Nederduitsch taalkundig woordenboek. P-R. S

[Rijk]

RIJK, bijv. n. en bijw., rijker, rijkst. Eenen overvloed van aardsche goederen bezittende: gij seght, ik ben rijck ende verrijckt geworden, ende en hebbe geens dings gebreck. Bijbelv. Dat land is rijk, en vol van rijke heden en kloosters. En rijcken overvloet met volgepropten hoorne. Vond. Overvloedig van kostbare dingen verzien: men noemt een schip rijk geladen, als het eene rijke lading in heeft. Een rijk paardentuig, een rijk geborduurd kleed, een rijk gestoffeerd huis. Overvloedig met allerlei goede dingen begiftigd: rijk in verdiensten, in deugden, in verstand. Abram was seer rijck in vee, in silver, ende in gout. Bijbelv. Die taal

[p. 204]

is rijk in woorden. De natuur is rijk in allerlei voortbrengselen. Van hier dat dit woord zich met allerlei zelfst. naamwoorden zamenvoegen laat, zoo als in: aalrijk, appelrijk, bladerrijk, bloedrijk, bloemrijk, boomrijk, deugdrijk, eerrijk, geestrijk, genaderijk, houtrijk hulprijk, kunstrijk, leerrijk, liefderijk, enz. Voorts wordt rijk ook als een z.n. gebruikt: hij is bij den rijcken in sijnen doot geweest. Bijbelv. Hij neemt het aangezigt der rijken niet aan. Dit rijk wordt, als men het nevens arm plaatst, meermalen niet verbogen; rijk en arm prijst hem, want hij zorgt voor rijk en arm. Van rijk stamt af: rijkaard, rijkdom, rijkelijk, rijkeling, rijcken, bij Kil., evenveel als verrijken, - rijkheid, oulings ook voor rijkdom, enz. Rijken, voor rijk maken, vindt men bij Spieg., Coornh. en anderen: dien nooddruft rijkt. Spieg.

Rijk, of rijck, hoogd. reich, Otfrid. richo, Notk. richolf, neders. riek, angels. rica, zweed. rik, ijsl. rikur, eng. rich, fr. riche, sp. rico, ital. ricco.