Nederduitsch taalkundig woordenboek. M, N. O

[Ontslaan]

ONTSLAAN, bedr. w., onregelm. Van het onscheidb. voorz. ont en slaan: ik ontsloeg, heb ontslagen. Eigenlijk, iets, dat vast is, door slaan los maken. In dien zin gebruiken wij het niet; maar wel van het beslag opheffen: op uwe bede zal ik de aangehaalde goederen ontslaan. Uit eene gevangenis verlossen: tot dat zij van haer' veel te bangen kerker ontslagen enz. J. de Haes. Iemand op borgtogt ontslaan. Voorts van eene verbindtenis ontheffen: borgen ontslaan. Hij ontsloeg zijnen knecht uit den dienst. Nadat al het krijgsvolk ontslagen was. Iemand van een ambt ontslaan. Toen ontsloegh de Kaizar de onderdaanen van den eed. Hooft. Met moeite afzenden, afweren: zich van iemand ontslaan. Wie kan zich van de min ontslaan? Poot. Wanneer hij van het volk ontslagen was. Overz. v. Hamelsv. Met moeite

[p. 577]

afwenden: die de wolk geen oog ontsloeg, die Goëls lijf bedekte. Moon. Van eene zaak, die drukkend is, bevrijden: zich der vreeze ontslaen. Vond. Zich in aller ijl ontslaan van 's lichaams pak. J. de Haes. 't Welk hem van 't slaefsche juk dier lasten moge ontslaen. Verst. Van straf ontslagen worden. Om ons van zond' en ongeval t'ontslaen. Ps. van L.D.S.P. Ontsla u van de zorg. Vond. In uw' ontslagen tijt. Poot. Om ons van stervensnood t'ontslaen. De Deck. Bij C. Huygens komt ontslaan voor, in eene geheel andere beteekenis, waar ont uit aan ontstaan is: de vrouw die haren kamerraed den minsten oogenlonck in overspel ontslaet, dat is toewerpt.