Feesten, zeden, gebruiken en spreekwoorden in Limburg

[p. 86]

E

Een appelenschip, of -schuit (koude bui).

Een blauwe maken (verzinsel, leugen).

Een blauwe scheen loopen (afgescheept, geweigerd worden).

Een stillen maken (onbemerkt vertrekken).

Een bloempot maken (met de armen in de zijde staan).

Een goede bessem (huisvrouw) is maar alles.

Een kind dat in de wieg ligt, kan niet weten wat zijne voogden doen.

Erwtensoep koken (als 't gedaan is, de tijd om is).

Een in 't oog, één in de hand, één in den mond, zoo eet men mosselen.

Eene kat in den zak koopen (bedrogen worden). Volksbijgeloof uit Hessen, waardoor iemand die den duivel, onder voorwendsel van hem eenen haas te verkoopen, eene zwarte kat in eenen zak stopt en dien met 99 knoopen toebindt; voor welke levering de verkooper van den zwarte een stuk geld, ‘Heckthaler’ genoemd, ontvangt, hetwelk iedere nacht een nieuw geldstuk er bij toovert. Om den duivel te doen verschijnen, moet men in den langsten nacht driemaal om eene kerk gaan, en zoo dikwerf men aan de deur komt, door het sleutelgat den koster roepen, waarop integendeel de booze verschijnt en de kat in den zak tegen betaling van een Heckthaler in ontvangst neemt.

Er blaft kat noch hond meer naar.

Een pot nat (van dezelfde soort).

Eene kinderhand is gauw gevuld.

Elken heilige zijn licht geven (suum cuique, ieder 't zijne).

Een krab in het oor snijden, een knoop in den neusdoek maken (om iets goed te onthouden).

Een gezicht van oude lappen (ontevreden gezicht).

Een leven als een oordeel (groot gedruis).

Een mensch heeft maar een woord.

Een mensch gaat een weg.

Een getuige, geen getuige.

Een ei of appel met iemand te schillen hebben (eene zaak of een geschil te vereffenen).

Een ongeluk is geen kind, anders waren er meer.

Een geluk bij een ongeluk.

Een moet de asschen uitdragen ('t misgelden).

Een gek paard rijden (dom handelen).

Er is roet in de buis, of er is een haar in de boter (er hapert wat).

Een goeden gevel aan het huis hebben (groote neus).

Een slagveder uittrekken (verzwakken).

Een goeden stoel treffen (lang uitblijven).

Een groot man heeft eene groote broek noodig.

Een kort gebed en eene lange braadworst (kleine oorzaken, groote gevolgen).

Een hommel in de hut (huiselijke twist).

Een uil in den korf (bezoek).

Een sterk stuk op eene oude broek (wonder voorval).

Engelsch spreken tusschen den duim en den voorsten vinger (veel geld hebben).

Er is geen zalf aan te strijken (er is niets aan te doen).

Een geheugen van twaalf uur tot middag (zwak).

Er is geen vet aan te scheppen.

Een wit voetje hebben (gunsteling zijn).

[p. 87]

Een zondags-lijk slaat de week niet kwijt.

Een goed woord vindt eene goede plaats.

Een goede kruip-in (partij).

Een klein Parijs (weelderig plaatsje).

Een stok of een wis snijdt men waar hij is.

Een lijk of een bruid (als de klok slaat onder het luiden).

Ezels koppigheid, boeren begeerlijkheid en snijders hoovaardigheid, die duren tot in der eeuwigheid.

Er zitten puinen in ('t goed is belast).

Een slag van den windmolen hebben (zot zijn).

Ergens iets bij doen (overdrijven).

Eene lapdoos (huisvrouw die schulden maakt).

Eene snuffeltasch (ijdele en nieuwsgierige vrouw).

Een leelijke stinkert (een modeslaaf, die zich met pommade heeft bestreken, of eene zeer slecht uitgevallen onderneming).

Er van doorgaan (vluchten).

Een bed- of gordijnenpreek (vrouwen geknor).

Een mond als een papegaai (prater).

Een kerel als een drieblok (sterk).

Een goede boer kan wekelijks eene kar mest uit zijn huis keren.

Een zwavelstok in tweeën, een cent in duizend stukken bijten (overdreven spaarzaam zijn).

Erg zijn (benauwd voor uitgave).

Een stem als een trompet of orgel.

Een kippengeheugen hebben.

Een appeltje voor den dorst (een spaarpenning voor den ouden dag).

Een omgekeerde rok is niet veel waard (van iemand die zijn stand met een anderen verwisselt).

Er is een gat in de kribbe: de haver valt er door.

Een keel als een trechter.

Een doekje voor het bloeden.

Een bult is geen gebrek.

Er is verraad in de wacht.

Eene slechte kar op de heide is beter dan een goed schip op het water.

Een uil vangen (dut, siesta).

Een gat in den zak hebben (zonder geld zijn of veel verteren).

Een gerust geweten, is een zacht oorkussen.

Een oortje is ook geld.

Er blijft hem wat aan de vingers hangen.

Een kerel als een boom of reus.

Er is geen water of het wordt wel eens troebel.

Een goede kruiwagen is de beste hefboom.

Er is niets in het vet.

Een valsche spin (kwaad meisje).

Er is geen pot zoo scheef of er past een deksel op (het leelijkste meisje kan ook een man vinden).

Er is veel gerief in een zak.

Een vliegende kraai vangt meer dan een zittende.

Er is maar geen opkrijgen aan.

Er is een haas in de kool.

Een roes op hebben.

Er heeft hem een jood op zijne broek gespuwd (zij heeft een gat).

[p. 88]

Een anders dood, is een anders brood.

Er kan geen koe kalven of hij moet er bij zijn.

Een heel karwei (last).

Er wordt geen koe bont gescholden of ze heeft plekken.

Een vogel in de hand is beter dan tien in de lucht.

Een troefje leggen (kaarten).

Einde goed, alles goed.

Een man een man, een woord een woord.

Een geweten waar men een kar hooi in kan omkeeren.

Elk zijn meug (zin, lust), zei de jongen, mijn vader eet de kool en ik eet het spek; of.... zei de boer, en hij at vijgen met haring.

Een goede dienst is een anderen waard.

Er schort wat aan (er hapert iets).

Er is iets in oor-wegen (in aantocht).

Een eerlijke hand gaat door het gansche land.

Een raaf bijt den anderen geen oog uit.

Elk huis heeft zijn kruis.

Eindelijk wil toch de boer zijne koe betaald hebben.

Eten en drinken houdt lijf en ziel bijeen.

Elk moet zijn eigen zak ter molen brengen.

Een goede vriend mag eenen anderen mede brengen.

Een steen kan geen meel malen.

Een akkerman is een plakkerman, maar goed is hij, die een handwerk kan, zei de bezembinder.

Een monnik buiten het klooster, is een visch buiten het water.

Een gaande voet, veel voordeel opdoet.

En daarmede is het liedje uit.

Een goed lied mag men driemaal zingen.

Een zoet gezang, een zoet woord.

Een bedroefd man doet zelden een goeden koop.

Een blind hoen vindt toch wel een graankorrel.

Een dronken man spreekt uit des harten grond.

Een goede nabuur is beter dan een verwijderde vriend.

Een mager akkoord is beter dan een vet proces.

Een doode en een bruid moeten beiden het huis uit.

Een dood kind heeft een levend bij het been.

Een noodslag is geen doodslag.

Een warm man is een vast man.

Een gewillig paard moet men niet te hard drijven.

Een zittend man kan zich veel bedenken.

Er is niemand die ons jaagt.

Een weduwenkleed is lang; elk treedt er op.

Een man van verstand acht niets te gering.

Een groot zeil op een klein schip, moet ten gronde of op een klip.

Eer en voordeel gaan zelden met elkander.

Eigen lof stinkt.

Eigen haard is goud waard.

Een half ei is beter dan een ledige dop.