Een Vlaamsche jongen

[p. V]

Aan den lezer.

Ik waag het eindelijk een boek de wereld in te zenden, althans de kleine wereld der Dietsche gouwen.

Het is mijn eersteling; en ik wil u niet ontveinzen, beste lezer aller lezers, dat ik hem van onder de pers zie komen, met eene ontroering in mijn hart als van den beeldhouwer, die zijne proefklei de eerste maal ten toon stelt. Wantrouwen omtrent de ondernomen uitgaaf, die geen hoogen toets kan of mag ontduiken, verontrust mijne hoop, ofschoon ik er lang mee vertoefd hebbe, misschien

[p. VI]

omdat ik zoo lang heb vertoefd, en ondanks den dekmantel van een ontleenden naam, waaronder ik vooralsnu goedvind mij te verschuilen.

Dit werkje heb ik geschreven, doordien ik er mij onwillekeurig toe genoopt voelde, en ik mij geweld hadde moeten aandoen om het niet te schrijven. De arbeid van het voortbrengen heeft mij zooveel genoegen verstrekt, dat ik niet hopen durf dat ùw genoegen in het verbruik even groot zou zijn. Ik heb nooit gemeend dat het boek onmisbaar was of eenige leemte zou aanvullen. Indien het goed is en op zijnen tijd verschijnt, zal er altijd plaats genoeg voor over zijn in de letterkunde; zoo niet, dat het dan maar worde uitgeroeid gelijk onkruid of als onleefbaar door gezonder groeisel verdrongen.

Geene kiem, van de microscopische zaadcel der zwammen tot den reusdrachtigen eikeldop; geen lobje uit kern of pit, zwellend van levensgraagte in ontdooiden grond, vraagt of er lucht en ruimte zij om op te schieten. Het schiet op - en de ranke loot, ontwoeld aan het geborsten moederei, neemt haren gepasten stand in de gastvrije natuur.

[p. VII]

Geen tronk, geen stengel, geen scheutje, of zij vinden het vocht dat hunnen wortel zal drenken; wind, die ze schommelt, en zonnestralen, die ze warmen zullen.

Ik hoop dat ge u vooral niet bekreunen gaat met het uitpluizen der quaestie: in welke afdeeling van slag of soort deze spruit van vrijen wasdom te rangschikken zij.

Ik zou wenschen te mogen antwoorden: ‘In mijn soort of geen soort’.

Gelukkig, indien maaksel, kleur en geur, indien knop en twijg een zelfstandig wezen samenstellen; indien, gelijk in de natuur alweer, het blinkend kerfdier zelfs dat op de botten kruipt, de rups die aast op heure blaadjes, of de made, die eens de vrucht doorvreet, aan die spruit geëigend zijn. Gerust, dat ze wel een ordenummer, naar heure merkteekens, ontvangen zal, als ze merkteekens heeft, kenschetsend genoeg om haar eene klasseering waardig te keuren.

Veldlievend wandelaar, wanneer gij, neerzittend aan de heuvelen der Velpe, omlaag ziet in het weelderig dal, waar welriekende geitenbaard

[p. VIII]

en blanke gansbloemen, waar de gele gouw en donkere nachtschade hunne meien heffen over lepelblad en dravik; en dat ge 't oog laat vallen op eene onbekende plant onder 't gebloemte, denkt gij tot welk bakje van eenen zaadwinkel de korrel behoort, die hier gedijde voor veler behagen - wellicht voor sommigen ter genezing?

Misschien dwaalde ik wel, als ik zou wanen u benieuwd genoeg te maken om u zelven af te vragen:

‘Maar wie mag de beduchte schrijver zijn, die toch zoo voor oorspronkelijke zelfheid uitkomt, terwijl hij zich vermomt achter een pseudoniem?’

Ik ben een mensch, die tracht goed te zijn, zoo als ik hoop dat gij het reeds wezen moogt, mijn vriend.

Mijn naam kan in niets de Waarheid bevorderen.

Ik beken daarbij ronduit dat ik mij nog niet driedubbel geharnast vind tegen 't oordeel van de vierschaar der Kunst. Ik heb nog te weinig voor haar terechtgestaan om onversaagd het vonnis te tarten der luisterrijke wetgeefster.

[p. IX]

Doch ik vertrouw dat de critiek, niet aangetrokken of afgekeerd door bekendheid met den persoon des opstellers, niets dan het opgestelde in acht nememd, zoo onpartijdig als gestreng zal zijn, en derhalve mijner leerzaamheid een kostelijk onderricht geven, dat mij meer moge bekwamen om de groote meesteres in het vervolg beter te voldoen.

W.