Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Anatomia. Dat is ontledinghe van den geestelycken mensch (1622)

Informatie terzijde

Titelpagina van Anatomia. Dat is ontledinghe van den geestelycken mensch
Afbeelding van Anatomia. Dat is ontledinghe van den geestelycken menschToon afbeelding van titelpagina van Anatomia. Dat is ontledinghe van den geestelycken mensch

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.97 MB)

ebook (3.73 MB)

XML (1.02 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

leerdicht


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Anatomia. Dat is ontledinghe van den geestelycken mensch

(1622)–Frederik de Vry–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Het vj. Capittel.
Van het ontfangen van't salichmakende zaet in't herte des Mensches, door de genade der krachtige roepinghe..

 
NV het ontfangen volcht, van't salighmakend' zaet,
 
In een geloovich hert, door de krachtighe daet
 
DerGa naar margenoota roepinghe; waer door het zaedt Godts, dat te weten,
 
Is Godes heyligh woort, na waerheydt af gemeten,
 
Door kracht van Godes geest, rechtzinnigh wel verstaen,
 
In't herte van den mensch, geloovigh wordt ontfaen.
 
Door dienst van menschen swack, uytwendig God waerachtich,
 
Inwendigh door zijn geest, dit roepen wercket krachtich:
 
Door't krachtigh roepen van geschiet het met der daet,
 
Dat de sondige mensch de werelt boos verlaet,
[pagina 13]
[p. 13]
 
En wordt tot Godes kindt in Christo aengenomen,
 
In Godes Huys-gezin, om so by God te komen.
 
Dit roepen krachtigh nu, geschiet dan na Gods raet,
 
Eerst als de sondaer boos de werelt heel verlaet,
 
Wordt afgesondert van der menschen hoop verloren,Ga naar margenoot+
 
Geroepen tot de geen die God heeft uytverkoren.
 
Ten tweeden, door een groot geschenck van God de Heer,
 
Om den verloren mensch, te maken saligh weer.Ga naar margenoot+
 
Waer door de Vader schenckt Christo, den mensch verloren:
 
En wederom den mensch zijn Sone een-geboren.
 
Ten derden, door dien dat de mensch wordt ingelijft,
 
In Christum als zijn hooft, en vast gewortelt blijft.
 
Wast in, en met hem op, ia zijn als een lichame,
 
Daer van hy is een lidt, en Christus 't hooft bequame.
 
Nu dit ontfangen van't salichmakende zaet,
 
In't herte vanden mensch gewrocht wordt, dit verstaet.
 
j. Ten eersten, door't gehoor van't ware woordt des Heeren,
 
Het welck uytwendigh wordt om den mensch te bekeerenGa naar margenoot+
 
Verkondight, ende dat, als men daer wel op let:
 
Eerst de geboden strengh van Godes heyl'ghe Wet,
 
Waer door den mensche wordt zijn sonden voor gedragen,
 
En dat hy heeft verdient, Gods vloeck en sware plagen:
 
Daer na verklaert de leer van't Euangelij soet,
 
Dat Christus al de schuldt en straffe heeft geboet,
 
Op dat de mensche mocht Christi gehoorsaem lyden,
 
Door een geloof oprecht aennemen met verblyden.
 
ij. Waer by de Heyl'ge Geest, inwendigh werckt met kracht,
 
Verlicht het blindt gesicht, het steenen hert maeckt sacht,Ga naar margenoot+
 
Opent de ooren doof, doet datmen 't woordt heylsame
 
Kan hooren, recht verstaen, gelooven na betame.
 
En aldus wordt het hert vermorselt en geraeckt,
 
Om dit heylsame zaet t'ontfaen, bequaem gemaeckt,
[pagina 14]
[p. 14]
 
Om vruchten des geloofs van liefdes boom te plucken.
 
Waer toe behoorigh zijn de volgende vier stucken:
 
1. De kennisse der Wet, rechtvaerdigh, heyligh, goet,
 
Die yder een verdoemt, wie die niet al en doet.
 
2. De kennis vande sond', met haer verdiende straffen:
 
3. En dat die in den mensch verslagenheydt verschaffen,
 
Om Godes toorne wil, en rechtvaerdigh gericht:
 
4. Oock het wantrouwen dat ons wercken zijn te licht,
 
Om voor Gods vierschaer strengh, daer mede te verschynen;
 
Want al wat sondigh is behaelt daer helsche pynen.
 
Den derden, het geloof in't herte wordGa naar margenoota ghewracht,
 
Als een Ga naar margenootb geest'lijcke handt seer wonderbaer van kracht,
 
Die Christum, van Gods geest door't woord geappliceeret,
 
Aenneemt, ontfanght, omhelst, so de schriftuur ons leeret.
 
Door dit geloof de mensch, soo dat zijnGa naar margenootc hert vernoeght,
 
Hem in't besond're selfs Christum geheel toevoeght
 
Met zijn verdiensten al, door een toevoegingh krachtigh
 
Daer van inwendigh word 't hert overtuyght waerachtigh.
 
Het welck daer uyt ontstaet, dat de heyl'ge geest doet
 
Het hert versekert zijn, versegelt het gemoet
 
Van Godes liefde trouw, gunst, en van zijn genaden
 
In Christo, dat hy dien ons schenckt met zijn weldaden.
 
1. Op dat dit geloof in't herte zy verweckt
 
Is noodigh dan voor eerst, Ga naar margenootd de kennisse perfeckt,
 
Verstant en goet gesicht van de Hemelsche leere,
 
Door het verlichten claer des geestes meer en meere.
 
Waer aen dat is verknocht, in een ootmoedigh hert
 
Dat met aendacht devoot wel overwoghen wert,
 
Werdt aengemerckt met vlijt, door een gevoelen grondigh
 
Van eygen groot gebreck, naecktheyd en herte sondigh,
 
Het Euangeli soet met haer beloften veel,
 
Van troost, genade, hulp, en't Hemels erf-deel eel.
[pagina 15]
[p. 15]
 
Waer op't gemeen geloof dan volght, dat met verblijden
 
Toestaet die leere soet, stelt ongeloof besyden.
 
Het welck als't meerder wordt en grooter na der hant,
 
So wordt dat dan ghenaemt de volheyt van verstant.
 
De rijckdom des verstands van de verborgenthedenGa naar margenoot+
 
Des Vaders, die ons hooft Christus, ons als zijn leden,
 
Door de heylsame Leer van't Euangeli soet,
 
In zijn sichtbare Kerck claerlijck verconden doet,
 
En door den heyl'gen Geest bekrachtight so seer krachtigh,
 
Dat ons gheloof wort een versekertheyt waerachtigh,
 
Der dingen die men hoopt, en een bewijs wel claer,Ga naar margenoot+
 
Van't geen men niet en siet, maer noch verwacht hier naer.
 
2. Waer uyt daer na dan spruyt deGa naar margenoota hoope van genaden
 
Over de sonden swaer daer met wy zijn belade.
 
3. Op welcke hoope volcht, Ga naar margenootb dorst ende hongher groot,
 
Lust en verlangen sterck na't heylsaem Hemels broot,
 
Nae den geest'lijcken dranck, na de Godtlijcke gaeven,
 
In Christo voorghestelt, om eeuwich ons te laeven.
 
4. Naer welcken appetijt dan volght deGa naar margenootc toegang vry
 
Tot der genaden throon, en daer omhelsen wy
 
Christum ons heyl en troost, en vinden daer genaden
 
By Godt, en worden voort van't sondich pack ontladen.
 
Voor dit toe-treden vry, soo gaet het naeckt en bloot,
 
Devoot belijden van ons sonden veel en groot,
 
En wordet na gevolght met vierighe gebeden,
 
Met suchten diep en sterck volherdigh in syn reden,
 
Om verghevinghe goet der sonden swaer en quaet,
 
Voor Godt bedreven met gedachten, wil, woort, daet.
 
5. Allengskens wordt aldus in't herte dan gedrucket,
 
Door den heylighen Geest die 't ongeloof uytplucket,
 
Een wijs-makinge sterck, verseeckert in't gemoet,Ga naar margenoot+
 
Met een betrouwen vast, dat het gheloove doet
[pagina 16]
[p. 16]
 
Al de beloften van d'Euangelische Leere.
 
Sich self toe-voeghen vast in Christo onsen Heere.

margenoota
Rom. 8:28
1. Cor. 1:9
1. pet. 3:10
margenoot+
1. Thes. 2:12
4:7
Ephes. 4:1
margenoot+
Esa. 55:1. 2. 3.
Ioan. 3:16.
1. Ioa. 4:9.
Rom. 5:8.
8:32.
Ioan. 6:37.
17:11.
1. Ioa. 1:3.
1 Cor. 10:17
12:13.
Ephes. 2:20.
4:4.
margenoot+
Rom. 10:17.
1. Cor. 1:21.
margenoot+
Ezech. 11:19
Ierem. 24. 7
31:31 32
32:39
margenoota
Ioa. 6:29.
Rom. 12:3.
Philip. 1:29.
margenootb
Ioa. 6:35. 47.
Galat. 2:16.
Rom. 3:28.
4:20.
5:1.
margenootc
Rom. 8:38.
Collos. 2:2.
Ephes. 1:13.
Rom. 4:21.
14:5.
Hebr. 10:22.
1. Thes. 1. 5.
margenootd
Ioa. 6:69.
17:3.
Esa. 53:11.
margenoot+
Collos. 2:2.
margenoot+
Hebr. 11:1.
margenoota
Psal. 27:14.
130. 7.
Esa. 40. 30.
1.
1. Pet. 1:3.
Rom. 5:2.
margenootb
Matth. 11:28.
margenootc
Ephe. 2:18.
margenoot+
Hebr. 6:11.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken