; ’t is lichter te berispen, dan te verbeteren. My was boven dien bekent hoe weinig achting deze eeuwe heeft voor geestelijke Dichtstoffen en Gezangen; terwijl Huizen en Straaten dikwijls van ydele, ja ontugtige, deunen wedergalmen: Behalven dat tot deze Liederen zo weinig of geen tijd en moeite in ’t ontwerpen en beschaven was besteed; vermits ik van de Dicht-konst geenzints mijn werk maake. Ik heb echter dit eindelijk ter zijden gestelt, om te voldoen de begeerte van verscheide genegen Vrienden. Diepzinnige geleerdheid of verhevenheid van trant is hier niet: want mijns bedunkens komen die niet zeer te paffe in Gezangen, welke voornamentlijk (zo ik my inbeelde) klaarheid en vloeyentheid vereischen. Of ik daar

[fol. 3r]

in eenigzints gelukkig geweest ben, staat aan ’t bescheiden oordeel van U U. E E. hoewel ik vreeze dat’er nu en dan nog al iets boven ’t bereik der eenvoudige zal zijn. ’t Geene aan het Loofwerk mogt ontbreeken, meene ik dat door de stoffe vergoed word. Mogelijk, zo het my gelust had, zoude ik de snaaren tot wat hooger toon hebben konnen spannen: eenige weinige staaltjens geven daar van blijk. Gy zult hier meer vinden de spreekwijzen der Heilige Bladeren, dan daar het Toonneel meê pronkt: Niet alleen om dat die taale my vreemt is; maar ook om dat onwedersprekelijk de H. Geest de zinrijkste en krachtigste uitdrukkingen heeft van zijn eigen zaaken. Ik bekenne, dat’er zodanige Zangboeken in handen zijn, die dit mijne mogelijk verre overtreffen: doch misschien vind men daar in ook iets dat andere niet hebben: immers de nieuwigheid heeft byzonderlijk in Liederen aangenaamheid; gelijk Homerus en Pindarus al getuigden. Indien nu iemand voor hem zelven, of zijn mede-mensch, eenig nut en stichting tot Gods verheerlijkinge, uit deze GEZANGEN geniet, ‘k zal my verblijden, en mijn

[fol. 3v]

oogmerk bereikt hebben. Vind men hier of daar iets, dat met de nauwkeurigheid der spelling, of reden-scheiding, niet over-een-komt, of een misdruk; uwe bescheidenheid gelieve dat te goede te houden: dewijl ik op zulke en diergelijke kleinigheden niet zeer gelet hebbe. Eenige drukfeilen, welke den zin hinderden, of de zangmaat verminkten, zijn achter ter verbetering aangewesen. Ten besluit; gelukkig zijn wy, indien wy, tot navolging van Israëls lieffelijke Zanger, zo Gods lof uitgalmen op aarden, dat wy met de zalige Hemel-ryen, op de Cythers Gods, het Gezang Mosis en des Lams eens mogen zingen! zo doen wy het werk der Engelen en zalige zielen alhier beneden; het welk voor Gods Throon onze eeuwige verlustiging zal zijn.

Dus was mijn voor-af-spraak, wanneer ik eerst deze Gezangen in ’t licht gaf. Nu heb ik’er niets zonderlings in te veranderen, of daar by te voegen, als het een woord reden te geven wat my tot deze nieuwe druk bewogen heeft. My is voorgekomen van verscheide, dat deze Liederen hen niet onsmaakelijk waren geweest; doch dat ze

[fol. 4r]

daar van meer dienst en aangenaamheid zouden genieten indien ze op Musijk-Noten waren gestelt: vermits eenige Wijzen hen onbekent waren, en daarom ongezongen moesten blijven. Ik heb dan deze Mengel-Zangen, eenigzints beschaaft en voor de tweede reize vermeerdert zijnde, weder op de Druk-Persse laten komen, met vervulling van dat gebrek. Nu hope ik dat ze hier door van noch meerder vrucht zullen konnen zijn: waarom ik hem die onder de Lofzangen Israëls woont, bidde. Ondertusschen ben ik,

Zang-lievende Christenen,

In Middelburg, den 1. July 1709

U U. E E. dienst-genegene in Christo,

CAROLUS TUINMAN.