Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
In bolle yn 'e reak (1986)

Informatie terzijde

Titelpagina van In bolle yn 'e reak
Afbeelding van In bolle yn 'e reakToon afbeelding van titelpagina van In bolle yn 'e reak

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

XML (0.27 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

roman


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

In bolle yn 'e reak

(1986)–Anne Wadman–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige
[pagina 150]
[p. 150]

In died

Noch gjin seis oeren letter, in grize tsjusternis lei noch oer alles hinne, stied er wer by my oer de flier. Ik lei op bêd en hie in pear oerkes sliept nei it reekommen fan it ferslach, dat no op 'e tafel lei. De drankwalm kaam my wer temjitte. Doe't ik it ljocht opdie, seach ik dat syn hannen ûnder it bloed sieten. Hied er in ûngemak hân? Ik hearde him sêft mompeljen en ferstie: ‘It is folbrocht.’ En in skoft letter: ‘Kyrie eleison.’

It duorre efkes ear't ik de tsjustere sin fan dy wurden begriep. Ik skeat nastich yn in broek en trui en liet him syn hannen waskje. Ynienen stiigde it troch myn noch suffich brein as in pylk nei boppen: Wà is it slachtoffer, de iene of de oare? De goede of de ferkearde? Skrik sloech my om it hert, myn hannen trillen en ik seach him skerp tantsjend oan, yn ôf-wachting fan in neiere ferklearring.

‘Rop hàr der by,’ sei er heas. ‘Mei jim beide prate.’ Hy sakke plomp del op in stoel, hy trille oer syn hiele lichem en wrong syn hannen yn elkoar. Doe sakke er efteroer, en snoarke yn in omsjoch.

It wie mar in pear hûndert meter rinnen, mar it koste my moeite. As de emoasjes te sterk waarden, sloech dat ek op myn âlde kwaal werom.

Wylst ik de Stege ynrûn, hearde ik efter my in auto lûd razend troch de útstoarne buorren riden. Ik smiet in stientsje tsjin it efterrút boppe - itselde rút dêr't ik har ienris as yn in fizioen waarnommen hie - en nei in telmannich hearde ik it rút iepengean. Der wie gjin sinne, gjin ljocht, gjin nimbus, allinne grize tsjusterens. En doe har lûd:

[pagina 151]
[p. 151]

‘Wa is dêr?’

Godtank, it wie dus dy oare. De goede, de goede ferkearde. ‘Ik bin it,’ rôp ik, ‘Bauke. Do moatst daliks meikomme. Der ìs wat!’

Wat slims, hie ik sizze wollen, mar it wurd woe net oer myn lippen, ik moast ek om 'e buorlju tinke.

Gjin twa minuten letter stie se neist my yn 'e stege, yn in mantel en in lange broek. Ik naam har by de earm en fierde har mei nei de buorren. Ik sei:

‘Der is wat slims bard.’

Se bleau mei in skok stean en seach my oan. Grutte eagen yn it griis fan de moarntiid.

‘Hat er himsèls ...?’

‘Nee, hàr ...’

Ik fielde hoe't se rydboske yn 'e moarnskjeld. Ik swiide: alles wie sein en har dúdlik.

Wylst wy dêr sa rûnen kaam ús in twadde auto efterop, folge fan in ambulânse-wein. Ik hoegde net mear te warskôgjen.

‘Saak is rûn,’ mompele ik.

‘Wêr geane wy hinne?’ frege se.

Ik joech gjin antwurd, mar troaide har sêft by my thús oer it brechje. Doe sei ik:

‘Hy is hjir. Mar net lang mear, nim ik oan.’

Ik krige har hân beet, dy't iiskâld wie, en loek har sêft oer de drompel.

Mar yn myn keamer wie it ljocht út en doe't ik it wer op die gjin Degreve te sjen. Ik stie stomferheard.

‘Hy hat 'm smeard,’ sei ik. ‘Miskien ek mar better sa.’

Minke stie foar my en seach om har hinne. Doe sei se spikerhurd, mei it lûd dat ik ien kear earder fan har heard hie: ‘Jos, kom dêr wei!’

It bleau in skoft stil. Doe hearde ik him smûgend sykheljen.

‘Kom dêr daliks wei, Jos!’ sei har kommandostim.

[pagina 152]
[p. 152]

En de histoarje herhelle har. Kreakjend en stinnend kaam Degreve ûnder it bêd wei. De lege wynflesse rôle yn in hoeke en botste tsjin de plint oan.

Wy holpen him oerein en setten him op in stoel. Hy foel efteroer en hime ferheftich. Flibe rûn om syn mûle. Syn dwaan hie wat fan opsetlike patetyk - wat dêr't er altyd al in hantsje fan hân hie - mar yn syn ferwyldere eagen stie de ferskrikking fan de man dy't gjin inkelde kâns mear hat - de eagen fan Sije Wiuwerda, dy't ienris, goed twa jier ferlyn, ûnder ditselde bêd wei, mar dan yn in oar hûs, syn ûndergong temjitte gien wie.

Earder as ik hie Minke wer besleur oer de situaasje. Se loek syn klean rjocht, hâlde him in glês wetter foar, dêr't er klappertoskjend en kokhalzjend in slok fan naam dy't er daliks wer útspuide, en frege doe:

‘Is se ... is se ... dea?’

Hy seach har oan mei eangst yn 'e eagen, en knikte doe stadich. Nee, dit wiene dochs net de eagen fan Sije Wiuwerda.

‘Hòe?’ frege Minke.

‘Mes,’ sei er, oars neat, allinne: ‘Mes.’

Ik seach dat der ek bloedplakken op syn klean sieten, it donkere deftige pak dêr't er in pear oeren ferlyn syn tankwurd foar it feest yn útsprutsen hie. Hy hie dus net iens út 'e klean west. Minke seach it ek en pakte ien fan myn waskhantsjes om him wat op te knappen. Ik liet har gewurde, mar frege my ôf o't dit wol ferstânich wie, mei it each op 'e polysje.

‘Wwwat mmmoatte wy no?’ frege er hakkelich.

‘Oanjaan,’ sei Minke. ‘Der is gjin oare wei.’

Se moat ek oan har heit tocht hawwe.

‘Lit my flechtsje,’ mompele er.

Wy seagen him stadich en driigjend oereinkommen.

[pagina 153]
[p. 153]

‘Gjin sprake fan flechtsjen,’ sei Minke.

Hy stie skean en skrank oer de keamersflier, sa't ienris Sije ek stien hie. Doe helle er in beblet mes út 'e binnenbûse fan syn jaske en begûn der frjemd mei te swaaien. It like hast in rituele dûns, de waansin flamme yn syn eagen. Hy die in stap nei foaren. Ik tocht: Wa wol er ha, har of my? My kin er krije. Har net. Oer myn lyk. Of himsels?

Ik moast efkes oan in drama fan Shakespeare tinke. Hy spile it, mar hy spile himsels.

Hy liet him yn elkoar sakje en kroep mei it mes yn 'e fûst wer ûnder it bêd - hy soe dêr dus syn lêste died folbringe. Sûnder ‘Kyrie eleison’ diskear.

Op datselde stuit gyng de skille fan de foardoar.

‘Gean do der hinne,’ sei ik hymjend tsjin Minke, ‘dan hâld ik him yn 't each.’

Krekt op it stuit dat er it knyft yn syn hertstreek stekke soe, mei safolle patetyk as syn romte ûnder it bêd noch taliet, hie ik syn pols omfette mei alle krêft dy't der yn my wie. It mes foel út syn sloppe fingers foar it bêd oer de grûn en hysels lei hymjend en stinnend wer op 'e rêch.

Trije polysjemannen wiene nedich om him te oermasterjen. Hy fersette him as in wyld, mar moast yn 'e ein belies jaan. Wy hearden de klik fan de hânboeiens. Mar Minke naam de lieding, se treau de trije ferbjustere mannen oan kant, krige Degreve by de earm beet en late him troch it smelle gonkje nei de foardoar, folge fan de polysjes, dêr't ien fan in revolver yn 'e oanslach hâlde. In oaren hie it mes opkrige en droech it op 'e hannen as in hillich foarwerp.

 

Snits, 1959/60, nov.-des. 1985.


Vorige

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken