Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Sinnepoppen (1949)

Informatie terzijde

Titelpagina van Sinnepoppen
Afbeelding van SinnepoppenToon afbeelding van titelpagina van Sinnepoppen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (14.26 MB)

Scans (16.71 MB)

XML (0.25 MB)

tekstbestand






Editeur

L. Brummel



Genre

proza

Subgenre

emblematiek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Sinnepoppen

(1949)–Roemer Visscher–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[pagina I*]
[p. I*]

Sinnepoppen
van
Roemer Visscher



illustratie
Elck wat Wils.


't Amsterdam

By Willem Iansz. op 't water inde Sonnewyfer, 1614

Met Privilegie voor vijf Iaren.

[pagina III*]
[p. III*]

Voor-reden,
tot den goedthertighen leser

GUNSTIGE Leser, het sal u mogelijck vreemt geven,Ga naar eindnoot* dat wij dit werck Sinnepoppen noemen, ick beken wel, dat het inden eersten aensien hart valt: danGa naar eindnoot* overleggende dat het principaelGa naar eindnoot* bestaet half in een PoppeGa naar eindnoot* ofte Beeldt, en de ander helft by een sententie,Ga naar eindnoot* spreeckwoordt of ghegghetjen:Ga naar eindnoot* soo siet hier in 't woordt Sinnepop, de beteeckenisse van't voorstel,Ga naar eindnoot* immerGa naar eindnoot* soo wel ghetroffen te wesen, als in't Italiaensch Impresa, ofte in't Griecx en Latijn, die't Emblema intituleren, die daer mede niet soo volkomen de sin en roeren, als het woordt of tytel, die wy ghestelt hebben, en bysonder omdat het onse suyvere Moeders tale is, die wy ghenegen zijn te volgen, en na ons vermogen te verrijcken: hebben voort ghevolght de regelen die Paulus IoviusGa naar eindnoot* daer af gheeft, te weten, datter gheen menschelijcke form een behoort ghebruyckt te worden, het welck wy oock ghedaen en ghevolght hebben in de twee eerste Schocken,Ga naar eindnoot* dan het derde Schock is wat uyt

[pagina IV*]
[p. IV*]

den bandt ghespronghen: behaeght het u, soo ist goedt: soo niet, soo acht het voor vuyl pampier, ende slaet het over.

Dit werck had ick doen conterfeyten of malen in sekere pampieren bladen, doch sonder eenighe uytlegginge oft glose, om tot vermaeckelijcheyt van mijn sinnen te gebruycken, ende voort die altemetGa naar eindnoot* een goedt Vriendt te vertoonen, met de mondt beduydende wat mijn meeninge was: dan om dat de Drucker daer wel toe gesint was, om die voor alleman gemeen te maken, heeft sommige goede vrienden opgemaeckt,Ga naar eindnoot* die my gebeden, ja geboden hebben, eenige kleyne glosekensGa naar eindnoot* of bedietselen daer op te willen geven, het welck ick met onlust gedaen hebbende, mijn self niet heb konnen vernoegen: dan 'tis soo het is, Bancket voor goede vrienden wort nimmermeerGa naar eindnoot* ghelaeckt of mispresen: de hongherighe die is sly,Ga naar eindnoot* laet hemGa naar eindnoot* met grove kost en swart broodt haestGa naar eindnoot* vernoegen: en voor de leckere tongen ofte dertele kiessche ooren ist niet geschotteltGa naar eindnoot*, dan voor de Boeren die haer garen in dusdanige weyden gaen verluistigen, daer de vogelkens singen Latijnsche melodie, met platte botte Hollandtsche tonge.

Sinnepop dan is een korte scherpe reden, die van Ian alleman, soo met het eerste aensien niet verstaen kan worden: maer even wel niet

[pagina V*]
[p. V*]

soo duyster datmer nae raden, jae of nae slaen moet: dan eyscht eenighe na bedencken ende overlegginge, om alsoo de soetheydt van de kerleGa naar eindnoot* of pit te smaecken.

Dus vriendt wie ghy zijt, houdt my dit ten besten, u biddende dat ghy meer wilt achten op de kluchtigheydt van de Poppen, dan op de simpelheyd van de glosen, die soo sober zijn alsse immermeer wesen moghen: want mijn meeninghe is noyt gheweest u verstant te quellen met veel lesen, dan u oogen wilde ick wel vermaken met aenschouwen van dit lodderlijckGa naar eindnoot* voorgeven,Ga naar eindnoot* 't welck by de Latijnen, Italianen ende Fransoysen gemeen is, ende weet seecker dat onse tale genoech beslepen ende bedisseltGa naar eindnoot* is, om dese Voordansers te volgen met eenen lustigen tret. Dus vaert wel, leeft vrolijck, ende schimpt heusselijck: want ick bely,Ga naar eindnoot* en weet wel, dat het niet sonder dat en is, dan hope op u goede gheneghentheydt vergiffenisse van als.

eindnoot*
Het geeft mij vreemt = het verwondert mij.
eindnoot*
Dan = evenwel, maar.
eindnoot*
Principael = voornamelijk.
eindnoot*
Pop(pe) = zinnebeeldige figuur.
eindnoot*
Sententie = zinspreuk.
eindnoot*
Geggetje = spreekwoordelijke, boertige zegswijze.
eindnoot*
Voorstel = het voorgestelde begrip, voorstelling.
eindnoot*
Immer (in verbinding met zoo) = minstens.
eindnoot*
Paulus Jovius = Paolo Giovio, die in zijn werk Dialogo dell' Imprese militari et amorose (Rome, 1555) zekere regels voor deviezen gaf. De vierde regel is inderdaad, dat geen menselijke figuren mogen voorgesteld worden. Overigens heeft men hier bij R.V. te doen met de veel voorkomende verwarring van impresa en emblema. Voor dit laatste gold Giovio's regel niet.
eindnoot*
Schock = zestigtal, de helft van het z.g. groot honderdtal. Term vooral in de houthandel gebruikelijk.
eindnoot*
Altemet = van tijd tot tijd, nu en dan.
eindnoot*
Opmaken = aansporen.
eindnoot*
Gloseke = verkleinwoord van glos, geschreven uitlegging.
eindnoot*
Nimmermeer = nooit.
eindnoot*
Sly = gulzig, begerig.
eindnoot*
Hem = zich.
eindnoot*
Haest = snel.
eindnoot*
Geschottelt = op een schotel gedaan, opgedaan. Een fries-hollandse vorm, zoals men die dikwijls bij R.V. aantreft.
eindnoot*
Kerle = kern, pit.
eindnoot*
Lodderlyck = aantrekkelijk, aardig.
eindnoot*
Voorgeven = wat geopperd, te berde gebracht wordt, misschien hier het best te vertalen als: onderneming.
eindnoot*
Bedisselen = met de dissel (soort bijl) bewerken, glad maken.
eindnoot*
Belyden = toegeven.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken