Vaderlandsche historie. Deel 1

IV. De Romeinen zenden een Leger op de Batavieren af.

Hordeonius Flakkus hadt het eerste bestaan van Civilis met oogluikinge aangezien; doch nu, verneemende, hoe 't Leger veroverd, de benden verslaagen, en de naam der Romeinen uit het Eiland der Batavieren verdreeven ware, beval hy den Stedehouder Mumius Luperkus, Oversten van twee Keurbenden, die reeds in de winterlegeringen lagen, op den vyand aan te trekken. Deeze zondt de Keurbendelingen, die tegenwoordig waren, terstond af, nevens de Ubiën, de Trevirsche Ruiters, en eene⁽⁴⁾ Vleugel

(4) Vleugels waren Kompagnien Paardenvolk, zo genaamd, om dat zy, terregter- en ter linker zyde des Legers geplaatst, de Keurbenden, gelyk vleugels 't gevogelte doen, dekten en beschermden. Aul. Gell, Noct. Attic. Libr. XVI. Cap. 4. Vegetius de Re militari Libr. II. Cap. 1.

[p. 127]

van Batavieren; die, reeds door Civilis van de zyde der Romeinen afgetroond, zig nog getrouw veinsden, op dat zy, hen in 't begin van den stryd verlaatende, met meerder voordeel tot hunnen Landsman zouden konnen overgaan. Met deeze benden, trekt Luperkus tegen Civilis op, die, tot aanmoediging van zyne en tot verbaazing der vyandlyke Soldaaten, van de veroverde Legertekens omringd, zyne Moeder en Zusters, en aller Huisvrouwen en kleine Kinderen beval agter 't Leger te staan, op dat zy de strydenden tot de zeege aanspooren, en de vliedenden beschaamd maaken zouden. Straks heffen de mannen het gewoon krygsgezang aan, daar 't gehuil der Vrouwen onder giert: 't welk van de Romeinen en hunne hulptroepen geenszins met gelyk gekrys beantwoord werdt. De Batavische vleugel, daar⁺op overloopende, wendt het geweer tegen de Romeinen. De Keurbenden hielden stal. Doch de Ubiën en Treviren werden, wyd en zyd, over 't veld gedreeven. Eindelyk deinsden ook de Keurbendelingen af, en weeken naar de Legerplaats⁽⁵⁾ Vetera.

De Romeinen worden verjaagd. Klaudius Labeo, Overste der overgeloopen' Batavische vleugel, in een burgerlyk geschil met Civilis geraakt zynde,

+ Een Batavische vleugel loopt uit het Romeinsch Leger tot Civilis over.

(5) De gelegenheid deezer Plaatse, zo als dezelve door Tacitus (Hist. Libr. IV. Cap. 22.) beschreeven wordt, maakt het waarschynlyk, dat men haar, in of omtrent de Stad Zante, aan de linkerzyde des Ryns, in Kleessland, gelegen, zoeken moet. Zie Cluverii Germ. Ant. Libr. II. Cap. XVIII. p. 412. Cellarii Geogr. Libr. II. Cap. III. p. 214.

[p. 128]

werdt, op dat hy, omgebragt, geenen haat by zyne Landsluiden, of in 't Leger behouden, geene tweedragt verwekken zou, naar de Friezen weggevoerd^(c).

(c) Tacit. Hist. Libr. IV. Cap. 18.