Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Seraphinsche sinne-belden (1678)

Informatie terzijde

Titelpagina van Seraphinsche sinne-belden
Afbeelding van Seraphinsche sinne-beldenToon afbeelding van titelpagina van Seraphinsche sinne-belden

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (3.49 MB)

ebook (6.32 MB)

XML (0.15 MB)

tekstbestand






Illustrator

J.F. Leonard



Genre

proza

Subgenre

heiligenleven


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Seraphinsche sinne-belden

(1678)–Hendrik Frans van den Werve–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

§. XII.

Sy hebben alsoo by hem ghestaen als Palm-tacken.
Ecclesiaestici c. 50. v. 14.

ONder andere Palm-tacken der Glorie onder de Kinderen van Israël, heeft uyt-gheschenen Simon Onias Sone, soo van-ghelycken onder vele Heylighen is verheven als eenen waerachtighen Palm-boom den H. Bisschop Liborius: waer-van dat ick voor eerst bemercke, dat den selfsten, hoe hy

[pagina 126]
[p. 126]

meer met de voeten wirdt vertrappelt, hoe meer verdruckt, hoe hoogher verheven: Siet dit in onsen verheven Palm-boom, Beminden Leser, in Liborio, in den droevighen Oorloghe, als Bollandus §. 6. fol. 30. & seq. den welcken Duyts-landt heeft ghevoelt, ellendigh is onsen Palm-boom den H. Liborius als onder de voeten verplettert: Wanneêr niet alleen de Devotie tot den selfsten door de Ketters is belet gheweest, maer hebben daer-en-boven beschimt ende bespot den Heylighen, ende syne Reliquien ont-eert: want Christianus van Bruynswyck, alias den Dullen Halberstadt ofte den Dullen Bisschop, als-wanneêr hy willende voor-staen de onrechtveerdige sake van Fredericus den Pals-Graef, by sich ghevoeght hebbende de Troepen van Mansfelt, al over-al brandende ende plunderende, is ten lesten in Westphalen ghevallen in 't jaer 1622. ende heeft in-ghenomen den 19. Januarii de Stadt van Paderborn.

[pagina 127]
[p. 127]

Eerst hier gheconfiskeert hebbende alle de Goederen van de Joden, heeft daer naer de Borghers ende de Kloosters van alles berooft, ende dan onbeschaemt (ghelyck de Ketters ghewoon zyn) gheloopen in de Cathedrale Kercke, (hoort nu, Leser, de on-ghehoorde goddeloosheydt van desen rampsaligen, ende bemerckt hoe de Glorie van Liborius hy meynt te verduysteren, ende soo onsen H. Palmboom te verdrucken.) De Eer-gaven ende de kostelycke Ornamenten de welcke de godtvruchtigheydt van syne Voor-ouders hadde gheschonken, heeft hy door svne heyligh-schenderye ont-eert, stelende de selve: ja heeft van de Kasse (in de welcke het H. Lichaem van onsen Liborius tot noch toe was in-ghesloten gheweest) in stucken doen breken, ende naer-der-handt van de selfste materie Geldt doen slaen: ende het gene dat meer is, om met de Heylighen ende onse Roomsche Religie te spotten, soo

[pagina 128]
[p. 128]

heeft hy op den eenen kant van den Penningh uyt doen drucken eenen ghewapenden Arm, komende als uyt de wolcken met een bloodt Sweerdt in de handt, ende rondt-om synen naem Christianus, aen den anderen kant stondt dit boos op-schrift: Dei amicus, mystarum hostis, dat is te segghen: Godts Vrindt, der Papen vyandt: Daer-en-boven, soo verhaelt ons Gaspar Ens, ende meer andere Schryvers met hem, dat aldaer eene Statue van den H. Liborius is ghestolen gheweest van fyn Goudt, weghende 80. pondt, soo als ghetuyghen Iulius Bellus in lauera Austriaca, ende Ion. Petr. Lotich rerum Germ. l. 11. aldus vinde ick by Bollandum fol. 32. Hoort nu dat meerder is, de H. Reliquien ende Ghebeenten van den H. Bisschop Liborius, (waer-van hier hebben binnen Brussel een treffelyck Stuck) heeft den ramp-salighen in een vuyl Ammelaken uyt-ghegoten, ende rondt-om toe-ghenaeyt, met synen Seghel

[pagina 129]
[p. 129]

versekert, ende op syne sadel te peerde op alle kanten mede-ghevoert: ende heeft de selfste door veel smeeken ende bidden, naer vele on-eere, vereert aen Me-Vrouwe de Rhyn-gravinne, ghelyck wy terstont sullen toonen uyt Authentique Schriften.

Maer siet nu eens oft dat het Devies van den Palm-boom, Supressa resurgo, dat den selfsten verdruckt zynde, weder op-staet, niet waer ende waerachtigh en is: Liborius bespot, de goude Kasse ghestolen, ende de H. Ghebeenten ont-eert, is als eenen Palm-boom met de voeten betrappelt. Maer seer wel seydt David Psalm. 91. v. 13. Den Rechtveerdighen sal als eenen Palm-boom bloeyen, ja verheven worden, want Godt den Heeren heeft terstondt voor-ghestaen de eere van synen Dienaer, wanneêr hy ghestraft heeft desen Ketter, als Bollandus fol. 35. & seq. verhaelt: te weten, is verjaeght van Anthoclius; daer-naer verliest hy den slagh teghen de kloec-

[pagina 130]
[p. 130]

ke Veldt-oversten Corduba ende Tillius, &c. ja synen arm door een canon ghequetst, is af-gheset, als rottende: Siet, seydt den Eerw. Bollandus fol. 39. diën arm leydt omverre, den welcken hy soo goddeloos teghen Godt ende syne H. Dienaers hadde op-gheheven in den Penningh: Hy merckte selfs wel als dat het eene straffe van Godt was, den welcken onsen Palm-boom wilde verheffen: want soo hy tot Emmerick by den Prince van Oraignien ghekomen was, (Bollandus fol. 40.) ende naer eenighe dagen quam besoecken met een groot ghevolgh van Edel-lieden, het Collegie van de Eerw. Paters van de Societeyt Jesu, ghebouwt door de Hertoghen van Cleve, alsser sprake viel van syne leste neder-laghe, heeft hy klarelyck beleden dat hem dit ongeluck was over-komen alleenelyck om de kleyn-achtinghe van den Heylighen Liborius, en het wegh-nemen ende ont-eeren van syne H. Re-

[pagina 131]
[p. 131]

liquien: Hoort dit zyn syne eyghen woorden: Si bonum illum senem suo loco quiescere sivissemus felicius pugnassemus: Dat is: Hadden wy diën goeden ouden Man op syne plaetse laten rusten, wy hadden gheluckigher ghevochten. Siet hier den H. Liborius wordt van Godt verheven in de straffe de welcke de Goddelycke Rechtveerdigheyt nemt; want syne Mede-ghesellen de welcke principalyck ofte op-ghestockt, ofte ghevolght hebben, en zyn niet beter ghevaren, want den eenen is verdroncken, den anderen ghehanghen, den derden door eene haestighe doodt van de wereldt gheruckt, ende hy selver is in 't jaer 1626. op den 16. van de maendt Junii door eene heete kortse ghestorven, als hy noch vier dagen te-voren hadde uyt syn lichaem gheworpen eenen af-grysselycken grooten worm, den welcken vier cubitussen langh was, ende twee vingheren dick: men heeft hem open-ghesneden ende ghevonden een kleyn

[pagina 132]
[p. 132]

ende verkrompen herte, de galle seer groot, de reste on-beschadight.

Godt den Heere om desen onsen H. Palm-boom wederom te verheffen, heeft dese H. Reliquien doen soecken door den Edelen Heere Ioannem Carolum Erkewinium, ende de selfste ghevonden zynde, by den Heere Ottho Philippus Rhyn-grave, ende syne Doorluchtighe Vrouwe, zyn ootmoedelyck van de selfste ghevraeght, ende verkreghen, om naer Paderborn wederom te voeren ende te verheffen, (uyt-ghenomen eenighe van dese H. Ghebeenten de welcke de Rhyn-gravinne voor haer heeft ghehouden, ende wy hier nu deelachtigh van zyn) de welcke H. Reliquien binnen Paderborn zyn in volle glorie, ende ghesloten in eene schoone kostelycke Kasse, al-waer dat Godt vermenighvuldight de worndere Mirakelen: Siet Brusselaers den Palm-boom verheven. Siet Liborium uyt-munten in syne Kracht, siet wat eere hem gheschiedt

[pagina 133]
[p. 133]

tot Paderborn in Westphalen, wat glorie tot Coblens in Duytsch-landt, wat Ghebedt ghestort wordt tot Ameria in Italien, wat eer-gaven gheschoncken tot Neuviller in Lorrynen, wat devotie dat ghe-oeffent wordt tot Antwerpen, komt eenparelyck, ende loôft Godt in den H. Liborio oock binnen Brussel in de Kercke van den H. Laurentius in 't Warmoes-broeck, al-waer hy solemnelyck wordt gheviert.

Siet onsen Palm-boom verheven tot onsen troost, als-wanneêr binnen Brussel met volle Authoriteyt de HH. Ghe-approbeerde Reliquien zyn uyt-gestelt tot troost van een-ieder , principalyck voor die, de welcke met de grouwelycke pynen van Steen, ofte Graveel, ende Flerecyn zyn ghequelt.

Dit zyn de selfste HH. Reliquien, de welcke met soo groote Devotie van Mans in Vranckryck ghevoert zyn naer Paderborn in Westphalen, ende zyn ghegheven gheweest aen de Doorluchtighe Rhyn-gravinne van den Hertog Christianus van Bruynswyck selver,

[pagina 134]
[p. 134]

als ick bevinde in de oude Authentique Brieven, al-waer hy selver heeft onder-teeckent in dese manieren: Wy Christiaen, &c. Ghegheven te Sedan den 12. van Augustus in 't jaer 1622. onder staet Christiaen, ende de Wapen ende Seghel in roodt wasse. Een deel van die Reliquien zyn ghegheven gheweest aen den Doorluchtighen Heere Arnold Grave van Gheleen door Christina de Croy, Princesse van Salm, als blyckt by d'authentique Brieven daer-van zynde by de Proosten van 't Broederschap alhier: ende den Doorluchtighen Heere van Gheleen, heeft de selfste gheschoncken aen den Edelen Heere Philippo vanden Wouwere, Heere van Haren, oudt Schepene van dese Princelycke Stadt, teghenwoordigh Tresorier van de selfste, &c. als blyckt by den Brief, die aldus begint: Arnold Wolfgangh, Grave d'Huyn, Gheleen en Amstenraed, &c. tot Brussel den 12. Mey 1667. Arnold Grave van Gheleen: Onder, door bevel van den

[pagina 135]
[p. 135]

boven-gheschreven Heere Grave Ganigaert, ende de selfste tot eenen ghemeynen troost, door de goedtheydt van den boven-ghemelden Heere Philippus vanden Wouwere gheschoncken aen de Kercke van den H. Laurentius in 't Warmoes-broeck alhier tot Brussel; als van-ghelycken publieck uyt-ghestelt door bevel van Syne Doorluchtighe Hoogh-weerdigheydt, als blyckt uyt dit Schrift: Alphonsus de Berghes, &c. Ghegheven tot Brussel den 27. Feb. 1671.

Alphonsus Artsch-Bi(chop van Mechelen.

De plaetse des Seghels in roodt wasse.

Door bevel van myn Doorluchtighste ende Hoogh-weerdighste, boven-ghemelden, Artsch-Bisschop,
De Fontaines.

Om noch meerder te verheffen onsen Gheestelycken Palm-boom in dese Kercke, soo heeft ghejont Syne Heyligheydt Clemens den X. Paus van Roomen, vele ende verscheyde Aflaten, als blyckt uyt de Bulle gheghe-

[pagina 136]
[p. 136]

ven tot Roomen by S. Maria Major, onder S. Peeters Rinck, den 21. Aug. 1671. in 't jaer syns Pausdoms het 2.

J.G. Slusius.

Waer-uyt den Leser kan mercken hoe groot dat is by den Almoghenden den H. Bisschop Liborius: siet wat Privilegien ghejont, ende gheniet de selfste: aenschouwt Liborium weder verheven.

Komt dan, Catholycke, en valt te-voet aen den H. Liborium, bidt dat hy door syne voor-sprake wilt verkryghen van Christo, het ghene ghy vraeght naer ziele ende lichaem; komt sitten in eene innighe devotie onder desen Palm-boom, ende ghy sult den zeghen ontfanghen. Onder den Palm-boom (als staet in 't Boeck der Rechteren c. 4. v, 5.) sat de Prophetersse Debora, ende van haer ontfongh het volck vonnisse. Onder desen Palm-boom ontfanght men ghenade ende vergiffenisse der sonden, ghenesinghe der sieckten en kranckheden; hier worden uyt-ghedeylt

[pagina 137]
[p. 137]

Godts Gaven. Komt dan, mensch, ende eert Christum in Liborio, op dat ghy hier hem eerende ende naer-volghende, moght hier-naermaels met hem verheven worden in de eeuwighe Glorie. Amen.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken