Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Van die beroerlicke tijden in die Nederlanden en voornamelick in Ghendt 1566-1568 (1872-1881)

Informatie terzijde

Titelpagina van Van die beroerlicke tijden in die Nederlanden en voornamelick in Ghendt 1566-1568
Afbeelding van Van die beroerlicke tijden in die Nederlanden en voornamelick in Ghendt 1566-1568Toon afbeelding van titelpagina van Van die beroerlicke tijden in die Nederlanden en voornamelick in Ghendt 1566-1568

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (6.21 MB)

ebook (4.45 MB)

XML (2.88 MB)

tekstbestand






Editeur

Ferdinand Vanderhaeghen



Genre

proza
non-fictie

Subgenre

kroniek
non-fictie/dagboek
non-fictie/geschiedenis/Opstand


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Van die beroerlicke tijden in die Nederlanden en voornamelick in Ghendt 1566-1568

(1872-1881)–Marcus van Vaernewyck–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 1]
[p. 1]

Chronologische tafel.

1497. De hauten brugghe up de Schelde valt in I. 65
1559. Uutghaende hoijmaent. Coninc Philips celebreert zijn toijsoen feeste I. 143
1565. Beghin vanden dieren coop coorens I. 53

    Deel. Blz.
  1566    
  Predicatien die de eerste predicatie ontrent Ghendt voorafghaen I. 1
Ontrent half wedemaent. Predicatie ontrent Mariakerke I. 1
  Predicatie ontrent Ste Amantsbeerch neffens Ghendt I. 1-2
  Een predicant door sommighe poorters ghesalveert I. 2
Wedemaent 30en. Predicatie buten Ste Lievenspoorte door het magistraet ghestoort I. 2-5

[pagina 2]
[p. 2]

    Deel. Blz.
  1566    
Wedemaent 30en. Predicatien buten der Hueverpoorte. I. 6
  Nicasius Vander Schueren predict ontrent Audenaerde I. 7
  Predicatie ontrent Ghendt I. 7
  Toenemen der predicatien in dese Nederlanden I. 7-8
Hoijmaent 3en. Nicasius Vander Schueren predict tot Stalendriesche bij Ghendt I. 8
  Verbitteringhe vande ghuesgezinde jeghen rijcken ende priesters I. 8-9
  Executien der heretijcquen door Pieter Titelmannus I. 9
  Verbitteringhe der catolijcque ende ghuesghezinde up melcanderen. I. 9-10
  Edict ofte mandement up tfaict vande nieu predicatie I. 10-11
  Artus weghens moordt onthalst I. 11-13
Hoijmaent 7en. Predicatie tot Stalendriesche I. 13
Hoijmaent 7en. De vanghenesse opengebroken tot Aermentiers I. 16-17
Hoijmaent 7en. Trouble tAndtweerpen ter zake vande predicatien I. 17-18
Na den 7en. Aenslach optleven van Bredenroode tAndtweerpen I. 18
  Te Doornick vruchteloos verboden ter predicatie te ghaen I. 18-19
Hoijmaent 10en. Predicatie tot Stalendriesche I. 20
Hoijmaent 11en. Te Ghendt verboden ter predicatie te ghaen. Waerom? I. 20-24
  Ghewapende predicatien te Rijsele I. 24
  Ghewapende predicatien neffens Ghendt ende elders I. 24

[pagina 3]
[p. 3]

  1566.    
    Deel. Blz.
Hoijmaent 14en. Prijsschietinghe ende ghewapende predicatie te Landuut I. 25-26
Hoijmaent 15en. Pauwels Bate onthooft I. 26-28
Hoijmaent 21en. Ghewapende predicatie, trouwinghe ende doopinghe buten der Peterceliepoorte I. 28-31
Hoijmaent 22en. Predicatie buten der Hueverpoorte I. 31-32
Hoijmaent 23en. Eerste nachtwake om des troublen tijts wille I. 33
Hoijmaent 24en. Een herdoopmeester uutghelaten I. 34
  Lievin den crehierder roupt openbaerlic uut, dat men tscepe naer de predicatie te Deijnse kan ghaen I. 35
  De poorten van Audenaerde ghesloten ter wille vande predicatie te Deijnse I. 35
Hoijmaent 25en. Predicatie ontrent Ghendt I. 36
  Hoe de name ghues upgheresen es I. 37
Hoijmaent 26en. 't Magistraet ontbiedt sommighe notabele, leest hun twee brieven van Egmont ende vande gouvernante voor, ende vracht hun advijs I. 39-41
Hoijmaent 27en. 't Magistraet ontbiedt de neeringhen I. 41-42
Hoijmaent 28en. Predicatie buten der Hueverpoorte I. 43
Augustij 1en. Predicatie buten der Hueverpoorte I. 43
Augustij 1en. De ghues vraghen een keercke ende de vrijheit van Christoffels Delabecque I. 43-45
  Een priester door de ghues mishandelt I. 45-46
Augustij 4en. Uutvoer van broot ende bier ter predicatie I. 46
  De schepenen ontbieden sommighe ghuesghezinde I. 46-47

[pagina 4]
[p. 4]

  1566.    
    Deel. Blz.
  Lievin den crehierder ghevanghen ende ontsleghen I. 47-48
  Jan Vanderhaghen ende een augustijn predicken jeghen de veldtpredicanten I. 48
Augustij 7en. De nacktwake versteerckt ende een guarde gheordineert I. 56-57
  Ordonnancie over tafnemen vanden eedt vander Majesteijt I. 57
  Den eedt afghenomen vande guarde I. 57.
  Onghewillicheijt der guarde I. 57-60
Augustij 9en. De ghues predicken te Eecloo in de keercke, ende eten vleesch up eenen vrindach I. 55
Augustij 10en. Ghewapende predicatien neffens Brugghe terwijl Egmont in de stadt was I. 54-55
  Predicatie te Vaernewijcke buten der Brugschepoorte I. 56
Augustij 11en-17en. Beeltstormerije in West-Vlaenderen I. 74-78
  De Beeltstormers tusschen Duway ende Orchies verjaecht ende versleghen I. 78-79
Augustij 15en. Predicatien up Leerdriesch I. 66
Augustij 15en. De ghues te Meere in keercke ende sanctuarij II. 288-289
  De ghues zingen overal psalmen I. 66-68
  Spottelicke figueren ende liedekens te koope ghestelt I. 68-69
Augustij 18en. Onser Vrouwen ommeganck gaet niet uut door tverbod van schepenen I. 62
Augustij 18en. Vaernewijck waeckt zijne eerste reijse I. 237
Augustij 18en. Predicatien an den Chartruesen neffens Ghendt I. 80

[pagina 5]
[p. 5]

  1566.    
    Deel. Bladz.
  Predicatie in de keercke tot Armentiers I. 85-86
Augustij 19en. De keercken ende cloosters verbeerghen haer ghoet I. 87-88. 91-92. 146
  Broeder Jan Vanderhaghen zet zijne sermoenen voort I. 88-89
  Beeltstormerije te Valenchiene I. 183
Augustij 20en Beeltstormerije tAndtweerpen I. 183-184
Augustij 20en. Broeder Jan Vanderhaghen cesseert zijne sermoenen I. 89
Augustij 21en ende 22en. Beeltstormerij tot Middelburch ende door gansch Walcheren I. 184
Augustij 21en. Foele ofte troubelen door de dierte vanden coorne I. 93-97
Augustij 21en. Ongheregeltheden in Ste Jacobskeercke I. 111
Augustij 22en ende 23en. Beeltstormerije te Ghendt ende Dronghene I. 99-183
Augustij 23en. Nieuwe troubelen ter wille vande dierte vanden coorne door magistraet ende stapelheeren belet I. 190-192
Augustij 23en. Beeltstormerije tAmsterdam I. 184
  Beeltstormerije te Leijden, Alcmaer, Haerlem, Utrecht, etc. I. 184-185
Augustij. Jaques Van Meijghem ende een predicant vraghen eenighe keercken voor de ghues I. 197-198
Augustij. De ghues maken Onser Vrouwen keercken (Ste Pieters) gereedt voor hunne predicatien I. 198
Augustij 24en. De predicatie in Onser Vrauwen keerke up S. Pieters belet I. 198-199

[pagina 6]
[p. 6]

  1566.    
    Deel. Bladz.
Augustij 24en. Ordonancie jeghen tstelen in keercken ofte cloosters I. 199
Augustij 24en. Up de Vrindachmaerct wordt een potente upgherecht I. 199-200
Augustij 24en. Beeltstormerije te Mechelen I. 185-187
Augustij 25en. Een potente upgherecht up den Coorenaert I. 200
Augustij 25en. Ghuesepredicatie int clooster van S. Pieters I. 200
Augustij 25en. Ordonancie jeghen de vremdelinghen I. 203
  Voorghebodt jeghen de ghewapende predicatien ende de predicatien in der stadt I. 204
Augustij 26en. Nieu misnoeghen ter wille vande dierte vanden coorne I. 192-193
Augustij 28en. Ordonantie sconinghs jeghen tdraghen van gheweere, het pilgieren in keercken ende den voorcoop vanden coorne I. 205-206
Augustij 29en. St Janskeercke ontsloten ende de diensten hernomen I. 206
Augustij 29en. Vaernewijck waeckt metten edeldom, tapijtsuers ende tijcwevers I. 207
Augustij 29en. Zes beeltstormers worden van haren bedde ghehaelt. I. 207
Augustij 29en. De justicie verschijnt voor tbedde van twee predicanten, maer neemt ze niet ghevanghen I. 215
  Vele beeltstormers nemen de vlucht I. 209
  Wonderlicke maren over veranderinghen int procedeeren, afschaffen der assijsen, enz. I. 210 enz.

[pagina 7]
[p. 7]

  1566.    
    Deel. Bladz.
  De veltpredicatie buten Sente Pieters es min bezocht I. 215
Augustij 29en ende 30en. Veel messen ghedaen in Sente Jacobs grau zusterhuus I. 216
Augustij 30en. Vijf beeltstormers van haer bedde ghehaelt I. 215
Augustij 30en. De messen in Ste Michielskeercke hernomen I. 216
Augustij 31en. Vijf persoonen ghevanghen ghenomen I. 217
Augustij 31en. De clocken luden weder in Sente Janskeercke I. 217
Uutghaende augustij. De Ghuepoorte ofte Ghuezepoorte wordt opnieu upghebouwt I. 217
  Predicatien der ghues in de keercken te Meesene, Comene, Weervicke, Meenene, enz. I. 217
  Die van Curtrijcke, Rijsele ende Brugghe bewaren haer steden jeghen de beeltstormers I. 217-218
  Wake op twee maerckten ende int schepenhuus I. 218
September 1en. Sermoen van broeder Jan Vanderhaghen in Sente Michielskeercke. I. 218
September 1en. Sermoen van Leo Beernaert in Sente Janskeercke I. 219
September 1en. Lievin Onghena te Dickelvenne bijkans ghevanghen ghenomen. I. 221
September 2en. De tijdinghe vander beeltstormers nederlaghe te Gheerdtsbeerghe comt te Ghendt I. 221-222
  Backerzele doet, sommighe beelt-    

[pagina 8]
[p. 8]

  1566    
    Deel. Bladz.
  stormers hanghen, sommighe gheeselen ende bannen I. 222
  tAndtweerpen vercoopt men spottelicke figueren up tgheestelicke I. 222-223
September 3en. Ordonnancie jegen tinscriven van krijchsvolc I. 237
September 3en. Mandement van Orangien verbiedende melcanderen om religiezaken te beschimpen I. 224
  Mandement vanden grave Van Hoorne te Doornicke I. 224
September 4en. Predicatien tEnder Weere ende neffens den Chartruesen I. 223
September 4en. De justicie brenght int nieu casteel zeker ghevanghenen ter tortuere. I. 223
  Egmont houdt tprinsdom Ghaver zuver van predicanten ende beeltstormers I. 223
  Men beghint de Ghuepoorte te verwelven ende weerckt ande veste tSente Pieters I. 223-224
September ontrent den 5en. Beeldstormerije tEecloo I. 224
September 7en. Executie van drij beeltstormers up den Coorenaert I. 226-229
September 8en. Messe ende sermoen in Ste Jacobs te midden der ruijnen I. 230
September 8en. Egmont comt binnen Ghendt I. 230
September 8en. Predicatie an de Chartruesen I. 230
September 8en. Sermoen van Jan Vanderhaghen in Ste Michiels ende van een carmelijt in Ste Jans I. 230
  Hermannus predicatien jeghen de roomschen I. 231

[pagina 9]
[p. 9]

  1566    
    Deel. Bladz.
September 9en. Hermannus, noch een veltpredicant ende anderen bij schepenen vander Kuere I. 232
  Vincent Yman brenght de tijdinghe, dat een priester vermoordt ghevonden is I. 232
September 10en. Zes beeltstormers uut tnieu casteel naer tGravencasteel overghebrocht I. 233
September 10en. Egmont hoort messe in Ste Michiels-keercke ende bezouckt tPredicheeren clooster I. 233
September 10en. Vergharijnghe der ghues int sPrincenhof I. 233-234
September 10en. De nieuwe predicanten int hof van Egmont I. 234
September 10en. Appointement oft verbant tusschen Egmont ende de ghues I. 234
September 10en. Predicatie neffens de Chartruesen I. 235
September 10en. De conchierge vant Princenhof bij Egmont ontboden I. 235-236
  De conchierge ghevanghen ghezet I. 236
September 12en. Egmont vertreckt naer Audenaerde I. 236
September 12en. Men leght de lijste boven tgat vander Ghuepoorte I. 236
September 12en-13en. Vaernewijck waekt met den voorscepen, den crudeniers, caescoopers, keersghieters, enz. I. 237
September 13en. Ordonantie jeghen tinscriven van krijchsvolc te coope rondghedraghen I. 236-237
September 15en. Vijf ofte zes persoonen worden van haer bedde ghehaelt I. 237-238

[pagina 10]
[p. 10]

  1566    
    Deel. Bladz.
September 15en. Predicatie bij den Chartruesen I. 238
  Appointement tusschen de ghues ende Egmont door de ghues gheschuert I. 238
September 16en. Rudesse tAndtweerpen vanden pastuer van Ste Jooriskeercke jeghen de lutheranen I. 253
  Troubels tAndtweerpen door Oraengien ghestilt I. 253-254
September 17en. Gheweere, hernasch ende buspoer int schepenhuus ghebrocht I. 238
September 19en. Drij requesten duer de ghues inghedient ten laste van Franchoijs Van Wijchuse I. 238
  Ontrent Audenaerde worden de tienden gheweighert door tanstoken der predicanten I. 239-240
  Verwonderinghe vant tvolc dat Montignij ende de marquis de Beerghen uut Spaengien niet wederom komen I. 240
September 19en. Predicatie van anabaptisten buten der Peterceliepoorte I. 241
  Disputacie tusschen eenen calvinistschen predicant ende eenen anabaptist I. 242
  Beschuldiginghe onder tvolc jeghen de ghevanghene ghues I. 245
  Ghezinninghe van sommighe ghues jeghen gheestelick ende poorterie I. 246-252
  Roup vande comste vanden coninck I. 252-253
September 22en. Bataille tusschen kinderen up den Cauter I. 257

[pagina 11]
[p. 11]

  1566    
    Deel. Bladz.
September 24en. Voorghebodt jeghen de bataillen tusschen kinderen ende tlogieren van vremt volc I. 257
September 27en. Egmont's ankomste te Ghendt I. 257
September 27en. Ankomste van hondert peerderuters I. 258
September 28en. Sommighe vrouwen vallen Egmont te voete ter wille van hare ghevanghene mans I. 258
September 28en. Petrus Dathenus bij Egmont I. 264
September 29en. Twee sermoenen van Jan Vanderhaghen in Ste Jacobs, telkens ghevolght van beroerte I. 264
October 1en. Twee sermoenen van Jan Vanderhaghen in Ste Jacobs I. 268
October 1en. De Ghuepoort is vulmaect I. 268
  Klachten over de strooperijen der vremde krijchslieden I. 268-270
October 5en. De barbier, die de beroerte in Ste Jacobs ghemaect hadde, doet amende I. 270
October 5en. Beghravinghen van Racen up Ste Jacobskeerckof up onghewijde eerde, ende predicatie vanden minister die bij de begravinghe was I. 270
  Afpersinghen der krijchslieden I. 271
  Tijdinghe vande beeltstormerije in Holland I. 271
  De meeste priesters laten haer baerden wassen I. 272
October ontrent den 6en. De ghues laten spotliedekins uutghaen jeghen paus, gheeste-    

[pagina 12]
[p. 12]

  1566    
    Deel. Bladz.
  licheijt ende Pieter Titelmannus I. 276-280
October 6en. Busse afghelaten up den steenen leen, die up den connincx Eedtveldens huus stont I. 281
October 7en. Beroerte up Ste Jacobs keerchof I. 281-282
October 8en. Beroerte up Ste Jacobs keerchof I. 282
October 9en. Beroerte up Ste Jacobs keerchof I. 283
  De ghues vraghen een keercke in de stadt I. 284
  De mare ghaet, dat Egmont de ghues een keercke of twee wil gheven I. 284
October 12en. Ordonantie jeghen de ghueseverghaderinghen up keerchoven, jeghen het doopen, trauwen, begraven ende predicken in de stadt I. 286
October 12en. Tijdinghe dat de ghues Vuerne belegheren I. 284
  De ghues te Vuerne ter doot ghebrocht I. 285
October 13en. Predicatie neffens de Chartruesen I. 286
October 13en. Sermoen jeghen de ghues in Ste Jacobskeercke I. 290
October 13en. Predicatie van Willem Rutsemeel's zone te Landuut door de roode rocx ghestoort I. 291
October 14en. De tijdinghe comt dat tsHertoghenbossche de gheestelicheijt uutghejaecht is I 291
  Klachten ende argumenten onder tvolc jeghen tmaentghelt vander wake I. 292-293

[pagina 13]
[p. 13]

  1566    
    Deel. Bladz.
October 16en. Communicacie up den Cautere tusschen den magistraet ende de ghues I. 298-299
October 17en. Beeltstormerije tAndtweerpen ende ghevanghneminghen I. 300-301
October 18en. Zes beeltstormers tAndtweerpen ghehanghen I. 301
October 19en. Tijdinghe van twee predicatien en een rudesse te Axele. - Ghevolghen I. 299
October 19en. Tijdinghe hoe Orangien tAndtweerpen bij zijne afreijse tot vrede ende ruste maende I. 299-300
October 19en. Vaernewijck draecht zijn maentgelt vander wake I. 303
  De ghues van Ghendt beschuldicht eene nieuwe beeltstormerije in den zin te hebben I. 301-302
  De wake verscheerpt ende verdeghelict I. 303
  Pieter Van Hoorebeque draecht zelf zijn kindt ten doope bij de veltpredicanten I. 304
  De aelmoesenen onder die ghues verflauwen I. 304-305
  Beschuldiginghen jeghen sommighe Helich Gheestmeesters, die ter predicatie ghinghen I. 305
October 19en. Verghaderinghe tschepenhuijse van die Helich Gheestmeesters I. 305
  Mare dat 700 roode rocx naer Ghendt comen I. 305

[pagina 14]
[p. 14]

  1566    
    Deel. Bladz.
October 23en. De ghues becomen twee plaetsen buten der stadt om te predicken I. 306
October 24en. Backersele onderhandelt met de ghues ter veltpredicatie buten der Bruchscherpoorte I. 306-307
October 25en. Backersele onderhandelt voort met de ghues. I. 307
October 26en. Ordonancie verbiedende ghues ende catolijcquen elkander te beschimpen I. 307-308
October 26en. De bende van Hoochstraeten comt binnen Ghendt I. 308
October 27en. Predicatie buten der Bruchscherpoorte I. 308-309
October 27en. Neghen kinderen onder de ghues ghedoopt I. 309
October 27en. Keercmes in Ste Jacobsprochie I. 309-310
October 30en. Broeder Jan Vanderhaghen beghint weder daghelicx te predicken I. 310
  Een vrouwenbroere, broeder van Ghijselbrecht Cools, wordt veltpredicant I. 310
  Nicasius Vander Schuere comt wederom neffens Ghendt predicken I. 310
October 31en. Tijdinghe, dat te Aelst een predicant ghevanghen was I. 311-312
November 1en. De ghevanghen predicant wordt ghehanghen. I. 312
November 1en. Maetreghels ghenomen voor tverlegghen vande bende peerdevolc van Hoochstraten I. 313

[pagina 15]
[p. 15]

  1566    
    Deel. Bladz.
November 3en. Wederkomste van Aelst eener bende voetknechten. - Haer ghedrag te lande I. 313
November 3en. Predicatie ende troubels te Brugghe I. 314
  tSente Martins tAckerghem beghint men die hurghel te vermaken, die in de beeltstormerije ghebroken was I. 139
  Begravenesse van Jan Pieters, taelman bij schepenen van Ghedeele II. 1
  Mare dat de Gouvernante het temmeren van eenen ghuesentempel gheconsenteert hadde. II. 1
  Mare dat men de predicanten niet vanghen mach II. 5
  De ghues maken preparacie om eenen tempel te temmeren II. 5-8
November 7en. De ghues beghinnen haren tempel int weerck te legghen II. 8
November 7en. Den predicanten te Doornicke verboden eenighe sacramenten te administreren II. 8-9
November 8en. Neghen lieden omtrent Ghendt aengherandt door drij ruters. II. 9
November 9en. Vaernewijck ghaet naer de destructie zien in de keercke up Sente Pieters, ende verneemt bijzonderheden over 't ghedragh derghues tsHertoghenbossche II. 9-10
November 9en. Te Mechelen een ghautsmet ghe-    

[pagina 16]
[p. 16]

  1566    
    Deel. Bladz.
  hanghen, die met de messe gheghect hadde II. 10-11
November 10en, 11en ende 12en. Predicatien van Nicasius Vander Schueren ende van eenen vrauwenbroeder buten de Bruchsche Waelpoorte II. 11
  Sermoenen van broeder Jan Vanderhaghen in S. Jans II. 12-13
  Beschuldiginghen der ghues jeghen Jan Vanderhaghen II. 12
  Beschuldiginghen der catolijcquen jeghen den predicant Hermanus II. 11-12
  Iever der predicanten II. 13
  Tijdinghen over de religiezaken in Douwaij ende Valenchiene II. 13
November 13en. Tijdinghen over de religiezaken in Andtweerpen II. 13-14
  Tijdinghe over de religiezaken tHulst II. 14
November 17en. Een coopman coopt ontrent Scheveningen eenen monstruesen visch II. 15
November 21en. Vaernewijck ontfanght eenen brief over de religiezaken tHazebrouck II. 14
November 23en. Vaernewijck ghaet buten der Bruchscherpoorte naer tbauwen vanden ghuezentempel zien II. 14-15
November 26en. Brief vanden Hove aen die van Valenchiene over het innemen van garnizoen II. 35
November 26en. Vaernewijck hoort eenen brief lezen van twee monstruesen visschen    

[pagina 17]
[p. 17]

  1566    
    Deel. Bladz.
  daer die gues vele uut conjectureren wilden II. 15-16
November 30en. De trompers trompen up den turre van Ste Jans niet, ghelijc zij alle jaren pleghen te doene up Ste Andriesdach II. 17-18
November 30en Sermoen in Ste Donaeskeercke te Brugghe ghestoordt II. 18
December 1en ende 2en. Tijdinghe hoe die van Valenchiene haer gheestelijckheijdt uutjaghen ende tHof resisteeren. II. 18-19
  Doornick wil gheen gharnisoen II. 19
  Te Utrecht sommighe keercken ende cloosters verwoest II. 20
  Jaques Hughaert spot met de ghuesekeercke ende met Nic. Vander Schuere II. 20-21
  Sommighe consistorianten beghinnen om haer ghedrach bevreest te werden II. 21-22
December 5en ende 6en. Tijdinghe hoe die van Valenchiene haer belegghers bespronghen ende den buet ontjaechden II. 22
  (Advent). Heretijcque adventsermoenen van eenen Vrauwenbroeder in Ste Michiels II. 48-50
December 6en. Jan De Croocq, Jacopijn, preeckt jeghen den Vrauwenbroeder II. 49
  Sommighe poorten worden ghesloten ghehauden, andere met crijschvolc bewaerdt II. 22-23

[pagina 18]
[p. 18]

  1566    
    Deel. Bladz.
  Aenkomste van een garnisoen ontrent Dendermonde II. 23
  Brieven hoe men in Italien gheldt upnam om een legher jeghen de Nederlanden te been te brenghen II. 23-24
December 7en. Tijdinghe dat Valenchiene alomme beleijt is II. 24
December 9en. Brief, waerbij de Gouvernante verbiedt buten te trauwen, te doopen ende te begraven, an de principale vande ghues voorghelesen II. 24-26
  De ghuesekeercke wordt ieverig voortghebauwt II. 26
December 11en. Ghevecht up tSlusekin tusschen Walsche soldaten II. 27
December 12en. Tijdinghe dat Valenchiene door 12000 man beleghert is II. 27
December 12en. Tijdinghe hoe te Doornicke de ghues haer ghevanghene broeders verlossen II. 27
December 13en. Placcaet jeghen die van Valenchiene II. 31-38
December 14en. Ordinancie jeghen tinscrijven van crijschvolc, jeghen tdraghen ende vervoeren van gheweer II. 28-31
December 17en. Collacie ghehauden om te voorzien int betalen der Ghendtsche ghuaerde II. 39-42
December 18en. Valsche tijdinghen dat de roode rocx tot Ste Lievens-Hautem brant hadden ghesticht II. 42-43
  Mare vande arrestatie vande Ant-    

[pagina 19]
[p. 19]

  1566    
    Deel. Bladz.
  weerpsche ghues, biddende om vrede voor die van Valenchiene II. 43
December 19en. Artillerie ende handtbussen buten der Mudepoorte anghesleghen II. 44
  Tijdinghen vant slaen van ducaten met het opschrift sacra bellorum II. 44-45
  Ghewelddadicheden der roode rocx II. 45
  Hinderlaghe gheleit an den pastuer van Exaerde II. 46-47
  De gharde te Ghendt vol ghuesghezinden II. 47
December 21en. Vaernewijck verneemt nieuws over de religiezaken ontrent Audenaerde ende Zeghelsem II. 47-48
  Foele oft ghevecht tYpre II. 50
  De pastuer van Sleijdinghe wordt veltpredicant II. 50-51
  Vele priesters ende religiuesen nemen de liberteijt an II. 51-52
  Tijdinghe vande religieoorloghen ende vervolginghen in Vranckrijck II. 53-56
December 22en. Beroerte ontstaen door tstooren eener predicatie buten der Bruchschepoorte II. 56-58
December 23en. Vier cloosters neffens Doornicke in gloede ghestelt II. 59-60
December 24en. Tijdinghe dat 15000 ghues in den Westcant verghadert zijn om Valenchiene tontzetten II. 59
December 25en ende 27en. Tijdinghe dat te Rijssele vijf dieven ghehanghen waren II. 62-63

[pagina 20]
[p. 20]

  1566    
    Deel. Bladz.
December 26en. Vaernewijck verneemt dat de ghues in den Westcant crijschvolc upnemen II. 59
December 26en. Tijdinghe dat neffens Doornicke vier cloosters in gloede ghestelt zijn II. 59-60
  Lueghenmaren uutghestrooijt duer de gheestelicke II. 61-62
December 27en. Mare dat de ghues die naer Valenchiene trecken tot bij Audenaerde zijn II. 62
  Mare dat Christdach te Doornicke niet gheviert was II. 62
December 27en. De ghues versleghen duer die van Rijssele II. 69-70
December 29en. De ghues versleghen te Waterloos II. 70-71
  Doodt van mijnheere van Hassincourt II. 71
  Executie van eenen beeltbreker in den Walschen cant II. 72
December 31en. Verboden nieujaeravont, nieujaerdach, dertienavont, enz. te vieren II. 73
Januarius 1en. Gheen enckel mensch ten offer in Ste Jacobskeercke II. 74-75
Januarius 3en. Tijdinghe dat die van Rijssele ghelt aenghesleghen hadden bestemt voor de ghues II. 73
  Gheschil tusschen Backersele ende de ghues consistorie II. 73-74
Januarius 4en. Tijdinghe vande verrassinghe van tghuesghezinde Doornicke II. 76
  De wake verscheerpt; sommighe    

[pagina 21]
[p. 21]

  1566    
    Deel. Bladz.
  neeringhen verboden ter predicatie te ghane II. 76
Januarius 4en. Incomste vanden grave van Egmont. II. 77
Januarius 5en. Egmont begheert dat de ghues cesseeren tnachtmael uut te deelen II. 78
Januarius 5en. De ghues verbeijden vruchteloos Backersele II. 78
Januarius 6en. Egmont vertrect naer Audenaerde II. 78
Januarius 10en. Die van Valenchiene presenteren een requeste te Hove II. 79-81
Januarius 11en. Die van Valenchiene bij eenen uutval versleghen II. 81-82
Januarius 13en. Tijdinghe van een ghevecht tusschen de boeren van Nieukeercke ende tgarnizoen van Ypre II. 82-83
Januarius 14en. Mare dat een waghen met ghelt commende van Valenchiene ontrent Baesrode anghesleghen was II. 83
  Mare over Maestricht, Leewerden ende Brugghe II. 83
  Scheerpe wake te Ghendt II. 83-84
Januarius 14en. Triumphe ofte steeckspel up den Cautere II. 84
Januarius 15en. Die van Valenchiene presenteeren haer remonstratie te Hove II. 85-96
Januarius 17en. Tijdinghe dat Valenchiene steerck beleghert is II. 96
Januarius 17en. Tijdinghe van eenen grooten brant te Bruessel II. 96
Januarius 22en. Voorghebodt jeghen de vreemdelinghen II. 97

[pagina 22]
[p. 22]

  1566    
    Deel. Bladz.
  Tijdinghe dat tgharnisoen van Nieukeercke tvolc overlast doet II. 97
  Vele Westerlinghen comen naer Ghendt ghevlucht II. 97
  Die van Valenchiene doen eenen uutval ende verbranden een clooster II. 97-98
Januarius 27en Suspecte boecken anghesleghen an de ghuesekeercke II. 98
Januarius 27en Beroerte veroorzaeckt door capiteijn Wijchuuse II. 98-100
Januarius 27en Beroerte up den Coorenaert. II. 100
Januarius 28en Triumphe ofte steeckspel vande bende van Hoochstraeten II. 100-101
  Maren vande belegheringhe van Valenchiene II. 101-103
Januarius 28en Schoolmeesters ende meesterssen tscepenhuuse ontboden II. 103
Januarius 30en Predicatiën bij den Raet verboden; antwoorde der consistorianten II. 104
  Tijdinghe hoe Oraingen Amstelredamme wil paeijsieren II. 105
  De ghues te Delft, Leijden ende Haerlem ghaen buten predicken. II. 105
  Mare van brieven des Conincs jeghen de predicatien II. 106
Februarius 1en. Tijdinghe van een loose coursse van die van Valenchiene II. 106-107
Februarius 2en. Huijszoekinghe van tmagistraet in den ghuesetempel II. 107-108
  Vaernewijck bezouckt den ghuesetempel. II. 108

[pagina 23]
[p. 23]

  1566    
    Deel. Bladz.
Februarius 3den. De nieuwe religie verboden. Antwoorde der consistorianten II. 111-112
Februarius 4den. Een waghen met ingienen anghesleghen II. 112-113
  Den pastuer van Sleijdinghe predickende voor Mechelen, ghevanghen ende ghehanghen II. 113-114
Februarius 7en. Incomste vanden grave van Egmont. II. 114-115
Februarius 7en. Incomste vanden heere van Hoochstraten II. 115
Februarius 8en. Egmont ontvanght tmagistraet ende tghuese consistorie II. 115
Februarius 8en. Egmont ende Hoochstraten met zijne bende vertrecken II. 115-116
  Backersele brenght garnisoen in Audenaerde II. 117
  Den lieden van Rijssele, Ypre ende vanden Westcant wordt haer gheweer ghenomen II. 117
  Jan De Brune, procureur gen. van Ghendt neemt twee ghues ghevanghen. II. 117-118
Februarius 12en. Twist tusschen Walsche soldaten ende waeckers vander stadt II. 118
Februarius 14en. Willem Stevins brenght nieuws van Doornicke II. 118-119
  Predicant Hermanus te Hasselt beleghert II. 119
  De Gouvernante doet de straten van Bruesele afketenen. II. 219
Februarius 15en. Tijdinghe van eene loose coursse van die van Valenchiene II. 120-121

[pagina 24]
[p. 24]

  1566    
    Deel. Bladz.
  Doot van lieven Van Crombrugghe. II. 121
Februarius 16en. Predicatien neffens Ghendt II. 121
Februarius 16en. Sermoen van Jan Vanderhaghen in Ste Jacobskeercke II. 121
  Vastensermoenen van eenen Jesuit in Ste Janskeercke II. 122-123
Februarius 16en. Brant van tFremenueren clooster tAndtweerpen II. 126-127
Februarius 18en. Een soldaet vande bende van Hoochstraten upghevischt II. 123-124
Februarius 19en ende 20en. Tijdinghe datter veel groote heeren afghedanct waren bij de Gouvernante, enz. II. 125
  Te Andtweerpen dwinghen de ghues den Marcgrave vive le ghues te roupen II. 127
  Replijcque der Gouvernante up de remonstracie van die van Valenchiene II. 127-128
  Mare te Bruessel dat men die van Ghendt, enz., haer gheweere nemen zoude II. 128
  Mare vande comste vanden duck Dalve II. 129
  Den lieden van Huesdene, Zwijnaerde, enz., haer gheweer ghenomen II. 129
  Mare dat de keercke van Baesserode ghepilgiert was II. 129-130
Februarius 27en ende 28en. Eedt afgheëescht vande lieden van Ghendt. II. 130-134
  Mare vande belegheringhe van Valenchiene. II. 134-135

[pagina 25]
[p. 25]

  1566    
    Deel. Bladz.
Maerte 4en. Duertocht duer Ghendt van crijschvolck treckende naer Walcheren. II. 136
Maerte 9en. Wreetheijt bedreven duer tgarnisoen van Audenaerde II. 136-138
Maerte 9en. Predicatie in de groenkeercke neffens Ghendt II. 138
  Mare vande belegheringhe van Valenchiene II. 139
  De ghues nemen crijschvolck up rond Andtweerpen II. 140-141
Maerte 13en. De ghuesneffens Andtweerpen duer de heeren van Villeers en van Beavoijs bespronghen II. 141-142
Maerte 13en. Beroerte tAndtweerpen II. 142-146
Maerte 14en. Jan Vanderhaghen na zijn sermoen duer eene ghuesche vrouwe anghesproken II. 147-148
Maerte 16en. Brant tAckerghem II. 148
Maerte 17en. Tijdinghe dattet tAndtweerpen weder in paeijse stont II. 148
  Te Rijssele een man met zijnen wijve ghehangben II. 148
Maerte 17en. Predicatie ende doopinghe buten der Bruchschepoorte II. 148-149
Maerte 18en. Tijdinghe vande belegheringhe van Valenchiene II. 150
Maerte 19en. Sommighe executien te Bruessele II. 150
Maerte 22en. Verboden Hermanus den veltpredicant te heerbeerghen II. 151
  Crijschvolc naer Deijnse ghezonden om de predicatien te beletten II. 151
  Predicatien nefens Ghendt II. 151

[pagina 26]
[p. 26]

  1566    
    Deel. Bladz.
Maerte 22en ende 23en. Beschietinghe ende overgave van Valenchiene II. 152-153
Maerte 27en. De hoochbaliu van Ghendt vertreckt naer Walcheren om de zee zuver te hauden II. 154
Maerte 27en. Brant tAckerghem II. 155-156
  Die van Andtweerpen willen vander nieuwer predicatie afstaen II. 156
Maerte 29en. Edict up tfaict vander nieuwe religie II. 156-157
Maerte 29en. Ghuetempele ghesloten II. 157

  1567    
Maerte 30en. Mare van een predicatie een alf mijle van Ghendt II. 158
  Mare van dancomste van crijschknechten II. 158
Maerte 31en. Ancomste ende duertocht van crijschlieden II. 161-163
  Vlucht der consistorianten, enz. II. 163-164
  Verborghen druckerije ontdect II. 164
  Valenchiene vanden gharnisoene qualic ghetracteert II. 164-165
  Slagh tusschen Bredenroode ende Herick van Brunswijck II. 165
  Ghues ende catholijcque jeghen malcander verbittert II. 165-167
April 4en. Executien te Doornicke II. 167-168
  Executie van Jan Denijs, te Vilvoorde II. 168
April 6en. Baldadicheijt der Walsche crijschlieden II. 168

[pagina 27]
[p. 27]

  1567    
    Deel. Bladz.
April 9en. Ghuekeercke afghebroken II. 169-173
April 9en. Zoneclips II. 173
  Matterialen vande ghuekeercke vercocht II. 176
April 10en. Laetste upeeschinghe tot den eedt, enz. II. 177
April 11en. De Calvinisten tAndtweerpen uutghebannen II. 178
April 12en. Ghevanghenen inghebrocht II. 178
April 13en. Ghevecht tusschen Ghendtsche ende Walsche soldaten II. 179
April 14en. Mare dat veel volcx tlandt verlaet II. 180
  Oraingien ende veel cooplieden verlaten Andtweerpen II. 180-181
  Pilgieringhe ontrent Valenchiene II. 181
April 16en. Executien tYpre II. 181-182
April (ontrent half). De nachtwake cesseert II. 182
April 17en. Collatie ghehauden nopende de assijsen, enz. II. 183-184
April 22en. Executie vanden soldaet Guill. Ronckaert II. 184-187
April 22en. De bende van monsr de Lijcques vertrect naer Andtweerpen II. 187
April 22en. Inkomste der bende van Germenij II. 188
April (ontrent den 25en). De heelft der Ghendtsche soldaten afghedanct II. 188-189
  De heer van Liedekeercke coopt Vere ende Vlissinghe II. 189
  Ghoeden coop boter ende vleesch II. 189
April 26en. Incomste binnen Andtweerpen van crijschlieden II. 190

[pagina 28]
[p. 28]

  1567    
    Deel. Bladz.
April 28en. Incomste der Gouvernante binnen Andtweerpen II. 190
April 28en. Colacie ghehauden nopende de assijsen II. 190-193
April 29en. Incomste der roode rocx II. 193
April (uutghaende). Valsche mare van eene ghuesevergharinghe in Hollandt II. 193
April 29en. Kaetsspel op de Veemaerct II. 193-194
April 30en. tVieren van meijavont II. 194
Meije Men beghint de orghel van Ste Martins te vermaken I. 139
Meije 1en. Overlijden in Hispanien vanden marquis de Beerghen II. 194
Meije 1en. tPlanten vanden mei II. 195
Meije 1en. Kaetsspel met den spaenschen bal II. 195
Meije 5en. Mare dat die van Valenchiene ghelast waren haer uutschulden over te brijnghene II. 195
Meije 5en. Mare hoe Amstelredamme bijna ghesaccagiert werd II. 195-196
Meije 5en. 26 gheghoedde ghuesghezinde inneghedaecht II. 196-199
Meije 7en. Executie van drij beeltstormers II. 200-204
  Requeste van sommighe jeghen tlogieren van soldaten II. 204
  Strooperijen der crijschlieden II. 204-205
Meije 9en. Verbanning van drij beeltstormers. II. 206-207
Meije 9en. Incomste vanden grave van Egmont II. 207-208
Meije 9en. Tijdinghe vande overgave van Vijanen II. 206
  De grave van Meghen comt binnen    

[pagina 29]
[p. 29]

  1567    
    Deel. Bladz.
  Amstelredamme ende veel cooplieden nemen de vlucht II. 206
Meije 10en. Zes beeltstormers vrij ontsleghen II. 208-209
Meije 10en. De schepenen uutghelesen II. 209
  Tijdinghe vande ghevanghneminghe van 70 nobilisten II. 209-210
Meije 11en. De roode rocx voeren, volghens de ghues, de fiertels wech van Ste Bavo ende Ste Lievin II. 210
Meije 12en. Bette Steels verhangt haer zelve II. 210-211
Meije 13en. Egmont vertreckt naer Bruesele II. 211
  Strooperijen der crijschlieden II. 211-212
Meije 16en. Executie neffens Ghendt van vijf beeltstormers II. 212-214
Meije 16en. Tijdinghe van executien tAndtweerpen II. 215
Meije 20en. Drij mannen ende een vrauwe ghevanghen inneghebrocht II. 215
  Tijdinghe vande ancomste tAndtweerpen eener ambassade uut Duijtschlant II. 215-216
Meije 21en. Ghevecht tusschen Walsche soldaten ende tvolc II. 216-220
Meije 22en. De Ghendtsche crijschknechten grootendeels afghedanckt II. 221
Meije 22en. Ambassade te Ghendt uut Duijtschlant II. 222
Meije 23en. Voorghebodt jeghen tstellen van roere in de stadt II. 222
  Ordonancie der marcgraefnedinne van Beerghen jeghen de Calvinisten II. 222-223

[pagina 30]
[p. 30]

  1567    
    Deel. Bladz.
Meije 24en. Chaerle Beerick naer de ghalleije ghebrocht II. 239-240
Meije 24en. Jan Onghena tAndtweerpen ghevanghen ghenomen II. 223-224
  Feesten tAndtweerpen II. 224
  Veel ghuesghezinden vluchten naer Overembden II. 224-226
  Tijdinghe vande belegheringhe van Geneven II. 226-227
  Tijdinghe vande religiezaken in Duijtschlant, Denemarken, Zweden ende Vrancrijck II. 227-228
  Tijdinghe van nachtelijcke predicatien in West Vlaenderen II. 228
Meije 27en. Een man ghevanghen inneghebrocht ende 18 ghuesghezinden inneghedacht II. 230
Meije 28en. Vijf mannen inghebrocht, die met den ommeghanck te Wijnckele niet hadden willen ghaen II. 228
  Executie te Ypre der soldaten, die int volc gheschoten hadden II. 229
  Executie in ofte neffens Ypre van eenen veltpredicant II. 230
  Incomste tAmstelredamme van Hoochduijtsche soldaten II. 230
Meije 29en. Sacramentsprocessie II. 231-232
Meije 29en. Ghevanghneminghe van Pieter Vanden Velde II. 231
Meije 29en. Een soldaet schiet te Andtweerpen twee menschen doot. - Straffe II. 232

[pagina 31]
[p. 31]

  1567    
    Deel. Bladz.
Meije 30en. Strooperijen der crijschlieden te Ronsse II. 232-233
  De vreemde crijschlieden te Ghendt ghelogiert II. 234-235
Meije 31en. Gevanghenen van Doorensele ende Wijnckele vrijghelaten II. 235-236
  Vele lieden vluchten uut Andtweerpen II. 236-237
Junij ofte Wedemaent 3en. Executien ende beroerte te Valenchiene II. 237-238
Junij 3en. Egmont valt tAndtweerpen onder zijn peert II. 238-239
  De Gouvernante ontvanght Duijtsche ambassaden tAndtweerpen. II. 239
  Chaerle Van Destele ghevanghen ende losghelaten up borghe II. 240.
  Beroerte tAndtweerpen II. 241
  Executien door de roode roe van Brabant II. 241
  Verboden boucken buten der Peterceliepoorte anghesleghen II. 241
  De soldaten van Montembrugis vrienden der Ghandtoijsen II. 241-242
  Thuuscomste van Andtweerpen van sommighe overheden II. 243
Junij 6en. Jan Damman reijst naer Bruessele II. 243
Junij 8en. Den deken belooft in name vanden bisschop van Doornicke vergiffenesse an de ghues die zich bekeeren willen, ende verklaert de ghueshauwelijcken nietich II. 243-244

[pagina 32]
[p. 32]

  1567    
    Deel. Bladz.
  28 beeltstormers te Oostwijnckel ghevanghen II. 244-245
Junij 8en. 1OO roode rocx trecken uut duer de Peterceliepoorte II. 245
Junij 9en tot 11en. Mare vande comste van duuck Dalve II. 245
Junij 11en. Mare vande tortuere te Audenaerde van Pieter Backereel II. 245-246
  Mare hoe Jan Van Wijnghen tAudenaerde ter tortuere gheleet was II. 246
  Tijdinghe van executien te Rijssele. II. 247-248
  Mare van eene predicatie ontrent Ypre. II. 247
Junij 13en. Executie te Audenaerde van Pieter Backereel II. 248-249
  Stemminghe der ghevanghenen. II. 250-251
  Mare van executien tAudenaerde ende te Valenchiene II. 251
  Mare dat de Gouvernante tAndtweerpen zieck ende onlustich was II. 252
  Maren over de inquisitie, de comste ende de doot van duuck Dalve. II. 252-253
  Mare over de ghevanghenschap der twee zonen van Batenburch. II. 253-254
  Oraingien in Duijtschlant II. 255
  De wethauders van Bredenrode in hunne officien herstelt II. 255
  Den grave van Hoorne absent II. 255
  Onderganck van Andtweerpen. II. 255
  Armoede te Ghendt II. 256-258

[pagina 33]
[p. 33]

  1567    
    Deel. Bladz.
Junij (ontrent) 17en. De schepenen doen keercken ende cloosters repareren II. 258-260
Junij 18en. Twee Vriessche vrauwen voorspellen eene nieuwe beeltstormerije II. 260
  Wedercomste van Adolf van Bourgundien, hoochbaliu II. 261
Junij 18en. Afghedanckte ende pilgierende soldaten te Andtweerpen ghehanghen II. 261-262
  Mare vande comste des Conincks ende den terugkeer vanden duuck Dalve II. 262
  Comste van Duijtsche crijschlieden tAndtweerpen II. 262
Junij 20en. Vier soldaten voor pilgieringhe ghecasseert II. 263
Junij 21en. Het vieren van Ste Jansavont verboden II. 264-265
Junij 21en. Executie van twee ghues II. 264-267
  Sermoenen jeghen de ghues van eenen vrauwenbroeder van Ypre II. 267-268
  Mare van ghevanghneminghen te Doornick II. 269
  Ghevanghneminghe van Vincent Salomon II. 269-270
Junij 21en. Vaernewijck krijgt een liedekin ghemaect bij Jan Onghena II. 270-271
Junij 22en en 23en. Mare vande ghevanghneminghe van Chaerle Van Destele II. 271
Junij 25en. Sermoen in Ste Jans van Jan Vanderhaghen II. 271-272

[pagina 34]
[p. 34]

  1567    
    Deel. Bladz.
Junij 25en. Loosen alaerme II. 272
  Verschillige maren ende tijdinghen II. 272-273
  Tijdinghe dat den duuck Dalve al tot Gennes was II. 273
Junij 26en. Mare dat vier predicanten binnen Ghendt ghecommen waren II. 274
  Jan Vanderhaghen beknibbelt taccoort vanden ghelde met de Duijtschen II. 274
  Hans Claeijs te Lokeren ghevanghen II. 275
  Nachtelicke predicatien te Cassele II. 275
Junij 27en. Mare dat men ghingh predicken neffens Ghendt II. 275
Junij 28en. Valsche mare dat vier predicanten bij schepenen gheweest hadden II. 275
  Sommighe lieden voor tuutstroijen van valsche maren ontboden II. 275-276
Junij 28en. Twee ghuesgezinde ghegbeeselt ende ghebannen II. 277
  Executie ende ghevanghneminghen tEecloo II. 277-280
Junij 29en. De fiertel van Ste Lievin in Ste Janskeercke ter vereeringhe afghezet II. 282-283
Junij 29en. Mirakel bij de fiertel. Onderzouck hierover bij schepenen II. 283-286 en 311
Hooijmaent ofte julij 3en. Den duvel draeijt te Meere den turre omme in een ongheweerte II. 287
Julij 3en. De roode rocx trecken naer Eecloo II. 289-290
Julij 3en. Ongheluck bij tupleeden van eenen ghevanghene II. 290
Julij 3en. De ghevanghene Ysebaert Van    

[pagina 35]
[p. 35]

  1567    
    Deel. Bladz.
  Poucke, baliu van Biervliet naer Ste Michiels gheleet om daer zijn offerande te doen II. 290
  Een bagijncken verdrinckt II. 290-291
  De ghues ligghen onder de voeten. II. 291
Julij 5en. De roode rocx trecken naer Thielt II. 289
Julij 7en. Placcaet uutghelesen over de comste ende ghoedertierenheijt des Conincx II. 294-297
Julij 7en. Collacie ghehauden om de lasten der stadt te minderen II. 297-299
Julij 8en. Prouf oordonancien ende baldadicheden der Walen II. 299 en 304
Julij 9en. Mare dat den duuck Dalve in Loreijnen was II. 300
  Den prelaet van Ste Pieters verweten, dat hij ghues volck te Zwijnaerde hilt II 300
Julij 11en. Mare dat de waelsche crijschlieden ghinghen vertrecken II. 300-301
  Mare dat 5000 ghues omghecomen waren in battailgen ende bij justicien II. 301
  Mare vande comste des Conincx II. 301
  Viglius in de questie vanden impost up den wijn te Ghendt II. 301-303
Julij 10en-12en. De roode rocx verlaten Ghendt II. 303-304
Julij 12en. Grooten brandt tot Caprijcke II. 305-306
Julij 14en.? Groot ongheweerte in den Westcant, neffens Ghendt, enz. II. 306-308
Julij 15en. Mare dat tot Caprijcke ontrent 120 huijsen verbrant waren II 306

[pagina 36]
[p. 36]

  1567    
    Deel. Bladz.
Julij 15en. Zes notabele ghuesghezinde verbannen II. 308-309
Julij 15en. Brant tot Sente Jans-Leerne II. 309
Julij 16en. Een dief breeckt uut den sauselette II. 309
  Ghuesche conjecturen uut eenen braemstruuck II. 309-311
Julij 17en. Ghevanghneminghe van tghuesghezint pastuerkin van Vinderhaute II. 312-314
Julij 18en. Vaernewijck onderzoukt een braemtacxkin II. 310
Julij 18en. Mirakel gheschiet te Haerlem ofte Aernem bij thanghen van zeven ghues II. 315-316
  Mare dat de ghues in menichte tlant verlaten II. 316-317
Julij 18en. De Westerlinghen zinghen te Ghendt liedekins up den schamelen tijt II. 317
  Ancomste vanden grave van Hoochstraten bij de Gouvernante tAndtweerpen II. 318
Julij 19en. De Gouvernante vertrekt uut Andtweerpen naer Brusele II. 318
Julij 21en. Tijdinghe dat 6 veendelen Duijtsche naer Valenchiene ghezonden waren, ende andere nieumaren II. 318-319
  Valsche tijdinghe dat den abt van Ste Beernaerts voor ghueserije ghevanghen was II. 319-320
Julij 23en. Vijfthien beeltstormers van Oostwijnckele ontsleghen II. 320

[pagina 37]
[p. 37]

  1567    
    Deel. Bladz.
Julij 25en. Een brudeghoom verdroncken ghevonden II. 320-321
  Sentkin Salomon als beeltstormer ghevanghen II. 321-322
  Valenchiene krijcht een duijtsch garnisoen in plaetse van het waelsch II. 322-323
  Een rijck ghuesghezinde vlucht uut Valenchiene II. 323-324
Julij 25en. Mare vande comste van duuck Dalve II. 325
Julij 25en. De gheïntimeerde Lievin De Smet comt in Ghendt II. 325
Julij 27en. Ghuesche predicatie vanden pastuer van Lathem II. 330
Julij 27en. Mare dat de soldaten die comende waren gheene Spangiaerden waren, maer duijtsche Martinisten II. 325-326
Julij 28en. Mare van duuck Dalves ende des Conincx comste II. 326
  Tijdinghe over de ghuesche vluchtelinghen tOverhemden II. 326-327
Julij 28en. Lievin De Smet ghevanghen ghenomen II. 327
Julij 28en. Ordonancie op tdoopen ende jeghen de eijmelicke ghuesche vergaderinghen II. 328
Julij 28en. Een man up de doot ghequetst door waelsche soldaten II. 329
  Maren van predicatien en uijtlandsche hulpe ten voordeele der ghuesen II. 330-331

[pagina 38]
[p. 38]

  1567    
    Deel. Bladz.
  Mare vande ghevanghneminghe vanden hertoghe van Sassen II. 331
Julij 29en. Vaernewijck verneemt hoe zeer tghetal der communicanten vermindert is II. 331-332
Julij 29en. Een man zouckt vruchteloos een peter ende meter II. 332
  Mare over de Hughenoysen, enz. II. 333
Julij 29en. De nieuwe vaert of tSjas vulmaect II. 333
Julij 30en. Lievin De Smet anderwaerf bij schepenen ontboden II. 333-334
  Veel Calvinisten worden doopsghezint II. 335
Augustij 4en. Ordonancie jeghen de ledichghanghers II. 336
  Den hoochbaliu van Ghendt ghaet den Coninc te ghemoete varen II. 336
  Mare over duuc Dalve II. 337
  Edict te Andtweerpen, dat alle placcaten in sursiance blijven zouden tot der comste des Conincx II. 337
Augustij 10en. Verghaderinghe van schepenen vander Kuere II. 337
Augustij 10en. Incomste te Andtweerpen van crijschlieden ende ghevanghneminghe van eenen predicant II. 339
  Drij ghevanghene ghues te Mechelen ontsleghen II. 338
Augustij 10en. Zes Anabaptisten tAndtweerpen ghevanghen ende ghepijnt II. 341-342
Augustij 11en. Manslag van een waelsch soldaet II. 338-339
Augustij 14en. Mare over duuck Dalve II. 339

[pagina 39]
[p. 39]

  1567    
    Deel. Bladz.
Augustij 14en. Incomste tAndtweerpen van duijtsche knechten ende vertreck der Walen II. 339-340
  Ghevangheneminghen Westwaert II. 340-341
  De benden van oordonancien ghecasseert II. 341
Augustij 25en. De Artoijsinen onder Montembrugis verlaten Ghendt II. 343
Augustij 25en. Men beghint de Spaengiaerts te foerieren II. 344
Augustij 26en. Voorghebodt hoe de inwoners haer jeghens de Spangiaerts moeten ghedraghen II. 345
Augustij 26en. Mare vande nabijheijt ende de baldadigheden der Spangiaerts II. 345-346
Augustij 26en. Spangiaerts geboeijt inghebrocht II. 346-347
  De Spangiaerts worden voort ghefoeriert II. 347-348
Augustij 27en. Pieter Van Liere ende zijn huijsvrauwe ghevanghen II. 349-350
  Mare dat duuck Dalve te Bruessele inghecomen was II. 350
Augustij 30en. Beroerte te Bruessele tusschen burghers ende soldaten II. 350-351
  Duuck Dalve bij de Gouvernante II. 351
Augustij 30en. Het voorghebodt vanden 26 opnieu afghecondicht III. 1
Augustij 30en. Incomste der Spangiaerts III. 1-4
September 1en. De Spaengiaerts eeschen de slotelen der stadt III. 6-7
September 1en. Hetvoorghebodtvanden 26en augustij op nieu afghecondicht III. 7-8

[pagina 40]
[p. 40]

  1567    
    Deel. Bladz.
  De Spaengiaerts gedraghen haer slecht jeghen de burghers III. 8-13.
September 1en. De Spaengiaerts waecken aen de poorten der stadt III. 12.
September 2en. Sommighe raetsheeren door de Spaengiaerts gheïnsulteert III. 12-13
September 2en. Mare dat de Spaengiaerts tnieu casteel zouden beloopen III. 13-14
September 2en. Mare dat die van Ghendt al haer slotels zouden moeten overlegghen III. 14
September 2en. De Spaengiaerts monsteren in Ste Jans keercke III. 15
  De Spaengiaerts ghedraghen haer slecht III. 15-17
September 4en. Sentkin Salomon ghegheeselt ende ghebannen III. 17-18
September 5en. Een Spaengiaert voor diefte ghehanghen III. 18
September 6en. Mare dat de Coninc ontrent Inghelandt ghezien was III. 18-19
  Willem De Loor ghevanghen III. 19
September 8en. De Spaengiaerts eeschen vanden voorschepen bernijnghe ende licht III. 21
September 8en. Ghevanghneminghen te Wetter III. 22
September 9en. De Spaengiaerts krijghen nachtlanteernen III. 21-22
September 9en. Colacie te Ghendt III. 23-24
September 9en. Lievin De Vlieghere met vrouw ende dochtere als heretijcquen ghevanghen III. 24-25

[pagina 41]
[p. 41]

  1567    
    Deel. Bladz.
September 9en. Backersele te Bruesseleghevanghen ghenomen III. 26
September 10en. Executien te Vilvoorde III. 26
  Egmont, Hoorne, enz., ghevanghen ghenomen III. 27-28
  Montembrugis neemt de vlucht III. 28
September 11en. Vier couffers vol gaut aenghesleghen III. 28-30
September 12en. De Spaengiaerts trecken int nieu casteel III. 31
September 13en. Vier herdoopers tAndtweerpen verbrant III. 31-32
September 14en. De borghers bij trompetslaghe verzocht haer bedden uut tnieu casteel te halen III. 32
  De duijtsche hallebargiers krijghen oorlof III. 34
September 14en. Colacie over tbetalen der bernijnghe der soldaten III. 36-38
September 17en. Willem Rutsemeelis overghebrocht naer tsausselet III. 38-39
September l7en. De Walen up de Mude ghefoeriert III. 40
September 18en. De Walen trecken uut tnieu casteel naer de Mude III. 40-42
September 19en. Jan Laute ghevanghen ghenomen voor ghueserije III. 42
September 20en. Tijdinghe van ghevanghneminghen te Doornicke III. 42
  Dieverijen der Spaengiaerts III. 42-43
  Die vanghenesse int nieu casteel steerck ghemaect III. 43

[pagina 42]
[p. 42]

  1567    
    Deel. Bladz.
  Raet ende schepenen exemt verclaert van eenighe soldaten tot haren huse te hebben III. 43
September 21en. De Spaengiaerts trecken uut om Egmont ende Hoorne te verjeghenen III. 44
September 21en. Ordinantie den inzetenen verbiedende haer huuscatheijlen te rumen III. 44-45
  Sommighe mannen ghecosen om de zaken nopende de ghueserie te examineren III. 45
  Mare vande ghevanghenneminghe van Egmonts oudsten zone III. 45
  Excessijven gheldheesch vanden capiteijn der Spaengiaerts III. 46-47
  Mare dat Backersele tot twee reijsen te Bruessel ghepijnt was III. 47
September 22en. Ordinantie anghaende de afghedancte knechten III. 48-50
September 23en. Ordinantie nopende de voortvluchtighen III. 51-56
September 23en. Henric De Buck vande Spaengiaerts ghewont III. 56-57
September 23en. Egmont ende Hoorne ghevanghen inneghebrocht III. 57-60.
  Ste Pieters moet aen de soldaten 130 bedden leveren III. 60-61
September 24en. Vier ghevanghenen uut den sausselette ontsleghen III. 61-62
September 25en. Dieverijen der Spaengiaerts III. 62
September 26en. Lievin De Vlieghere ontsleghen III. 64

[pagina 43]
[p. 43]

  1567    
    Deel. Bladz.
September 26en. Executie van twee Spaengiaerts, ende beroerte III. 64-72
  Silvester Moenens moet vanghenesse hauden in zijn huus III. 73
  Mare vande baldadicheden der Spaengiaerts III. 74
September 27en. Twee brekers tAndtweerpen ghehanghen III. 74
September 29en. Mare dat Hans Claeijs te Waesmeijster ghejusticieert was III. 74
September 29en. De schade van Ste Jacobskeercke ghegroott III. 74-76
  Den gheldheesch vanden capiteijn der Spaengiaerts gheaugmenteert III. 76
  Den prelaet van Ste Pieters vraecht zijn couffers metten ghelde ende juweelen weder III. 77-78
September 30en. Mare van het ghedrach der Spaengiaerts III. 78-79
  Mare vande ancomste van Spaengiaerts te Doornicke III. 79
September 30en. De walsche crijschlieden verlaten Ghendt III. 79-80
October 3en. Mare dat te Doornicke twist was tusschen Duijtschen ende Spaengiaerts III. 81
October 5en. Een joncvrauwe van Doornicke vervolcht ende achterhaelt III. 93-94
October 6en. Voorghebodt over tnieu casteel dat men tAndtweerpen ghingh maken III. 82-83

[pagina 44]
[p. 44]

  1567    
    Deel. Bladz.
  Mare dat de ghues zich weder in den Westcant vergharen III. 83-84
October 7en. Ste Pieters levert aen de soldaten 120 bedden met de stoffatie III. 84-85
  Mare hoe redelic de Duijtschen tAndtweerpen leefden III. 85
  Duuck Dalve doet 'tnieu casteel van Andtweerpen bauwen III. 85
  Mare over Hughenoijsen in Vrancrijk III. 85-87
  De Spangiaerts beschuldighen den inlandtschen eeldom van verraderije ende ongheloovicheijt III. 88
  Mare dat Egmont ontsleghen was III. 91
October 7en. Bestedinghe van tsacramentshuus in Ste Jacobs III. 91-92
October 8en. Veel Spaengiaerts veranderen haer logijsten III. 92-93
  Maren over tghedrach der Spaengiaerts III. 94-95
October 9en. De Spaengiaerts mishandelen een jonck ghezelle III. 95-97
October 9en. De Spaengiaerts bestelen ende wonden eenen man III. 97
October 10en. De Spaengiaerts rooven ende vechten up de Vischmaerct III. 97
  Diefte beghaen duer de Spaengiaerts ten Augustijnen III. 98
  De ghedeputeerde vande vier oordenen ontboden te Bruessel III. 98
October 10en. Men verwacht de heeren die te    

[pagina 45]
[p. 45]

  1567    
    Deel. Bladz.
  Bruessele over de Spaengiaerts ghaen claghen waren III. 100
October 11en. De Spaengiaerts halen up Ste Pieters de bedden uut der lieden huijsen III. 98-99
  Mare over de Hughenoijsen in Vranckrijck III. 99-100
October 11en. Ancomste der heeren die te Bruessele over de Spaengiaerts ghaen claghen waren III. 101-102
October 11en. Een Spaengiaert voor keercdiefte ghehanghen III. 102-103
October 12en. De Spaengiaerts gheven den ondercoster in Ste Jacobs twee oorclijncken III. 104
  De Spaengiaerts nemen eenen man zijnen mantel III. 105
October 13en. De Spaengiaerts vermoorden Joos Vander Straten III. 105-106
October 14en. De Spaengiaerts mishandelen Van de Vos III. 106
  Mare over tgone de vier oordenen te Bruessele ghedaen hadden III. 106-107
  Onbehoorlic ghedrach der Spaengiaerts III. 107-108
October 17en. Mare dat 1600 crijschknechten naer Audenaerde trecken III. 109
October 17en. Ghedrach der Spaengiaerts up de vischmarct III. 110
October 17en. Verbod aen de Spaengiaerts die van Ghendt lutheranen te heeten III. 111
October 17en. De processie generael bij trompetslaghe aenghecondicht III. 111

[pagina 46]
[p. 46]

  1567    
    Deel. Bladz.
October 18en. Een barbier door de Spaengiaerts mishandelt III. 112-113
October 19en. Processie generael III. 112
October 19en. Egmont ende Hoorne tuuschen met teerlijnghen int nieu casteel III. 113
October 20en. Men beghint tnieu casteel van Andtweerpen te bauwen III. 123
October 22en. Zendinghe naer Brugghe van 24000 ghuldenen voor 'tbetalen der crijschlieden III. 113-114
October 24en. Mare dat de Inghelsche de Hughenoijsen bijvallen III. 114
  Tijdinghe uut Spaengien over Montigny ende den marquis de Beerghen III. 115
  De heeren van Ghendt solluciteeren om te hebben oordonancie met haer soldaten III. 115
October 24en. Joos Borluut gheslanckiert III. 116
October 24en. Colacie anghaende tservisium vande soldaten III. 116-119
October 24en. Mare dat te Meenene tgoet der gnevluchte Herdoopers anghesleghen was III. 119
October 25en. Ordinantie up 'tlogieren der soldaten III. 119-120
October 25en. Een vrauwe van haer ghelt berooft door spaensche soldaten III. 120
October 25en. Uutroupinghe dat de soldaten zich moesten regulen naer d'ordinnantie up 'tlogieren III. 120

[pagina 47]
[p. 47]

  1567    
    Deel. Bladz.
October 26en. Jan Stalins duer Spaengiaerts mishandelt III. 121
October 27en. Felips De Pijstere, priester, valt clachtich vanden overlast die de Spaengiaerts hem doen III. 121
October 27en. Tijdinghe vander Spaengiaerden ghedrach III. 121-122
October 28en. Tijdinghe hoe duuck Dalve tAndtweerpen inne ghehaelt was, ende hoe 't nieu casteel voortghijnck III. 122-123
October 28en. Twist tusschen den meester del campo ende Salinus capiteijn vanden casteele van Ghendt III. 123-124
  Ghedrach der Spaengiaerts III. 124
  Maren over religiezaken in Vranckrijck ende Inghelandt III. 125-126
October 30en. Uutroupinghe dat de Spaengiaerts tsanderdachs monsteren zouden III. 126
November 4en. Brandt up den Coorenaert III. 126-127
November 6en. Voorghebodt nopende de soldaten ende inzetenen van Ghendt III. 127-128
  Tijdinghe van eene foele tot Diepen III. 128
  Tijdinghe van eenen slach tusschen Condé ende den duuck de Guijse III. 128-129
November 13en. Rudesse en de straetroof van twee Spaengiaerden III. 129
November 18en ende 20en. Maren over tcasteel van Andtweerpen III. 129-131
  Vremt ghedrach van Caspar Lumbralis III. 132-134
  Den abt van Ste Bernaerts loopt wech met een ghaeijkin III. 134

[pagina 48]
[p. 48]

  1567    
    Deel. Bladz.
November 25en. Tijdinghe uut Vranckrijck van eenen slach tusschen Condé ende den Coninc, enz. III. 134-135
November 25en. Begravinghe van eenen Spaengiaert. III. 135-136
  Liefdadich weerck van eenen Spaengiaert. III. 136
November 30en. Feeste in tnieu casteel te Ghendt III. 136
December len. Diveersche nieumaren III. 137
December 3en. Betalinghe der soldaten III. 137
December 3en. Rudesse der Spaengiaerts III. 139-140
December 5en. Twee Spaengiaerts bij ontijde ghehanghen. III. 137-139
  Diefte door Spangiaerts bedreven. III. 140-141
December 8en. Overlijden van Fr. Helfhaut, abt van Ste Pieters. III. 141-142
December 8en. Tijdinghe van eenen slach tusschen den coninc van Vranckrijck ende Condé III. 142
December 11en. Executie van vier beeltstormers ende moordadicheijt bedreven duer de Spaengiaerts III. 143-161
December 14en. Duuck Dalves bastaert zone komt de daders der moordadicheijt upzoecken. III. 162-164
December 15en. Een Spaengiaert ghepijnt int sGraven Casteel III. 164
December 16en. Voorghebodt nopende tupzoecken vande daders der moordadicheijt. III. 166
December 16en. Executie van twee daders der moordadicheijt III. 165
December 17en. Sommighe daders der moordadicheijt ghevanghen ghenomen, enz. III. 172

[pagina 49]
[p. 49]

  1567    
    Deel. Bladz.
  Duuck Dalve vergramt over de moordadicheijt duer de Spaengiaerts bedreven III. 177
  Mare dat de Spaengiaerts jeghen Ghendt gheconspireert hadden III. 178
December 18en. Executie van twee daders der moordadicheijt III. 178-180
December 18en. Schepenen vander Kuere bij den zone van duuck Dalve III. 181
December 19en. Duuck Dalves zone treckt naer Andtweerpen III. 180
December 20en. Sommighe brekers worden uutghelaten III. 181-182
  De Spaengiaerts moghen int sGraven Casteel niet meer ghaen III. 182
  Sommigher lieden ghoet gheïnventarieert III. 182
  Twee fugitijven, Hueriblock ende L. Brakelman, comen weder te Ghendt III. 182-183
December 22en. tGhoet van Willem Rutsemeelis gheïnventarieert III. 183
December 22en. Colacie om de Gouveraante voor haer vertrecken eenen schijnck te doene III. 184-185
December 22en. Monsteringhe in Ste Janskeercke III. 185
  Slecht ghedrach der Spaengiaerts III. 185-186
December 24en. Ordonancie verbiedende zonder licht ter Christmesse te ghane III. 187
December 24en. Betalinghe der Spaengiaerts III. 187
December 24en. Vaernewijck hooftman ghemaect van zeven neeringhen III. 193
December 28en. Tijdinghe dat de coninc van Vranc-    

[pagina 50]
[p. 50]

    Deel. Bladz.
  rijc naer Andtweerpen om ghelt had gezonden III. 187-188
  Tijdinghe van eene lige ghemaect jeghen de ghues III. 188
  Tijdinghe dat in den Westcant de priesters mishandelt worden III. 188-189
  Tijdinghe van eene beroerte te Doornicke III. 189-192
  Sommighe ghues te Brugghe inneghedaecht III. 192
December 31en. Voorghebodt jeghen tvieren van nieuavont, dertiendach, enz. III. 192-193
December 31en. Vaernewijck doet zijnen heet als hooftman van zeven neeringhen III. 193
Januarius 3en. Aenkondighinghe der processie generael III. 193
Januarius 3en. Tijdinghe van tvertrecken der Gouvernante. III. 193-194
  Nieumaren uut Vrancrijck III. 194
  Een Spaengiaert te Bruessele weghens verraderije ghejusticieert. III. 195
Januarius 4en. Processie generael III. 195-196
Januarius 6en. Jonghelueringhe der Spaengiaerts III. 196-197
  Requeste vanden meester del campo. III. 197
  Ghedrach der Spaengiaerts jeghen de justicie III. 197-198
  Tijdinghe van eene rudesse in den Westcant III. 199-202
Januarius 7en. Nieuwe rudesse der ghuesen int Westquartier van Vlaenderen III. 202-203
  De heere van Reesseghem zouckt de daders III. 203

[pagina 51]
[p. 51]

  1567    
    Deel. Bladz.
  Ghedrach der Spaengiaerts up diversche plaetsen III. 203-205
Januarius 9en. De ghues in den Westcant verslaen zeven officiers III. 205-206
  Schermutsijnghe tusschen boeren ende Spaengiaerts III. 206
Januarius 10en. Veertien boeren te Ghendt ghevanghen inghebrocht III. 206-207
  De daders vande moordadicheijt up den Coorenaert ontsleghen III. 207
  Nieumaren uut Vrancrijck ende Duijtschlandt III. 207-209
  De ghoedijnghen van Egmont, Hoorne ende anderen bescreven. III. 209
  Tijdinghe dat Orainge afkwam met een macht Duijtschen. III. 209
Januarius 11en ende 12en. Rudessen der ghues int Westquartier III. 210
Januarius 12en. Ordonancie jeghen de ghues int Westquartier III. 212
Januarius 13en. Glaudekin Ghoetghebuer weder te Ghendt. III. 210-211
Januarius 13en. Sommighe ghues in den Westcant ghestraft III. 212
Januarius 16en. Glaudekin Ghoetghebuer ghevanghen ghenomen III. 211
Januarius 16en. Tijdinghen over de ghues in den Westcant III. 212
Januarius 16en. Ordonancie jeghen de ghues in den Westcant te coope ghedraghen III. 212-216
Januarius 16en. Ghevecht tusschen die Spaengiaerts ende sommighe vreemdelinghen III. 216-217

[pagina 52]
[p. 52]

  1567    
    Deel. Bladz.
Januarius 17en. Groote schatten toebehoorende aen Egmont, worden ghevonden int nieu casteel. III. 216-220
Januarius 19en. Diveersche poorters inneghedaecht te compareren bij duuck Dalve III. 221-222
  Een ontfangher van Egmont vraecht te vergeefs zijnen meester te moghen spreken III. 222
Januarius 20en. Capiteijn Artus Boessens ghevanghen ghenomen III. 223-224
  Glaudekin Ghoetghebuer naer Bruessele ghevoert wordende, ontloopt onder weghe III. 224-226
  De boeren beschuldicht de Spaengiaerts aenreest te hebben III. 226-227
  Diefte tot Assenede III. 228
Januarius 23en. Diefte tot Huesdene III. 228
Januarius 25en. Publicatie van eenen aflaet verleent duer den Paus III. 243-245
Januarius 25en. Groote snee. De Spaengiaerts weerpen met sneeballen III. 228-229
Januarius 25en. De abdije tot Middelburch brant af III. 229
  Eene keercke tot Dordrecht brant af. III. 229
Januarius 25en. Tijdinghen van ghuesche rudessen in den Westcant III. 230
  De marcgraefnedinne van Beerghen ghaet in een clooster III. 231
  Oraingiens ghoet upgheschreven III. 231
  Den capiteijn Van tcasteel van Doornicke wil den Spaengiaerden tcasteel niet overgheven III. 231-232

[pagina 53]
[p. 53]

  1567    
    Deel. Bladz.
Januarius 26en. Ghevecht tusschen eenen Spaenschen dief ende eenen wagheneere III. 232-233
Januarius 26en. Rudesse der ghues in den Westcant III. 233-237
Januarius 26en. Mare dat Glaudekin Ghoetghebuer anderwaerf ghevanghen was III. 237-238
Januarius 28en. Ghevanghenneminghe vande dieven van Huesdene III. 238
  Andtweerpen in schult III. 238-239
  Ghendt in schult ende grooten oncost III. 239-242
Februarius 1en. Eenen dootslach van Spaengiaerts onderlinghe III. 242-243
Februarius 4en. xii duijtsche knechten tAndtweerpen gherecht III 243
  Glaudekin Ghoetghebuer tAndtweerpen III. 243
Februarius 5en. Mandement vanden Coninck van Vrancrijcke jeghen de Hughenoijsen III. 245-250
Februarius 7en. Vier der dieven van Huesden ter pijnbanck gheleet III. 250-251
Februarius 14en. Duuck Dalve doet de keercken repareren III. 294
Februarius 17en. Zes vande dieven van Huesdene ter doot verwesen ende gheëxecuteert III. 251-254
Februarius 17en. Mare dat des Conincx zone in Hispanien ghevanghen was III 255-256
  Rudessen der ghues in den Westcant. III 256
Februarius 18en Drij vande dieven van Huesdene    

[pagina 54]
[p. 54]

  1567    
    Deel. Bladz.
  ter doot verwesen ende gheëxecuteert III. 256-258
Februarius 20en. xxvij mannen te Bruessele om ghueserije ghevanghen ghenomen III. 259-260
  Vincentkin Salomon ghevanghen zijnde, vlucht andermael III. 260
Februarius 24en. De Spaengiaerts monsteren in de crocht van Ste Jans III 261
Februarius 25en. Men vindt een beeldekin in sticken ghesleghen III. 261
  Mare dat Backerzele te Bruessele ghepijnt was III. 263
  Rudessen der Hughenoijsen in Vranckrijcke III. 263
  Mare vande strooperijen der Spaenrgiaerts int landt van Roden III. 266-267
Februarius 28en. Drij Ghandtoijsen duer de Spaengiaerts mishandelt III. 267-269
  Uut Bruessele wordt aen de wethauders van Ghendt verboden justicie over haer ghevanghenen te doen III. 269
  Bevel uut Bruessele de keercken te repareeren III. 269
Maerte 1en. Indaginghe van hondert ghues III. 272-279
Maerte 2en. De. Hughenoijsen vexeeren ons frontieren III. 269-270
Maerte 2en. Ghevanghenneminghen al de Nederlanden duere III. 270-271
Maerte 3en. Indaghinghe van hondert ghues uutgheplackt III. 272-279
  Onderzouck naer eijmelijcke ghuesche vergharijnghen III. 291

[pagina 55]
[p. 55]

  1567    
    Deel. Bladz.
Maerte 6en. Drij mannen ghevanghen ghenomen. III. 281
Maerte 6en. De wethauders van Meessene ende Waestene ghevanghen te Ghend inneghebrocht III. 282
Maerte 7en. De beeldstormer Gheeraert Van Bijlande ghevanghen te Ghendt inneghebrocht III. 282-285
Maerte 9en. Tijdinghen van zeven executien tYpre III. 286
Maerte 10en. Mare dat men de soldaten te Ghendt lichten zouden III. 286
Maerte 10en. Een schip gheladen met artillerie wordt verwacht III. 287
Maerte 10en. Ommehalinghe vuer den ghemeenen aermen III. 287-288
Maerte 11en. Ancomste van vier schepen met artillerie gheladen. III. 288
  Mare van eenen paeijs tusschen Condé ende den coninc van Vrancrijck III. 288
  Mare dat veel zijden ende fluweelen lakenen duer den Paltzgraven aenghesleghen waren III. 289
Maerte 15en ende 16en. De voornoemde artillerie wordt int nieu casteel ghelost III. 289-290
Maerte 16en. Die pastuers ontboden ende diveersche propoosten ghevraecht III. 291
Maerte 16en. Drij anabaptisten tAndtweerpen verbrandt III. 293
  Sommighe persoonen om ghueserije tScepenhuuse ontboden III. 291
  xviii ghevanghenen van Ghendt te Bruessel aen den provoost overghegheven III. 291-292

[pagina 56]
[p. 56]

  1567    
    Deel. Bladz.
  Lievin Brakelman ende andere te Bruessele inneghedaecht III. 292
  Artus Boessens brenght tien ghuesen ghevanghen binnen III. 292
  Tijdinghe over de Hughenoijsen III 292-293
Maerte 19en. Ordonancie de ghebroken keercken te repareren III. 293-295
  Tijdinghen over de Hughenoijsen III. 296
Maerte 25en. Barth. Vande Putte ghevanghen ghenomen III. 301
Maerte 25en. Ghevanghenneminghen III. 296-298
  Missiven van duuck Dalve jeghen de spaensche poeten III. 298
  Duuck Dalve wil zelve recht doen over de ghues III. 298
  Adriaen de Bleckere ghuesghezinde steerft ende wordt up tonghewijdde begraven IV. 54
Maerte 25en. Placcaet verbiedende eenen ijeghelicken hem te doen upscrijven in saudije IV. 36
  Vrauwe Vander Leijen doopsghezinde steerft ende wordt up tonghewijde begraven IV. 54
Maerte 29en. Den paeijs in Vranckrijck ghebroken van sConincx weghe III. 298-299
  Vele lieden te Bruessele inneghedaecht om ghueserije III. 299-300
  Mare dat up eenen dach wel 2500 ghues gheëxecuteert zouden werden III. 300
  Vlucht van Lucas ende Jacques Maeijaert III. 300

[pagina 57]
[p. 57]

  1567    
    Deel. Bladz.
Maerte 29en. Tijdinghe dat men tsanderdaechs justicie zoude doen, al Vlaenderen duere. III.302
Maerte 30en. Zeven ghues ghehanghen III. 302-309
Maerte 30en. Vier anabaptisten verbrant III. 310-312
Maerte 30en. Sommighe gheëxecuteerde begraven, ende sommighe naer tghalghevelt ghevoert III. 312
Maerte. 30en. Ghevanghenneminghen III. 314
April 1en. Valsche tijdinghe dat overal groote justicien ghedaen waren IV. 1-2
April 2en. Te Bruessele x mannen ghehanghen ende twee anabaptisten ghearresteert waren IV. 13-44
  verbrant IV. 2
April 2en. Ghevanghenneminghen te Ghendt ende elders. IV. 2
April 3en. Drij mannen geëxecuteert up S. Pharahilden plaetse IV. 3-9
April 3en. Een man in de Meere ghevanghen ghenomen IV. 9
April 4en. Tijdinghen over Condé ende de Hughenoijsen IV. 9-11
  Tijdinghe dat den souverain van Arthoijs dootghesleghen was. IV. 11
April 4en. De ghevanghenesse te Ronche openghebroken bij de ghues IV. 11-12
April 5en. De ghues die haer kinderen in de ghuekeercke hadden laten doopen doen amende IV. 12
  Openbaringhe der articlen, waer de doodstraffe up stond IV. 13

[pagina 58]
[p. 58]

  1567    
    Deel. Bladz.
  Vaernewijck verneemt de namen der Ghandtoijsen die te Bruessele    
April 5en. Beghin van groote executien te Bruessele III. 15
  Tijdinghe dat Backerzele ghepijnt was IV. 16-17
April 7en. Vijf ghuesen ghepijnt IV. 17
April 8en. Drij ghuesen ghepijnt IV. 17
April 10en. Drij beeltstormers onthooft IV. 18-21
April 13en. Zeven ghuesen naer Deijnse ghevoert om daer ghejusticieert te werden IV. 21-22
April 13en. Zes beeltstormers ontsleghen IV. 22
April 13en. Drij mannen inneghedaecht IV. 22
April 13en. Tijdinghe van een bestant tusschen den Keijzer ende den Turck IV. 23
  Mare vande comste des Conincs, van tupnemen van 40,000 man, ende van eene executie te Valenchiene IV. 23-24
April 13en. Rijcke rondhalinghe ende sermoen in Ste Jacobskeercke IV. 28
  Bedden ghevraecht voor de poeten der spaensche soldaten IV. 29
April 13en. Neghen ghevanghenen crijghen gracie IV. 30
April 13en. xi ghevanghene te Rijssele ghehanghen IV. 30
  De Coninc zent ghelt om de soldaten te betalen IV. 30-31
April 15en. Ommeganck metten Helighen Sacramente (witten Donderdag) IV. 31
April 16en. De Spaengiaerts moghen gheene bloedighe penitenciale processie hauden IV. 31-32

[pagina 59]
[p. 59]

  1567-1568    
    Deel. Bladz.
April 16en. De ghoede vrindach wort devotelic gheviert IV. 32-33
April 16en. Twee priesters in den walschen cant door de ghues vermoort IV. 34
April 17en. De meeste spaensche soldaten vertrecken uut Audenaerde naer Namen IV. 34

  1568.    
    Deel. Bladz.
April 18en. tVolck ghaet overvloedich ten H. Sacramente up den Paeschdach IV. 34-35
April 18en. Drij mannen die Ste Omaers aen de Hughenoijsen hadden willen leveren, duer Ghendt naer Bruessele ghevoert. IV. 35 en 48-49
  Nieumaren over tafdancken van tcrijschvolc in Vrancrijcke IV. 35
April 22en. Alle de spaensche soldaten trecken uut Audenaerde IV. 35
  Uut Doornicke trecken alle de soldaten IV. 36
April 23en. Een veendel spaensche soldaten treckt uut tnieu casteel naer Vilvoerde IV. 36
April 24en. Placcaet afghelesen jeghen tupscrijven van crijschvolc IV. 36-37
  Gruwelicke justicie over de heretijcquen te Doornicke IV. 37-38
April 24en. Zeven mannen te Bruessele onthooft IV. 38
  De Spaengiaerts zaeijen de lueghenachtighe mare van eenen aenslach up duuck Dalve IV. 39-40

[pagina 60]
[p. 60]

  1568    
    Deel. Bladz.
  Oraingiens hofmeester ende secretaris te Bruessele om conspiracie ghevanghen ghenomen IV. 41
  Sommighe gheestelicke bidden bij duuck Dalve om gracie voor Franchoijs Hueriblock IV. 41
April 26en. Colacie up de tachterheijt vander stadt IV. 41-45
April 26en. Victorie ontrent Namen up de Duijtschen, die in Vrancrijck afghedanct waren IV. 46-48
April 26en. Faussen alaerme ende triumphe der Spaengiaerts om der victorie wille IV. 45-46 en 48
  Mare dat de Hughenoijsen Ludick hadden willen nemen IV. 49
  Upneminghe van tien veendelen waelsche knechten IV. 50
  Wake te Doornicke ende ten platten lande IV. 50-51
  Den landtslien den eedt afghenomen den Coninc ende de roomsche keercke ghetrauwe te zijne IV. 50-51
April 27en. Berechtinghe gheconvoijeert duer Spaengiaerts ende niet duer Ghandtoijsen IV. 51-52
April 27en. Die van Ste Pieters duer de Spaengiaerts van haren huusraet berooft. IV. 52-53
April 29en. Ghevecht tusschen twee of drij Spaengiaerts IV. 53
  Opinie der Spaengiaerts over de ghues IV. 53

[pagina 61]
[p. 61]

  1568    
    Deel. Bladz.
  Maren van scheerpe justicie te Bruessele IV. 54
  Mare vande comste van xx duijsent soldaten uut Spaengien IV. 55
  Mare datter veel volcx was ontrent Ghrave ende Wesele IV. 55
Meije 4en. Mare dat veel volcx lancxt den Rijn afquam IV. 55-58 en 65
  Maren van tquaet voornemen van Oraingien IV. 55
  Strengheijt van duuck Dalve voor de ghues, onder anderen voor Hueriblock IV. 56
Meije 5en. Lievin Brakelman inneghedaecht om ghueserije IV. 56-57
  tAndtweerpen verboden quade maren te zaeijen IV. 57-58
  Quaet ghedrach der Spaengiaerts int vleeschhuijs IV. 58-59
  Een spaensch capiteijn quetst seer mesjantelic eenen Ghantoijs IV. 59-60
Meije 5en, enz. Upneminghe van crijschvolc te Ghendt, Doornicke, enz. IV. 60
  Vaernewijck hoort nieus over de ghues van Ypre, ende den Westcant IV. 61
  Mare dat xiiij daghen te voren tvier in de keercke van Sulsike was ghesteken IV. 61-62
  Roere te Ghendt omdat eenighe beeldekins in Ste Janskeercke ghebroken waren IV. 62

[pagina 62]
[p. 62]

  1568    
    Deel. Bladz.
  Predicatie der ghues te Doornicke. Straffe IV. 62-63
Meije 7en. Dierick Jooris ghevanghen ghenomen met de hulpe van broeder Jan Vanderhaghen IV. 64-65
  Mare vande comste van italiaensch ende spaensch crijschvolc IV. 65-66
  Uutzendinghe van dienaers om te zien ofter ijwers vijandelic volc verghadert was IV. 66
Meije 8en. De vrauwe van Lievin Serjant vermoort door eenen Spaengiaert IV. 66-67 en 75
Meije 10en. Ghevanghenneminghe vanden moordenaer IV. 67-68
Meije 12en. Executie van Jacob De Vroe ende Van Quickelbeerghe om ghueserie IV. 69
Meije 13en. Executie vanden moordenaer van Lievin Serjants vrauwe ende van zijne medeplichtighe IV. 70-79
  Marten Damman, baliu van Meerlebeque t'Aelst inde vanghenesse om ghuesche woorden IV. 80
  Acht Audenardijnen inneghebrocht, die door den souverain van Ste Pieters int Coecamerebosch waren anreest IV. 80
Meije 18en. Mare dat ontrent Cuelen een groot vijandelic heir verghaert was IV. 81
  Men schrijft ontrent Curtrijcke pioniers uppe IV. 81

[pagina 63]
[p. 63]

  1568    
    Deel. Bladz.
  Silvester Moenins, chirurgien vander stadt, inneghedaecht zijnde, verschijnt niet IV. 81
  Drij nobilisten van Ypre zijn vluchtich IV. 82
  Twee officiers van Egmont ghevanghen ghenomen IV. 82
  De heere van Villeers in een battaille ghevanghen ghenomen doet bekentenissen IV. 82
  Franchoijs Hueriblock noch niet ghejusticieert IV. 82
  Quaet ghedrach der spaensche soldaten IV. 83-34
Meije 21en. Duuck Dalve begheert van dlandt van Vlaenderen 350 duijzent ghuldenen IV. 84-85
Meije 22en. Den zone van Willem Rutsemeelis te Bruessele levende verbrant IV. 93
Meije 23en. Ancomste van een inghelsch ambassaet IV. 93
Meije 23en. De vrauwenabdije te Meessene door sommighe ghues overvallen. IV. 99
Meije 24en. Colacie over den heesch van duuck Dalve IV. 85-87
Meije 24en. Veltslach van Heiligerlee IV. 87-91
  Duuck Dalve doet waelsch crijschvolc upnemen ende de frontieren bezetten IV. 92
  De weduwe van Lieven Vanden Wijnckele laet zich leelic bedrieghen IV. 93-94

[pagina 64]
[p. 64]

  1568    
    Deel. Bladz.
Meije 25en. Executie van eenen anabaptist ende eenen beeltstormer IV. 94-98
Meije 25en. Placcaet jeghen de vreemde sectarissen ende vaghabunde IV. 98-99
Meije 26en. Secrete informacie in tsGravencasteel naer de zonen van Lieven De Vlieghere IV. 99
Meije 31en. De beede kinderen van Batenburch ende ander nobilisten te Bruessele ghevanghen inghebrocht IV. 100
Meije 31en. De grave van Culenburch ghebannen ende zijn ghoet gheconfisquiert. IV. 100-101
Junij ofte wedemaent 1en. De beede zonen van Batenburch met ander nobilisten te Bruessele onthooft IV. 101
  Mare dat groote executien in alle Nederlanden zouden plaets hebben. IV. 101
Junij 1en. Een man ghevanghen inghebrocht uut Mariakeercke IV. 101
Junij 3en. Egmont ende Hoorne uut Ghendt naer Bruessele ghevoert. Diveersche maren over haer IV. 102-104
Junij 4en. Ancomste van Egmont ende Hoorne te Bruessele IV. 103
  Executie metten viere te Mechelen ende tAndtweerpen IV. 104
Junij 5en. De Spaengiaerts in Vrieslandt versleghen IV. 112
Junij 5en. Vanghenesse ende executie van Egmont ende Hoorne IV. 105-108
  Nieuwe executien te Bruessele IV. 110

[pagina 65]
[p. 65]

  1568    
    Deel. Bladz.
Junij ofte wedemaent 7en. Twee waghenen met ghevanghenen van Valenchiene te Bruessele inneghebrocht IV. 110
Junij 8en. Ghevanghenneminghe van Franchoijs Ghoethals IV. 110
  Executien tSente Baefs uut Ghendt IV. 110
  Den meester del campo tAndtweerpen IV. 111
  De duijtsche knechten tAndtweerpen betaelt IV. 111
  De weduwe van Egmont te Colen IV. 111
  Den hertoghe van Cleven zecht de ghuesche vluchtelinghen uut zijn landt IV. 111
  De Duijtschen willen Maestricht niet rumen zonder betalinghe IV. 111
  Quintus Vitellius met zijnen ruters te Lens in Artoijs IV. 111
  Vergharinghe van ghuesch crijschvolc in Vrieslandt; de Spaengiaerts versleghen IV. 111-112
  Ancomste in Lutsenburch van italiaensche ruters ghezonden vanden Paus IV. 113
Junij 11en. Executien te Bruessele IV. 113
  Vieranabaptisten tAudenaerde verbrant ende een vrauwe onthooft IV. 113
  Executien te Ronche IV. 113
  Mare dat een nieuwe inquisitie ghingh upgherecht worden IV. 113
  Broeder Jan Vanderhaghen voorspelt noch scheerper justicie IV. 113

[pagina 66]
[p. 66]

  1568    
    Deel. Bladz.
  Mare dat Condée zelve Coninc wil worden IV. 113-114
Junij ofte wedemaent 11en. Schepenen vander Kuere ordoneren het restaureren der keercken IV. 114
Junij 12en. De wilde ghues hanghen eenen schepene van Wulverghem up IV. 115
  Strooperijen der Walen in den Westcant IV. 115
Junij 17en. Sacramentsprocessie IV. 116-118
Junij 18en. Jacob Martens, president van Vlaenderen comt weder van Bruessele IV. 116
Junij 18en. Den meester del campo comt weder van Andtweerpen IV. 115-116
Junij 18en. Grauwelicke sticken der Spaengiaerts in thuus van Michiel Dolins, ende elders IV. 120
Junij 18en. viii veendelen Duijtschen logieren te Mechelen ende trecken voort naer Liere ende Lueven. IV. 137-138
Junij 19en. Salines capiteijn van tnieu casteel comt weder van Bruessele IV. 116
  Duuck Dalve tAndtweerpen IV. 116
  Twee bedroncken jonghers te Andtweerpen bijkans ghehanghen IV. 116
  Mare dat het duijtsch garnisoen van Valenchiene zijne capiteijnen hadde ghevanghen ghenomen om betaelt te worden, ende dat van daer 150 ghevanghenen naer Bruessele waren ghevoert IV. 118-119

[pagina 67]
[p. 67]

  1568    
    Deel. Bladz.
  Platte scheepkins te Mechelen ghemaect voor eenen oorloch in Oost-Vrieslandt IV. 121-122
Junij ofte wedemaent 19en. Mare dat de Spaengiaerts ghaen vertrecken IV. 122
Junij 19en. Mare dat tplaccaet vanden Keijser up tfeijt der heresije zoude vernieut werden IV. 123
  Den zone van Jan Commere wordt souverain van dlandt van Waes IV. 123
  De heeren vander Wet doen vraghen aen den meester del campo wanneer de Spaengiaerts ghaen vertrecken IV. 123-124
  Impost up den wijn gheacordeert bij de gheestelicke ende de heeren vanden Rade IV. 124
  Ghendt verzouckt duuck Dalve den onderhoudt der soldaten up de generaliteijt vanden lande te brenghen IV. 124.
  Ancomste up de frontieren van Piedmontoijsen, Italianen, enz. ghedestineert voor Oost-Vrieslandt IV. 125
  Afghedankte soldaten van Condé door eenen bisscop versleghen. IV. 125
Junij 19en. Abominabel stick van eenen Spaengiaert up een jonck dochterkin IV. 125-127
Junij 22en. Verbodt dat eenighe vrauwen ofte meijssens van Ghendt met de Spaengiaerts zouden uuttrecken IV. 127

[pagina 68]
[p. 68]

  1568    
    Deel. Bladz.
Junij ofte wedemaent 22en. De meester del campo belooft betalinghe vander soldaten schulden IV. 128
  Mare dat de ghues groote macht hadden in Vrieslandt; dat ze Groeninghen ende Maestricht hadden inghenomen, enz. IV. 128-129
  Granvelles eijghendommen door Condée verbrant IV. 129
  Drij keercken door de ghuesen uut tbosch van Ypre ghedestrueert IV. 129
  Mare van executien te Bruessele; ancomste van ghevanghenen, enz. IV. 129
Junij 23en. tGharnisoen van Groenijnghen door de ghuesen versleghen IV. 135-136
Junij 23en. Vertreck der Spaengiaerts naer Dendermonde ende Mechelen IV. 130-133
  Het gharnisoen van tnieu casteel neemt der lieden huusraet IV. 131-132
Junij 24en. Vreugde van tvolc over tvertrecken der Spaengiaerts IV. 134
  De octave vanden H. Sacramente devotelic door tvolc gheviert, maer ghestoort door eenen man die tcroonsel van zijn huus afsneet IV. 134-135
Junij 25en. Vier executien tYpre IV. 139
Junij 25en. Upstellinghe eener nachtwake IV. 136-137
Junij 26en. Placcaet jeghen thauden van correspondencie met de rebelle tHuijsraet van Vincent Vander IV. 181-184

[pagina 69]
[p. 69]

  1568    
    Deel. Bladz.
  Biest, ghevluchte ghues, vercocht ten profijte des Conincs IV. 143
Junij ofte wedemaent 26en. Placcaet jeghen de verbeerghers van gheconfisqueert ghoet IV. 175-180
Junij 27en. De beddecoetskins, daer die soldaten up gherust hadden, aen de ghevanghenen ghegheven IV. 137
Junij 28en. Mare dat de Spaengiaerts, die van Gheendt ghecomen waren ende nu te Mechelen laghen, naer Andtweerpen ginghen trecken, enz. IV. 138
  De ghuesen reculeeren van voor Groenijnghen IV. 138
  Duuck Dalve up wegh naer Andtweerpen IV. 140
Junij 28en. Ghevanghenen van Bruessele naer Vilvoorde overghevoert IV. 140
Junij 30en. Te Bruessele moeten nieuwe executien plaets hebben IV. 141
  Franchoijs Borneilge, ghevluchte Andtweerpeneere, biedt vruchteloos 2000 ghuldenen voor zijn pardoen IV. 141
  tPlaccaet verwacht van eenen nieuwen abt tSente Pieters IV. 141
  Mare van tuprechten van een bisdom te Ghendt, ende van zijn onderhaut IV. 142
  Pooghinghe ter reformacie der gheestelicke IV. 142

[pagina 70]
[p. 70]

  1568    
    Deel. Bladz.
  Mare over der ghuesen legher in Vrieslandt, ende vander Spaengiaerden avontuere te Mechelen ende vertreck naer tsHertoghenbosch IV. 142
Junij ofte wedemaent 30en. Wedercomste van vijf schepen met spaensche snoeren IV. 143
Junij 30en. Ongheweerte te Vinderhaute, Belsele, enz. IV. 143-144
Julij 1en. Tien roovers te Eessene bij Dixmude ghevanghen IV. 144-145
  Vaernewijck crijcht zeker geschriften vanden Hove ter handt, inhaudende de delicten van Oraingien, Bredenrode ende andere, ende bevelende hare arrestatie IV. 145-155
Julij 5en. Sommigher ghuesen huuscateijlen vercocht IV. 155-156
Julij 7en. Overlijden in Zeelandt van Adolf van Bourgoingen, hoochbaliu van Ghendt, enz. IV. 156-157
Julij 9en. Voorghebot afghecondicht jeghen de vreemdelinghen ende sectarissen IV. 157-161
Julij 9en. Executie van eenen man schuldich aen ghueserie ende priestermoort IV. 161
  Zeker ghevanghene Spaengiaerts uut tsGravenCasteel bijna ghebroken IV. 161
  De ghuesen nemen tcasteel Hausij in, ende verbranden sommighe keercken IV. 161-162

[pagina 71]
[p. 71]

  1568    
    Deel. Bladz.
  De heere van Rues capiteijn generael der Walen ghemaect. Haer ghedrach IV. 162
  tAndtweerpen ghedraghen de Duitschen haer ghoet jeghens de borghers IV. 162
Julij 12en. Vertreck uut Mechelen van 1600 waelsche pioniers IV. 163
Julij 13en. Veel volc comt uut Doornicke naer Ghendt ghevlucht, om gheene pioniers te moeten zijn IV. 162-163
Julij 15en. Duuck Dalve verslaet de ghuesen in Vrieslandt IV. 172-174
Julij 17en. Executie van twee officiers uut den Westcant, die gheghuest hadden IV. 163-165
  Rudessen der wilde ghuesen inden Westcant IV. 165-166
Julij 18en. Vele vrauwen ende kinderen comen uut Doornicke ghevlucht, ende worden hier ghevanghen ghenomen IV. 166-167
  Mare dat duuck Dalve Beerghen ofte sHeerenberghe bij Gulick inghenomen hadde IV. 167-168
Julij 19en. Mare dat den 17en julij veel ghequetsten tAndtweerpen waren inneghebrocht, die in den storm van sHeerenbeerghe gheweest hadden IV. 168
  Mare hoe de Spaengiaerts ontrent Vrieslandt versleghen waren door de ghues IV. 169

[pagina 72]
[p. 72]

  1568    
    Deel. ladz.
Julij 20en. Executien van ghuesen tsHertoghenbossche ghevolght van eene rudesse der Duijtschen IV. 208-209
Julij 20en. Tijdinghe dat neghen ghuesen tHulst onthooft waren IV. 169-170
  Zes jonghe baroenen tAndtweerpen om ghueserie inneghedacht IV. 170
Julij 20en. Groot ongheweerte in ende buten Ghendt IV. 170-171
Julij 21en. De Hughenoijsen te Sente Walrij door den duuck de Ghuijse overvallen ende vermoort IV. 171-172
  Tijdinghe dat zestien boschghuesen uut tbosch van Ypere ghevanghen ghenomen waren IV. 174
  Mislukte onderneminghe jeghen de quaetdoenders uut tCoecamerbosch IV. 174
Julij 22en. De ghuesen versleghen IV. 188-190
Julij 23en. Executien van ghuesen rontomme Ghendt IV. 174
Julij 23en. Placcaet uutghelesen jeghen de verbeerghers van gheconfisqueert ghoedt IV. 175-180
  Placcaet uutghelesen jeghen thauden van correspondencie met de rebelle IV. 181-184
Julij 23en. Tijdinghe van eene groote dierte in Vranckrijcke IV. 185
  Tijdinghe over de rudessen der Hughenoijsen te Rochelles IV. 185-186
Julij 27en. Gillis De Voocht met eenen anderen    

[pagina 73]
[p. 73]

  1568    
    Deel. Bladz.
  schoolmeester door de Spaengiaerts ghevanghen IV. 186
Julij 27en. Vaernewijck, als schepene, bij eene vercoopinghe van ghuesenghoet IV. 187
Julij 28en. Dootslach beghaen bij eenen Spaengiaert IV. 186 en 191
Julij 28en. Vaernewijck bij eene vercoopinghe van ghuesenghoet IV. 186-187
Julij 28en. Tijdinghe dat de heelft van Doornicke ghevlucht, ghebannen ende gheëxecuteert was IV. 187
Julij 29en. De ontfangher vande confiscatien stelt 26 gheconfisqueerde huijsen te hueren IV. 187-188
Julij 30en. Tijdinghe vanden slach van Jemminghen IV. 188-190
Julij 31en. Jan Onghena te Ghendt ghevanghen inneghebrocht. IV. 191
Julij 31en. De Spaengiaert dader van den dootslach (zie julij 28en) crijght gracie IV. 191-193
Julij 31en. Den poorters wordt leveringhe ghevraecht, bij toere, van beddeghoedt ende huijscateijlen voor tgharnisoen van tnieu casteel IV. 193-194
  Mare van tquaet ghedrach der waelsche soldaten inden Westcant IV. 194
  Mare dat de boschghuesen eenen baliu upghehanghen hadden IV. 194
Augustij 1en. Jan Onghena up den Coorenaert ghehanghen IV. 195-197

[pagina 74]
[p. 74]

  1568    
    Deel. Bladz.
Augustij 4en. Tijdinghe dat dat stedekin Herst in tlandt vanden Beerghe door de onse beleghert was IV. 197
  Tijdinghen uut Deventer, Utrecht ende Vrieslandt IV. 197-198
  Mare dat de Spaengiaerts, die hier gheleghen hadden, naer tsHertoghenbossche, Mechelen, Maestricht ende Utrecht ghinghen ligghen IV. 198
Augustij 4en. De gheconfisqueerde huijsen verhuert IV. 198
Augustij 6en. Voorghebodt nopende eene processie ter causen vande victorie up de ghuesen, ende up tstuck vande nachtwake IV. 198-199
Augustij 6en. Drij ghuesen naer Deijnse ghevoert om ghejusticieert te werden, drij malefactuers ter tortuere gheleet ende vier keerckbrekers ghevanghen IV. 200-201
  Sommighe ghuesen, die de amende weigherden te betalen, onthooft IV. 201
  Mare dat het spaensch gharnisoen naer Ghendt begheerde weder te keeren IV. 201-202
  Mare dat duuck Dalve Ghendt wenscht te beziene IV. 202
Augustij 7en. Een vermoorde uijt twater ghehaelt ende op Ste Jacobs keerchof begraven IV. 202-203
Augustij 11en. De vermoorde man wordt weder upghegraven IV. 202-203

[pagina 75]
[p. 75]

  1568    
    Deel. Bladz.
Augustij 11en. Rudesse der Spaengiaerts uut tnieu casteel IV. 204
Augustij 12en. tSacrament in Ste Jacobs in tnieu Sacramentshuus ghestelt IV. 203
Augustij 13en. Mare dat de Spaengiaerts een casteelkin in dlandt vanden Beerghe ghenomen hadden IV. 204
  Den bisschop, die te Ghendt zoude komen, huert een huus in de Volderstrate IV. 204
Augustij 14en. Twee diefkins verwesen ghehanghen te zijne ter Muden IV. 204-205
Augustij 14en. Twee beeltstormers ghegheeselt ende ghebannen IV. 205-206
Augustij 14en. Mare dat tcasteel Hulf ofte Huls door de Spaengiaerts ghewonnen was IV. 206-207
Augustij 14en ende 15en. Mare van ghevanghenneminghen van ghuesen in den Westcant, ende wreede executien IV. 207-208
  Mare vande ghebuertenessen vanden 20en julij tsHertoghenbossche IV. 208-209
  Mare vande doot van sConincx zone ende van executien in Spaengien IV. 210
  Franchoijs Hueribloek maladiues up tcasteel van Vilvoorde IV. 210-211
Augustij 16en. Een anabaptist verbrant IV. 211-212
Augustij 16en. ende 17en. Mare dat Oraingien met een legher omtrent Cuelene was IV. 211
Augustij 18en. ende 19en. Mare dat Oraingien met zijn legker ontrent Maestricht was IV. 212

[pagina 76]
[p. 76]

  1568    
    Deel. Bladz.
  Ancomste uut Spaengien te Walckeren van 400 Spaengiaerts IV. 212
  Guesemaren over den slach van Jemminghen IV. 212-213
  Ghuesemaren over de doot van don Carlos IV. 213
Augustij 21en. Een valsch munteneere ghetortureert IV. 214
Augustij 21en. ende 22en. Waghenen ende peerden uut den lande van Aelst ende den Vrije van Brugghe naer tlegher te Maestricht ende te Ludicke ghezonden IV. 214
  Ancomste in Zeelandt van 1300 Spaengiaerts IV. 214
Augustij 24en. Een sermoen in Ste Janskeercke ghestoort IV. 214
Augustij 25en. Walsche gharnisoenen trecken door Ghendt naer tlegher van duuck Dalve ofte elders, ende beghaen strooperijen IV. 214-215, 217-221
  Geroofde bestuailgen te Ghendt vercocht om eenen daelder tstick IV. 215
Augustij 25en. Vijftien ghuesenhuijsen te hueren ghestelt IV. 216
Augustij 26en. Een veendel Walen treckt door Ghendt naer Andtweerpen ofte Mechelen ende beghaet groote strooperijen IV. 217-218
  Mare dat drij heiren Duijtschen ter hulpe van Oraingien quamen IV. 222
Augustij 28en. Verghaderinghe der Schepenen bij    

[pagina 77]
[p. 77]

  1568    
    Deel. Bladz.
  tuprechten van tbisdom van Ghendt IV. 223-226
Augustij 28en. Een ghuesghezinde onthooft, een valsche munteneere ghehanghen IV. 226-227
Augustij 28en. Dheer Vendevijle om ghueserie ghevanghen binnenghebrocht IV. 227-228
  Executien van ghuesen te Valenchiene ende te Doornicke IV. 231-232
Augustij 30en. Valsche munteneers van Andtweerpen ghevanghen binnenghebrocht IV. 228
  Maren uut Ghelderlandt, Maestricht ende Vrieslandt IV. 228-229
  Ludick weijghert spaensch gharnisoen IV. 229
September 2en. Indaghijnghe vande edelmannen, die het Compromis hadden gheteeckent IV. 229-230
September 3en. Een veendel Walen treckt door Ghendt IV. 230-231
  Mare datteValenchiene, Doornicke, Andtweerpen ende Ghendt duijsent persoonen ter doot verwesen waren buijten haren wete, ende van nieuwe vervolginghen jeghen de ghuesghezinde IV. 231
September 5en. Rudesse der ghuesen te Gorghe ofte Gorgis boven Rijssele IV. 237
September 8en. Intreije van Jansenius eersten bisschop van Ghendt IV. 232-236
  Onbermherticheijt van duuck Dalve ende executien te Doornicke IV. 237-238
September 11en. Innedaghinghe van vrauwen die met haer man ghevlucht waren IV. 238

[pagina 78]
[p. 78]

  1568    
    Deel. Bladz.
September 12en. Bisschop Jansenius doet zijne eerste predicate in Ste Janskeercke IV. 238-240
September 12en. Lumeij verslaet drij veendelen Spaengiaerden an de Mase IV. 240
September 13en. Mare dat een ghuesch minister te Brugghe ghevanghen was IV. 241
  Broeder Jan Vanderhaghen ghaet naer Bruessele wonen IV. 241-242
September 13en. Duuck Dalve vraecht 30 last meels an de stadt Ghendt IV. 242
September 16en. Drij dieven ghepijnt IV. 242
September 18en. Lumeij neemt zekere spaensche capiteijnen ghevanghen ontrent Maestricht IV. 243-244
  Ghevecht tAndtweerpen tusschen Walen ende Spaengiaerts IV. 244
September 18en. Joos Borluut condicht die uutvaert an van don Carlos IV. 244-245
September 22en. Mare dat den prince van Antoingien door tghuesch legher ghevanghen was IV. 245
  Duuck Dalve begheert an die van Ghendt een processie-generael IV. 245
September 22en. Joos De Baut, officier, om beeltstormerij ghevanghen ghestelt IV. 246-247
September 24en. Een valsch munteneere van Andtweerpen ghezoden, ende zijn zoon onthooft IV. 247-249
September 25en. Executie, te Vilvoorde, van Backerzele, comijs Strael, ende zeven andere IV. 249
  Abominabele executie in tlegher van duuck Dalve IV. 249-250

[pagina 79]
[p. 79]

  1568    
    Deel. Bladz.
  Dheere van Rues doet tAndtweerpen eenen droncken walschen soldaet hanghen IV. 250-251
  Brugghe ende tVrije moeten de schulden helpen betalen, die Ghendt ter causen vande Spaengiaerts ghemaect hadde IV. 252
September 28en. Artus Boessens, baliu van Deijnse, om beeltstormerij ghevanghen ghenomen IV. 252-253
  Dheere vande Merode te Vilvoorde ghevanghen ghezet IV. 253
  Men smeedt mijnckijsers te Mechelen IV. 253
  Het ghuesch legher ontrent Aken IV. 253
September 28en. tCruijseficx van Ste Jacobs keerchof ghebroken IV. 253
September 29en. Een ander cruijseficxkin in de plaetse ghehanghen IV. 254
September 30en. Ancomste in Zeelandt van spaensche soldaten IV. 254
September 30en. Executie van een audt man, ter causen vanden ghuesschen trouble IV. 254
  De peste te Ghendt IV. 255
  Een man vermoort zijn wijf IV. 255
  Doodelick ghevecht tusschen man ende wijf IV. 255
October 1en. xii ghuesche capiteinen int West-quartier ghevanghen ghenomen IV. 256
  Mare dat de Spaengiaerts bij Maestricht, ende dat de vijanden te Carpe bij Aken laghen IV. 257

[pagina 80]
[p. 80]

  1568    
    Deel. Bladz.
October 3en. Bisschop Jansenius predict in Ste Nicolauskeercke IV. 260
October 4en. Overlijden vande coninghinne van Spaengien IV. 257
  Mare dat in der ghuesen legher de betalijnghe beghonde te ghebreken IV. 257
October 7en. Een deel Walen ghaet uut Andtweerpen naer dlandt ontrent Breda om dlandtvolc met vruchten ende bestuailgen te doen vertrecken IV. 259
October 8en. Mare dat de twee leghers voor Ludick laghen, ende dat duuck Dalve de stadt hat doen bezetten IV. 257-259
October 10en. Predicatie van bisschop Jansenius in Ste Jacobskeercke over tvieren van zeker simpel mestdaghen IV. 260-262
  De peste beghint te Ghendt te verbreedene IV. 262
October 10en. Mare dat Oraingie over de Mase ghetrocken was, ende hoe dit ghebuert was IV. 263-267
October 11en. Brief van duuck Dalve an de Schepenen van Ghendt, hoe Oraingie over de Mase ghetrocken was IV. 266
  Ancomste in tlegher van Oraingie van eenen ghoeden hoop Gasschoeniers IV. 267-268
October 14en. Rudesse tHuesdene van sommighe Spaengiaerts uuten nieuwen casteele IV. 269-270

[pagina 81]
[p. 81]

  1568    
    Deel. Bladz.
October 14en. Mare dat dlegher van Oraingien tot Tongheren xxvi waghenen meel hadde ghenomen IV. 268
  Oraingien drij mijlen van Lueven; vlucht van 200 studenten IV. 269
October 15en. Een veendel Walen treckt door Ghendt jeghen Oraingien IV. 269
October 16en. Een veendel Walen treckt door Ghendt jeghen Oraingien IV. 269
October 16en. Schepenen adviseren om de stadt uut hare schulden te helpen IV. 270
  De voorborghen van Tongheren door de Spaengiaerts verbrandt, de ghuesen willecomme gheheeten IV. 271
  Ancomste van crijschvolc uut Spaengien IV. 272-273
October 16en ende l7en. Maren angaende de leghers van Oraingien ende duuck Dalve IV. 273
October 20en. Victorie van duuck Dalve IV. 274-275
  Mare dat veel volc uut Vrancrijck ghecomen was ter hulpe van Oraingien IV. 275 en 278
October 23en. Mare vande victorie van duuck Dalve IV. 274-275
October 25en ende 26en. Andere maren vanden zelven strijt IV. 276-278
October 26en. xi gheconfisqueerde husen verhuert, ende zeker rentebrieven metten stocke vercocht IV. 280-281
October 28en. tGhuesch legher lijdt meerckelicke schade te Thielmont IV. 282-284

[pagina 82]
[p. 82]

  1568    
    Deel. Bladz.
October 29en. Een valsche munteneere ghehanghen IV. 281
  Tijdinghe dat ontrent viii daghen te voren de xii capiteijnen der boschghuesen tYpre ghejusticieert waren IV. 282
October 30en. Ancomste uuten legher der Spaengiaerts van twee waghenen met vrauwen IV. 282
October 30en. Mare dat tghuesch legher achterwaert ghedeinst was IV. 282
  Mare vande ancomste van ruters ghezonden vanden Paus IV. 284
November 1en. Mare dat der ghuesen legher achterwaert deinsde IV. 285
November 3en ende 4en. Mare de victorie der Spaengiaerden zeer verminderende IV. 286
  Mare dat tghuesch legher binnen Waver was IV. 287
  Pieter Tijtelmanus beghint wederomme te regneren IV. 287
November 4en. Dierick Jooris overgheleet ter pijnbanck IV. 288
November 5en. Veltslach tusschen de twee leghers IV. 289
November 5en. Der ghuesen legher verbrant dabdije van Ste Laureins ontrent Ludick. IV. 292
November 6en. Dierick Jooris mits burghe ontsleghen IV. 288
November 7en ende 8en. Teghenstrijdighe maren over de twee leghers. IV. 288
November 10en. Veltslach tusschen de twee leghers. IV. 289
November 13en. Vaernewijck, int capittel van    

[pagina 83]
[p. 83]

  1568    
    Deel. Bladz.
  Ste Baefs, handelende over de redemptie in zake van uutvaerten IV. 290-291
November 13en. Nieumaren over de veltslaghen gheschiet den 5en ende den 10en. IV. 289
November 15en. Schepenen in communicatien met bisschop Jansenius nopende de redemptie in zake van uutvaerten IV. 290-291
November 15en ende 16en. Mare dat der ghuesen legher ontrent Beerghen was IV. 289-290
November 17en. Mare dat der ghuesen legher dabdije van Ste Laureins ontrent Ludick, ende dabdije van Bon Esperance bij Bijns verbrant hadden IV. 292
November 18en. Mare dat der ghuesen legher bij Keijnoo was, dat in duuck Dalves legher oneenicheijt ende strijt was tusschen Walen ende Spaengiaerts, enz. IV. 292-293


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

plaatsen

  • Antwerpen

  • Brussel

  • Gent

  • Doornik (Tournai)


landen

  • België (Wallonië)

  • Frankrijk