Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 1 (1906)

Informatie terzijde

Titelpagina van Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 1
Afbeelding van Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 1Toon afbeelding van titelpagina van Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 1

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.34 MB)

Scans (27.73 MB)

XML (1.27 MB)

tekstbestand






Editeurs

Herman vander Linden

W.L. de Vreese



Genre

poëzie
non-fictie

Subgenre

kroniek
non-fictie/geschiedenis-archeologie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 1

(1906)–Lodewijk van Velthem–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[pagina VII]
[p. VII]

Voorbericht

Deze nieuwe uitgave van Lodewijk van Velthem's vijfde partie van den Spiegel Historiael, die philoloog en historicus beiden hoopt te dienen, zal verschijnen in drie deelen, waarvan het laatste zal vergezeld gaan van de Inleiding.

Over de inrichting der uitgave mogen vooralsnog de volgende inlichtingen volstaan.

 

Van de vaststelling van den tekst en van den toestand van handschrift en fragmenten (resp. van de afschriften er van) is rekenschap gegeven in de met brevier gedrukte noten; taal-, letter-, geschied- en aardrijkskundige opheldering van den tekst is te vinden in de aanteekeningen onder aan de bladzijde.

 

De tekst is nauwkeurig afgedrukt naar het eenig volledige handschrift, dat nog bekend is, nl. codex no 14 E van de bibliotheek der Rijksuniversiteit te Leiden, met dien verstande:

1. Het onderscheid tusschen korte en lange s is opgegeven, en i en j, u en v zijn gebruikt naar hun hedendaagsche klankwaarde.

2. Het eerste woord van elk vers, eigennamen en verder alle woorden

[pagina VIII]
[p. VIII]

die daarmede gelijkstaan, zijn voorzien van een hoofdletter, ook waar zulks niet het geval is in het handschrift. Waar eigennamen in het handschrift wél een hoofdletter hebben, wordt dat telkens in de noten vermeld.

3. De tekst is naar moderne opvatting geinterpungeerd; waar het handschrift leesteekens heeft, wordt dat echter in de noten opgegeven.

4. De verkortingen zijn opgelost; voor zoover het teekens met méér dan ééne waarde betreft, hebben de voluitgeschreven vormen die het meest voorkomen, tot grondslag gediend en zijn deze in de noten steeds vermeld.

5. In het aan- en vaneenschrijven der woorden is in den regel het handschrift gevolgd; waar zulks niet is geschied, wordt dat in de noten medegedeeld. Waar het niet volkomen duidelijk is, of twee woorden werkelijk aaneen-, of alleen maar dicht opeengeschreven zijn, is gehandeld naar eigen inzicht, gewoonlijk zonder nadere rekenschap.

6. Van alle verandering aan de lezing van het handschrift is in de noten nauwkeurig rekenschap gegeven; die veranderingen zijn onmiddellijk herkenbaar aan den cursieven druk. Toevoegingen staan daarenboven tusschen rechte haakjes en zijn daardoor zonder nadere aanwijzing kenbaar; ronde haakjes doen dienst als leesteekens, naar het gewoon gebruik.

7. Uitgelaten letters of woorden zijn vervangen door punten, eveneens tusschen rechte haakjes geplaatst: een punt per uitgelaten letter als hun getal niet meer dan drie bedraagt; zijn er meer dan drie uitgelaten, dan staan toch maar drie punten tusschen de haakjes, tenzij waar het geheele verzen betreft.

8. Leemten, buiten de bedoeling van den kopiïst om, zijn aangewezen: tusschen twee opeenvolgende verzen door drie punten; in een vers: door zooveel punten als de ruimte der ontbrekende woorden vereischt.

9. Het begin van elke nieuwe kolom is aan den kant aangewezen; de kolommen zijn geteld naar moderne opvatting, en beteekend met de letters a, b, c, d, e en f.

[pagina IX]
[p. IX]

10. Alle eigenaardigheden van het handschrift: raturen, verbeteringen, versieringen, naden en gaten in 't perkament, en alles wat verder tot de kennis der Middelnederlandsche handschriftkunde dienstig zijn kan, staan in de noten nauwkeurig vermeld.

 

De schrale, thans zoek geraakte fragmenten van andere handschriften zijn naar de - gelukkig bewaarde - afschriften, in hun geheel, tegenover den tekst van het Leidsche, medegedeeld, en naar dezelfde methode als dit behandeld; alleen zijn ze, evenals de Ordinancie, met een andere letter gezel. Van uittreksels uit Velthem's werk, die elders voorkomen, zijn alle varianten opgegeven, maar zoogenaamd diplomatisch: met fouten en al (als daaronder een leesteeken voorkomt, is er dat dus een uit het gebruikte handschrift). Die varianten zijn overigens gelezen en medegedeeld naar dezelfde methode als het teksthandschrift, maar zonder nadere rekenschap, tenzij bij hooge uitzondering.

 

De eerste ondergeteekende is verantwoordelijk voor de geschied- en aardrijkskundige aanteekeningen; de tweede ondergeteekende voor het vaststellen en herdrukken van den tekst, alsmede voor de taal- en letterkundige ophelderingen. Bij gelegenheid is inlichting en medewerking natuurlijk over en weer gevraagd en gegeven.

De titel komt voor rekening van den eersten ondergeteekende en van de Koninklijke Geschiedkundige Commissie, op wier last deze nieuwe uitgave wordt bezorgd.

 

Wij vestigen de aandacht op de hierachter volgende verbeteringen en toevoegsels, alsook en inzonderheid op het als Aanhangsel in-extenso medegedeeld uittreksel uit het eerste boek, waarin o.a. een in het Leidsche

[pagina X]
[p. X]

handschrift ontbrekend vers voorkomt en waardoor verschillende tekstverbeteringen worden bevestigd. Bij vergissing is, tot onze spijt, destijds verzuimd dit uittreksel ter geschikter plaats te verwerken. Daartegenover staat het voordeel, dat dit gedeelte van Velthem's werk thans doorloopend kon vergeleken worden met zijn bron.

 

Luik}den eersten Mei 1906. Herman Vander Linden.

Gent}den eersten Mei 1906. Willem de Vreese.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken