Encyclopedie van op het nippertje geredde kennis (en andere stukjes om te lezen)

[p. 30]

Nipper 22

Vroeger, lang voor de tijd van TV en ander modern vermaak, bestond er verveling.

Dat was het gevoel dat je kreeg als je iets wilde doen, bij voorkeur iets leuks, maar er domweg niets te vinden was om te doen. Verveling ontstond vooral als je alleen was.

De ergste verveling die ik me kan herinneren was toen ik in 1954 zes weken op bed lag met een dubbele longontsteking (het was vóór de antibiotica-tijd).

Er was één radio in huis - die apparaten kostten toen nog een maandsalaris - en dat werd overdag bij mijn bed gezet. Zo kon ik de verveling bestrijden, was het idee.

Maar er was maar één programma per dag dat ik met enig plezier beluisterde: de Arbeidsvitaminen, van 10.00 uur tot 11.00 uur, waarin verzoekplaatjes werden gedraaid voor de arbeiders in de fabrieken. Met altijd het duet uit de Parelvissers van Bizet als hoogtepunt. In gedachten zag ik de arbeiders hun gereedschap neerleggen en uit volle borst meezingen:

Oui, c'est elle!
C'est la deesse
plus charmante et plus belle!¹⁾

De rest van de tijd werd gevuld met programma's als Moeders Wil is Wet of het kookprogramma De Groenteman, of een naaicursus of Hoe hoort het eigenlijk. Programma's voor de huisvrouw, die ze kon beluisteren tijdens het afstoffen of breien. Voor mij bood het geen afleiding en de dagen duurden weken.

Niemand heeft het tijdperk van de verveling beter beschreven dan Gerard Kornelis van het Reve in De Avonden.

1) Wie twijfelt aan de mogelijkheid dat arbeiders dit zouden kunnen doen kan ik wijzen op het duet dat André Hazes (ex-fabrieksarbeider) zong met Marco Bakker. Te vinden op youtube en tot mijn verbazing bleek Hazes een best aardige tenor te zijn.
Google: Youtube Parelvissers Hazes

[p. 31]

Pas in de jaren '60, na de introductie van meerdere televisienetten verdween de verveling, eerst geleidelijk maar uiteindelijk definitief. Alleen gegijzelden lukt het nog, geblinddoekt vastgebonden aan een beddenstijl. En hoe erg ze dat vonden kun je zien als ze bevrijd zijn en de pers te woord staan.