Historie van mejuffrouw Cornelia Wildschut. Deel 1

Zes- en- twintigste brief.
De Heer cornelis de groot, aan den Heere frans ligthart.

Wilt gij, mijn beste frans! mij wel eens een' dienst doen? wij waren op school altoos goede vrienden, en uw vader bedient, weet gij, onze heele famille: dit onderhield onze kennis, te meer daar gij nu en dan bij mij komt om met andere jonge lieden over studie en litteratuur te spreeken: gij zijt wel wat luchtig frans, maar ik houde mij gerust dat ik op u staat kan maaken; het geen ik u verg zal de jonge Juffrouw, alwaar gij op het comptoir zijt, voldoen: zij onderscheidt mij, van alle die losse jongens, die pronkers, die beuzelaars, die grootspreekers, die haar overal navliegen; knaapjens die niets weeten, en die zij ook alleen gebruikt als onderdaanen in geval

[p. 202]

van noodzaakelijkheid; 't zij om haar ergens te brengen, of om een commissie uittevoeren: maar een jong denker alleen kan haar huis, haar hart, haare keuze eer aandoen: dit alles in een diep vertrouwen tusschen ons - Gij zwerft als boodschaplooper veel bij den weg, en ik heb den tijd niet om mij aantekleeden, veel minder om uitteloopen, zo het niet is om aan het huis uws patroons te komen; daarom zend ik u het plan van een geschrift dat geheel origineel zijn zal: ga bij de voornaamste Boekverkoopers, vooral, bij hen die in philosophische schriften handelen: verzoek om dit plan te mogen voorleezen, en noem voor eerst mijn' naam niet; maar zeg alleen, dat de schrijver zijn werk misschien zal afstaan voor 20 dukaaten het blad, eerste druk: om hem nu nopens het debit gerust te stellen, moet gij hem verzekeren, dat er geen woord theologie in zal komen, en dat de zedeleer daarin vervat, niet veel strenger zijn zal dan die, welke men al zingend in de opera hoort aanprijzen; zeg hem ook, dat de schrijver noch Staats- noch Prins-gezind, maar een burger der wereld is, die zijn vaderland overal vindt waar hij menschen ziet: verzeker hem ook, dat het geheele stuk, in spijt zijner wijsgeerigheid zo bevallig zal ingekleed, en zo aangenaam geschreven worden, dat de Mondes van fontenelle daar door zullen overschenen blijven; zeg hem met één woord, dat de schrijver een menschkenner is, die den heerschenden smaak zijner eeuw kent en voldoen zal: zo gij hem hiervan hebt overtuigd, (en dit zal u niet

[p. 203]

moejelijk vallen, als men mijn plan gezien heeft,) voeg er dan bij, dat ik aanneem voor hem alleen te werken, en eene associatie wil aangaan die voor ons beiden een goudmijn zijn zal: hij zou dit mijn werk met fraaje plaaten kunnen uitgeeven: over den titel zal ik zelf met hem spreeken, die is dra gevonden; misschien geef ik het alleen den titel van: ‘Vliegen-Republiek, ontdekt door een' wijsgeerig' navorscher der Natuur:’ of iet dergelijks: wacht eene ruime belooning, mijn goede frans! ik zal mij in staat stellen om met glans in de wereld te verschijnen, en de weldoener mijns volks te worden: maar hierover zo gij tijd hebt eens nader; ik heb het er uitgescheurd om u deezen te schrijven - Vaarwel, fransje! ik ben uw goede vriend,

cornelis de groot.