Nederduitsch taalkundig woordenboek. W-Z

[Zaaijen]

ZAAIJEN, bedr. en onz. w., gelijkvl. Ik zaaide, heb gezaaid. Bedr., derwijze uitstrooijen, als men het zaad gemeenlijk doet, dat men aan den grond toevertrouwt: ick salse onder de volcken zaeijen. Bijbelv. Dun gezaaid, is, als het ware, schaars gestrooid. Hij zaait niet veel goeds, hij verspreidt geene goede begrippen onder zijne evenmenschen. Bijzonderlijk, van eigenlijk zaad: gelijck een hof 't gene in hem gezaeijt is doet uijtspruijten. Bijbelv. En hoe hij zaet moet zaeien. Vond. Ook wordt men gezegd datgene te zaaijen, waarvan men het zaad in de aarde werpt: aardbeziën zaaijen. Zaai terwijl vlas en ceres mankop. Vond. En oneigenlijk, dat gene, tot welks voortkoming men aanleiding geeft: die onrecht zaeijt, sal moeijte maeijen. Bijbelv. - Onz., is zaaijen zaad in de aarde werpen: voor Jupijns tijt wisten de huislieden van zaeien

[p. 273]

noch maeien. Vond. Hij, die bedrukt met tranen zaait. L.D.S.P. So moet ick zaeijen, maar een ander eten. Als z.n., onz.: onder het zaaijen. Zaeiens en maeiens tijt. Vond. Het Deelw. gezaaide wordt ook als z.n., onz., gebruikt. Voorts komt van hier gezaai, zaad, zaaibaar, zaaijer, zaaijing, zaailing, zaaisel. Zamenstell.: zaaigoed, zaaikoren, zaailand, zaaimaand, zaaitijd, zaaiweder, zaaizak, enz. Bezaaijen, bijeenzaaijen, dooreenzaaijen, herzaaijen, toezaaijen, verzaaijen, voortzaaijen, wegzaaijen, enz.

Zaaijen, Kil. saeijen, saeden, vries. sjudje, boh. sijti, zweed. sada en sä, hoogd. säen, neders. ook säen, saden en saien, Notk. sahen, Tatian sauuen, angels. sawan, eng. sow, Ulphil. sajan, pool. sieie, oud lat. sao, en seo, waarvan sevi, en seia, de godin van het zaaijen, heeft een geluid, dat eigenaardig met zijne beteekenis strookt.