De gedichten

[p. 155]

Bibliografie

Primaire bronnen

Handschriften

ub Leiden, Pap. 2 (Visscher). [gedicht 2, 4, 11, 15, 17, 19, 27, 32, 33]

ub leiden, bpl 885 (Tesselschade). [gedicht 29]

ub Amsterdam, Vdl.Hs. iii b 2. [gedicht 3]

ub Amsterdam, Vdl.Hs. iii c 4. [gedicht 6]

ub Amsterdam, ii c 9, nummer 34 achterin. [gedicht 21]

ub Amsterdam, 23 ba 1. [gedicht 31]

kb Den Haag, kbh xla, 8 Huygens. [gedicht 1]

kb Den Haag 171a clxxi ae. Getranscribeerd door Erna van Koeven, ‘Een onwaerdeerlycke vrouw’ in: Voortgang 10, 1989: 50 (vers 1-5). [gedicht 10]

kb Den Haag, clxxi ac.2. [gedicht 28]

kb Den Haag, clxxi ac.6. [gedicht 30]

afschrift op een aan weerszijden beschreven blad met Ons beijder Vader seijdt op de ene zijde en Claes seijde tegens Trijn op de andere zijde; gevonden in het Kapucijnerklooster te 's-Hertogenbosch. [gedicht 16 en 20]

Uitgaven

Apollos harp Amsterdam (Jan Hendriksz. en Jan Rieuwertsz.) 1658. ub Leiden 1180g 1: 1. [gedicht 7]

Ban, I.A.: Zangh-bloemzel Amsterdam (P. Matthijsz. voor L. Elzevier) 1642. fol.**r1.ub Leiden, 1203 b18. [gedicht 5]

Hollantsche Parnas, of verscheide gedichten deel 1. Amsterdam (J. Lescaille) 1660.ub Leiden 1198 f 30. [gedicht 8 en 13]

Hooft, P.C.: De briefwisseling deel 2. Ed. H.W. van Tricht, Culemborg 1977. [gedicht 28]

Hooft, P.C.: De briefwisseling deel 3. Ed. H.W. van Tricht. Culemborg 1979. [gedicht 30]

Koeven, Erna van: ‘Een onwaerdeerlycke vrouw’ in: Voortgang 10 (1989) 50. [gedicht 10]

Leendertz Wz, P.: ‘Mr. Pieter van Veen’ in: De Navorscher 12 (1862) 152. [gedicht 10]

Minne-plicht ende Kuysheyts-kamp Amsterdam (I.A. Calom) 1626, fol. h5v-h6r. ub Leiden 1497 g 22. [gedicht 9]

Verscheyde Nederduytsche Gedichten deel 2. Amsterdam (L. Spillebout) 1653. ubLeiden 1198 f 10. [gedicht 22, 23, 24, 25, 26]

Westerbaen, J.: Minnedichten Amsterdam (Joost Hartgersen) 1644. ub Amsterdam 408 g 24. [gedicht 12 en 14]

[p. 156]

Worp, J.A.: Een onwaerdeerlycke vrouw. Brieven en verzen van en aan Maria Tesselschade Ed. J.F.M. Sterck, 's-Gravenhage 1918. [gedicht 18]

ub Amsterdam Port. Vondel c 8a. [gedicht 34]

Secundaire bronnen zeventiende eeuw

Barlaeus, Caspar: Blijde inkomst der allerdoorluchtighste Koninginne, Maria de Medicis, t'Amsterdam. Vertaelt uit het Latijn des hooghgeleerden heeren Kasper van Baerle etc.Amsterdam (Johan en Cornelis Blaeu) 1639. [gedicht 29, 34]

Ban, Ioan Albert: Zangh-bloemzel Amsterdam (P. Matthijsz. voor L. Elzevier) 1642. fol.**1r.ub Leiden, 1203 b 18. [gedicht 15]

Elslant, Boëthius van: ‘Eeuwig Vree-verbondt’ in: Olyfcrans der Vreede Amsterdam 1649, 291-307. [gedicht 7]

Huygens, Constantijn: Otiorum Libri Sex Den Haag 1625; ook wel Otia. [inleiding, gedicht 1]

Giovanelli, R.: Madrigali novamente in un corpo ridotto Antwerpen (P. Phalesius) 1606. [inleiding]

Klioos Kraam vol verscheiden gedichten Eerste opening. Leeuwarden (H. Rintjes) 1656. [gedicht 25]

De Nieuwe Haagsche Nachtegael Vol van de Nieuwste Deunen en aartigste zangenAmsterdam 1659. [gedicht 9]

Practiicke van den Spaenschen Aes-sack 's-Gravenhage 1629. [gedicht 9]

Ripa, Caesare: Iconologia, of uytbeeldingen des Verstands Ed. D.P. Pers, Amsterdam 1644. [gedicht 26]

Verscheyde Nederduytsche Gedichten deel 2. Amsterdam (L. Spillebout) 1653. [gedicht 9, 17, 18]

Vondel, J. van den: Poezy of verscheide gedichten Franeker (L. Strik) 1682. 2 delen. kbh 759 e 1. [gedicht 11]

Westerbaen, J.: Minnedichten 's-Gravenhage 1624. [gedicht 9]

Secundaire literatuur

Alberdingk Thijm, J.A.: ‘Min bekende vaersjens van Mr. Roemer van Wesel, en een paar onuitgegevene van Maria Tesselschade’ in: De Dietsche Warande Nieuwe reeks 1 (1876) 594-596. [gedicht 33]

Ban, I.A.: Zangh-Bloemzel & Kort Sangh-Bericht Ed. F. Noske (facsimile zonder muziek van de drukken Amsterdam 1642 en 1643) Amsterdam 1969; originele sopraanpartij inub Leiden, baspartij in bl Londen. [inleiding]

Beek, Pieta van: ‘Nederlandse gedichten van Anna Maria van Schurman’ in: Ed. Mirjam de Baar e.a. Anna Maria van Schurman (1607-1678). Een uitzonderlijk geleerde vrouwZutphen 1992, 75-92. [gedicht 5]

Bentz, Richard: Die Legenda Aurea des Jacobus de Voragine aus Lateinischen übersetztKeulen 1969. [gedicht 26]

Blok, F.F.: Caspar Barlaeus. From the correspondence of a melancholic Assen 1976. [gedicht 3]

Blom, N. van der: ‘“Ytalia” in Maria Tesselschade's “Die rejsen wil op aerdt”’ in: Voortgang 11 (1990) 153-154. [gedicht 21]

Brune de Jonge, Jan de: Wetsteen de Vernuften Ed. A.J.E. Harmsen, Rotterdam 1994; oorspr. uitg. Amsterdam 1644. [inleiding]

[p. 157]

Damsteegt, B.C.: ‘De schonckensonnetten’ in: B.C. Damsteegt Van Spiegel tot Leeuwenhoek. Syntaktische en stilistische verschijnselen in 17e-eeuwse teksten Leiden 1981, 49-77. [gedicht 1]

Ekkart, R.E.O.: ‘De portretten van Pieter Cornelisz. Hooft’ in: P.C.Hooft De briefwisseling deel 3. Ed. H.W. van Tricht, Culemborg 1979, 5-21. [gedicht 17]

Erasmus, D.: Lof der zotheid Ed. A. Dirkzwager Czn. en A.C. Nielson, Brussel 1978. [gedicht 6]

Fontaine Verwey, H. de la: Thronus Cupidinis, Verzameling van emblemata en gedichtenAmsterdam 1968. [gedicht 9]

Gedichten van C. van Baerle, J. van der Burgh, J. van Heemskerk, L. Reael, Anna en Maria Tesselschade Visscher en anderen Amsterdam 1827. 2 delen. [gedicht 1]

Gool, A. van: ‘Tessela - Thessala - Tesselschade’ in: Vondeljaarboek 1949Amsterdam (1949) 80-109. [gedicht 12]

Grootes, E.K.: ‘De interpretatie van een moeilijk sonnet van Tesselschade en meer voortgang’ in: Literatuur 9/6 (1992) 378-379. [gedicht 2]

Grijp, L.P.: ‘De oren van Pieter Corneliszoon Hooft’ in: Mens en melodie 37 (1982) 302-312. [inleiding]

Harrebomée, P.J.: Spreekwoordenboek der Nederlandsche taal deel 3. Utrecht 1862. [gedicht 19]

Hooft, P.C.: De briefwisseling Ed. H.W. van Tricht, Culemborg 1976-1979. 3 delen. [inleiding, gedicht 2, 3, 6, 13, 27, 30, 33, 34]

Hooft, P.C.: Alle de gedrukte werken 1611-1738 deel 9. Ed. W. Hellinga en P. Tuynman, Amsterdam 1972. [gedicht 28]

Hooft, P.C.: Gedichten deel 1. Ed. P. Leendertz Wz. en F.A. Stoett, Amsterdam 1899. [gedicht 10, 28]

Hooft, P.C.: Uit Hoofts lyriek Ed. C.A. Zaalberg, Den Haag 1981. [gedicht 1, 22]

Huisman, Anneke en Johan Koppenol: Daer compt de lotery met trommels en trompetten! Loterijen in de Nederlanden tot 1726 Hilversum 1991. [gedicht 4]

Hüsken, W.N.M.: ‘“Tryntje Cornelis” en Tesselschade: reminiscenties aan een poëtische pennestrijd?’ in: Ed. A.Th. van Deursen e.a. Veelzijdigheid als levensvormDeventer 1987, 227-236. [gedicht 16]

Huygens, Constantijn: Korenbloemen deel 3 en 4. Ed. J. van Vloten, herz. door J. Heinsius, Zutphen 1924. [inleiding, gedicht 1]

Huygens, Constantijn: De gedichten naar zijn handschrift uitgegeven Ed. J.A. Worp, Groningen 1892-1899. 9 delen. [gedicht 1, 6, 10, 16, 20, 29, 31]

Huygens, Constantijn: De briefwisseling 1608-1687 Ed. J.A. Worp, Den Haag 1911-1917. 6 delen. [gedicht 4]

Jonckbloet, W.J.A. en J.P.N. Land (ed.): Musique et musiciens au xviie sciècle. Correspondence et oeuvres musicales de Constantin Huygens Leiden 1882. [inleiding]

Koeven, Erna van: Tekst en uitleg bij vijftien verzen van Maria Tesselschade 1989a; onuitgegeven doctoraal scriptie. [gedicht 1, 2, 4, 5, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 16, 17, 23, 24, 25, 26]

Koeven, Erna van: ‘Een onwaerdeerlycke vrouw’ in: Voortgang 10 (1989b) 47-63. [inleiding, gedicht 1, 10]

Knuvelder, G.P.M.: Handboek tot de geschiedenis der Nederlandse letterkunde deel 2. 's-Hertogenbosch 1971. [inleiding]

Leendertz Jr., P.: onuitgegeven handschrift 1929. ub Amsterdam xx b11-100. [inleiding, gedicht 4, 11, 14, 17, 23]

Lexicon van literaire termen H. van Gorp e.a., Groningen 1986. [gedicht 8]

Marino, Giovanni Battista: L'Adone a cura di Giovanni Pozzi tomo primo. Milano 1976. [inleiding, gedicht 14, 25]

[p. 158]

Marnix [van St. Aldegonde], Ph. van: De Bijenkorf der H. Roomsche Kerke deel 2. Brussel 1858; oorspr. uitg. 1569. [gedicht 16]

Maximilianus o.f.m. Cap., P.: ‘Huygens' Koren-bloemen opgedragen aan Roemer van Wesel’ in: tntl 69 (1952) 31-39. [inleiding en gedicht 20]

Michels, L.C.: ‘Vondel - Stalpart. Apollonia van Veen, familie en vrienden’ in: L.C. Michels Filologische opstellen deel 3. Zwolle 1961, 59-99. [gedicht 10]

Minderaa, P.: ‘Een geestige pennestrijd tussen Tesselschade en Huygens’ in: Revue des langues vivantes/Tijdschrift voor levende talen 33 (1967) 115-123. [gedicht 18]

Minderaa, P.A.: ‘Een omstreden gedicht van Tesselschade’ in: P.A. Minderaa Opstellen en voordrachten uit mijn hoogleraarstijd (1948-1964) Zwolle 1964, 79-96. [gedicht 21]

Molkenboer O.P., B.H.: ‘Het Italiaansch bij Hooft en zijn kring’ in: De Beiaard 4/2 (1919-20) 143-163 en 210-221. [gedicht 14, 25, 33, 34]

Monteiro, Marit: ‘Den middelen staet. Waerom vrouwen in de vroegmoderne tijd kozen voor een semi-religieuze staat’ in: Ed. Marit Monteiro e.a. De dynamiek van religie en cultuur. Geschiedenis van het Nederlands katholicisme Kampen 1993, 138-161. [gedicht 10]

Muller, J.W.: ‘Tessalica’ in: tntl 41 (1922) 221-3. [gedicht 6]

Poelhekke, J.J.: ‘Politieke ontwikkeling der Republiek onder Frederik Hendrik tot 1643’ in: Algemene geschiedenis der Nederlanden deel 6. Utrecht 1953, 231-260. [gedicht 11]

Porteman, K.: Inleiding tot de Nederlandse emblemataliteratuur Groningen 1977. [inleiding, gedicht 9, 26]

Rasch, R.A.: ‘Muziek in de Muiderkring’ in: De zeventiende eeuw 8 (1992) 151-159. [inleiding]

Roemers, Anna: Alle de gedichten van Anna Roemers Visscher. Vroeger bekend en gedrukt of eerst onlangs in handschrift ontdekt deel 1. Ed. Nicolaas Beets, Utrecht 1881. [gedicht 21]

Scheltema, J.H.: Nederlandsche liederen uit vroegeren tijd Leiden 1885. [gedicht 9]

Smits-Veldt, Mieke B.: Maria Tesselschade. Leven met talent en vriendschap Zutphen 1994. [inleiding]

Sneller, A. Agnes: ‘Geheimnissen in t'Amo mia vita en Ghelijck als onder 't juck van sinneslavernijen van Tesselschade Roemers’ in: Voortgang 11 (1990) 141-151. [gedicht 2, 22]

Sötemann, A.L.: ‘Kouwenaar en Boutens’ in: Literatuur 11/3 (1994) 146-150. [inleiding]

Sterck, J.F.M.: ‘Agnes Block - Magdalena Baeck - Tesselschade - Eusebia’ in: J.F.M. Sterck Oorkonden over Vondel en zijn kring Bussum 1918, 134-186. [gedicht 21]

Streekstra, N.F.: Afbeeldingsrelaties. Een taal- en letterkundig essay over Huygens' Donne-vertalingen diss. Groningen 1994. [gedicht 3]

Strengholt, L.: ‘Over een moeilijk gedicht van Maria Tesselschade’ in: Voortgang 8 (1987) 113-128. [inleiding en gedicht 21]

Strengholt, L.: ‘Guarini, Tesselschade en Hooft in een netwerkje’ in: tntl104 (1988) 131-140. [inleiding en gedicht 22]

Tasso, Torquato: Gerusalemme Liberata A cura di Lanfranco Caretti, Milano 1983; oorspr. uitg. 1575. [inleiding, gedicht 14, 33]

Unger, J.H.W.: ‘Geslachtslijst van Roemer Visscher’ in: Oud Holland 3 (1885) 165. [inleiding]

Vanderauwera, Ria: ‘Maria Tesselschade: A woman of more than letters’ in: Ed. Katharina M. Wilson and Frank J. Warnke, Woman writers of the seventeenth century Athens 1989, 141-163.

Veenstra, F.: Ethiek en moraal bij P.C. Hooft. Twee studies in renaissancistische levensidealen Zwolle 1968. [gedicht 4, 5]

Verkuyl, P.E.L.: Battista Guarini's ‘Il Pastor Fido’ in de Nederlandse dramatische literatuur Assen 1971. [gedicht 8]

Verkruysse, P.J.: ‘Over diplomatisch editeren van handschriften en het gebruik daarbij van

[p. 159]

diakritische tekens’ in: Spectator 3/5 (1973-4) 325-346.

Visscher, Roemer: Sinnepoppen Ed. L. Brummel, 's-Gravenhage 1949; naar druk van 1614. [Inleiding, gedicht 13, 18, 21]

Vondel, J. van den: Werken deel 3. WB Amsterdam 1929. [gedicht 11]

Waterschoot, W.: ‘1 juli 1565’ in: Ed. M.A. Schenkeveld-van der Dussen e.a.Nederlandse literatuur, een geschiedenis Groningen 1993, 152-157. [inleiding]

Werner, Gerlind: Ripa's Iconologia. Quellen-Methode-Ziele Utrecht 1977. [gedicht 26]

Worp, J.A.: Een onwaerdeerlycke vrouw. Brieven en verzen van en aan Maria TesselschadeEd. J.F.M. Sterck, 's-Gravenhage 1918; facsimile in 1976.

Woude, S. van der: ‘Inleiding’ in: Caspar Barlaeus Mercator sapiens Amsterdam 1967. [gedicht 7]