De werken van Vondel. Deel 8. 1656-1660

[p. 227]

De II. Harpzang.^*

Quare fremuerunt gentes.

Hoe raest de weerelt zoo verblint?¹

Wat breeckt het volck al wint?²

De Koningen en Vorstendommen,

Te stout in top geklommen,

Zijn ingespannen, troon by troon,⁵

Om Godts gezalfden Zoon⁶

En Gode 't hooft en spits te bieden.⁷

Ay, hoor dat bloet eens zieden:⁸

Smijt wech hun banden, en hun juck,⁹

En redt u uit dien druck.

Maer Godt, uit zijn verheve stoelen,¹¹

Belacht dit ydel woelen.

De Heer belacht hunne ydelheit,

En reuckloos onbescheit.¹⁴

Begint zijn gramschap uit te breecken,

Hoe grimmigh wil hy spreecken,

En hen verbazen met dit woort,¹⁷

Al dondrende, en gestoort:¹⁸

d'Almogentheit heeft ons van boven,¹⁹

In top van alle hoven,²⁰

Ten Vorst gezalft, den vloeck ten trots,

Om uit haer hooge rots,²²

Het heiligh Sion, te regeeren,

En elck haer wet te leeren.²⁴

De Vader zelf sprack tegens my:²⁵

Gy zijt mijn Zoon: want gy

Zijt heden zelf uit my gesprooten.^26-27

Eisch rustigh: 't is beslooten²⁸

* Ps. 2. Vondel heeft dezen Messiaanschen psalm tamelijk vrij en met veel tusschenvoegsels (vs. 4, 8, 18, 32-33, 39, 40-43) vertaald.

1 de weerelt: het slechte, God niet kennende menschdom, gentes in V: d.i. heidenen.

2 Versta: wat maken de menschen een drukte, nl. met ijdele grootspraak; windbreken is vooraan vliegen of varen; het ventosa gloria van Virgilius, Eneas XI, 708, in 't proza door Vondel ook met wintbreken vertaald (Dl. VII, bl. 160, r. 754). mag hem hier voor den geest hebben gestaan.

5 Zijn ingespannen: hebben samengespannen, convenerunt in unum, V.

6 om Christus.

7 hooft en spits: tautologie.

8 Zeer drastisch bijvoegsel, dat bloet: die menschen; zieden: koken, bruisen.

9 hun: nl. van Christus en van God.

11 verheve stoelen: hoogen zetel, in caelis, V.

14 reuckloos onbescheit: roekelooze verwaandheid.

17 verbazen: overbluffen.

18 gestoort: verstoord.

19 ons: mij, nl. Christus.

20 hoven: koninkrijken.

22 uit haer hooge rots: van de ondeerbare plaats der Almogentheit, der Almacht uit; in V: is de rots (berg) met Sion verbonden: Super Sion montem sanctum ejus.

24 haer wet: de wet der Almogentheit.

25 De Vader: Jehovah, door Vondel genomen als God de Vader; my: God de Zoon, Christus.

26-27 V: ego hodie genui te.

28 rustigh: met vertrouwen, invoegsel evenals 't is beslooten en in 29 ontelbaer tal, een bij Vondel zeer gebruikelijke uitdrukking.

[p. 228]

 

Dat ick u een ontelbaer tal

30

Van volcken schencken zal

 

Tot errefgoet, en vaste panden,³¹

 

Zoo wijt de zee de stranden

 

Bevochtight, om den aerdtkloot heen,^32-33

 

Uw onversterflijck leen.³⁴

35

Gy zult de wrevlen, trots te moede.³⁵

 

Met eene staele roede

 

Bestieren, en aen scherven slaen

 

Al die u wederstaen:³⁸

 

En brijslenze, als een vat van aerde.³⁹

40

Welaen dan, kent mijn waerde,

 

Gy Koningen, mijn' naem ten prijs.

 

Aenvaert mijn onderwijs,

 

Die over 't aerdtrijck, als mijn knechten,⁴³

 

De menschen moet berechten.

45

Neemt Godt voor oogen, en ontziet

 

Zijn' toorne in uw gebiet,^45-46

 

En juicht, met schrick voor zijn vermogen.

 

Zijn tucht verstrecke uwe oogen

 

Een spiegel, eer hy zich vergramm',⁴⁹

50

Uw' ongerechten stam

 

Verdelge: want zijn wraeck voorhanden^50-5151

 

Begint, als vier, te branden.

 

Geluckigh heeft de man gebouwt,⁵³

 

Die op Godts Zoon betrouwt.⁵⁴

31 vaste panden: vast bezit, V: possessionem tuam.

32-33 V: terminos terrae.

34 invoegsel; onversterflijck: zelfs door uw dood niet te vervreemden.

35 de wrevlen, trots te moede: V: eos.

38 invoegsel.

39 vat van aerde: V: vas figuli. - kent mijn waerde: invoegsel.

43 als mijn knechten: invoegsel.

45-46 V: Servite Domino in timore.

49 Een spiegel wordt door V niet genoemd.

50-51 V: (ne) pereatis de via justa.

51 voorhanden: aanstaande, V: in brevi.

53 heeft de man gebouwt: invoegsel.

54 Godts Zoon: V: in eo.