Nederduitsch taalkundig woordenboek. P-R. S

[Schrapen]

SCHRAPEN, bedr. w., gelijkvl. Ik schraapte, heb geschraapt. Met de gekromde vingeren van eene uitgestrekte hand naar zich halen, of bijeen brengen: hoe vinnig schraapte zij het geld naar zich toe! Hebt gij alles reeds bijeen geschraapt? De overblijfselen van boter, vet, zalf, of andere dingen, met eenig werktuig van de kanten en den bodem der vaten, waarin zij geweest zijn, bijeen halen: schraap het vet ter dege uit den pot. Iets desgelijks op dezelfde wijze van de oppervlakte van eene tafel, enz. afhalen, en op een hoopje brengen. Want hierin verschilt schrapen van schrabben, dat dit laatste gebezigd wordt, als het slechts te

[p. 381]

doen is, om de oppervlakte van een ding te zuiveren, maar schrapen, wel niet altijd, maar echter doorgaans, als er iets van de oppervlakte van een ding afgehaald wordt, om het te verzamelen. Van hier dat dit woord overdragtelijk wegens de inhalige handelwijze van eenen hebzuchtigen gebezigd wordt: hij schraapt hoe langer hoe meer. Zij verrijken zich door middel van woekeren en schrapen. Van hier geschraap, schraapachtig, schraapsel, bij Kil. schraepel, en schrapel, mager, waaruit schraal zamengetrokken schijnt, schraper, schraping, enz. Zamenstell.: schraapzucht, enz. Afschrapen, inschrapen, uitschrapen, wegschrapen, zamenschrapen, enz.

Schrapen is zijne beteekenis aan zijnen klank verschuldigd, en verwant aan schrabben, schrappen, schrafen, schrafelen.