|
| |
| |
| |
| |
XXVIII.
Van vrede.
La pauvre nière attend son fils;
Les mois passent: point de nouvelles.
Toujours à des sanglants défis
Répondent des pertes cruelles.
Quoi! vaincus dans tous les combats?
O Dieu de bonté, quelle épreuve!
Mais vous savez que je suis veuve:
Mon enfant ne perira pas!
Louis Veuillot.
En wij zullen hunne zwaarden slaan tot
spaden, en hunne spiesen tot sikkelen; het
ééne volk zal tegen het andere volk geen
zwaard meer opheffen, en zij zullen geen
Jesaja 2: 4.
You may think that war is all glory,
But I can tell you that it is all hell.
A German General.
Kent gij de schoone schilderij van Danger: Hebt liefde onder elkander?
| |
| |
Het is een groot doek, voorstellende een slagveld.
De verslagenen liggen er stil en naakt, in de volle kracht van jeugd en mannelijken leeftijd. Nabij en ver ziet men overal hunne blanke lichamen tusschen gras en steenklompen. In de verte duidt een dikke rookwolk aan dat daar een stad verwoest wordt.
De lucht is donker; het slagveld is verlaten en stil; aasvogels zwermen er boven.
Maar zie.... dáár van den achtergrond, waar als in nevel de heuvel van Golgotha rijst, is zoo even de Heer genaderd, met ontzetting het slagveld overziende, en te midden der stille verslagenen staat Hij daar nu, de hand voor het gelaat, zich in bittere droefheid herinnerend dat het reeds negentien eeuwen geleden is, toen Hij dit menschdom zacht vermanend smeekte: Hebt liefde onder elkander!
Vier woorden slechts, maar aan ieder, die ze onder deze aangrijpende schilderij leest, zeggen ze boekdeelen. Want sedert Jezus deze woorden sprak, hebben duizenden van zoogenaamde volgelingen van Christus millioenen laten neerslaan....
| |
| |
om wat roem.... om een stukje land.... om wat eerzucht te bevredigen of wat wraakzucht.... of om wat prestige op te houden. En die niet waren neergeslagen of niet waren doodgebloed, of door paardenhoeven vertrapt of door wraakzuchtige wilden doodgemarteld, zij juichten de overwinnaars toe, en riepen gedachteloos hoera! voor wie tot den strijd bevel hadden gegeven.
En nog staan andere millioenen gereed zich te laten slachten, zoodra het een of ander Christelijk vorst of vorstin invalt de drommen tegen elkaar op te jagen.
Wilt ge eens cijfers hooren?
Duitschland heeft te beschikken over vijf millioen echtgenooten en vaders, om door domme kanonskogels te worden verpletterd; - Frankrijk over ruim vier millioen; - Rusland over vier millioen; - Oostenrijk over twee millioen; - Italië over anderhalf millioen, met de andere Staten over ongeveer drie en twintig millioen; - drie en twintig millioen levende wezens, allen dierbaar en kostbaar voor hunne betrekkingen.
Napoleon I noemde zich een Christen: men schat het aantal slachtoffers zijner eerzucht op drie millioen.
| |
| |
In 1870 waren het weer Christelijke vorsten, die duizenden huisgezinnen in rouw dompelden. (Te Metz sneuvelden, om iets te noemen: 25 generaals, 2099 officieren en ruim 40.000 soldaten. Bij het slagveld van Sédan zijn 10.000 lijken geteld.)
En Christenen noemen zich ook zij, die nog heden ten dage oorlogen in het leven roepen.
Oorlog is er geweest, zoolang de wereld bestaat, maar zal hij altijd zijn??.... Het woord van Jezus, zacht geuit als een smeekbede en overstemd door wapengekletter, is door tallooze monden eeuw in eeuw uit herhaald. En nu, als machtig bazuingeschal klinkt het reeds als een eisch uit millioenen kelen over de aarde: Vrede! Vrede!
In de 16e eeuw schreef een Catholiek geestelijke, Francis Suarey, zijn werk: Unitis quasi-politica et moralis, hetwelk voor de volken vrijheid en eenheid vroeg.
Hugo De Groot werd tot levenslange opsluiting veroordeeld om zijn later beroemd geworden werk: De jurè belli at pacis.
In Duitschland streden achtereenvolgens
| |
| |
Leibnitz, Hans von Gagner en Robert Von Mohl, in Frankrijk de abt St. Pierre en Rousseau tegen den oorlog.
In het begin der negentiende eeuw, toen de gruwelen des oorlogs weer ieder weldenkend mensch afgrijzen inboezemden, werd in Londen de eerste vredebond gesticht, terwijl er twee in Amerika tot stand kwamen. Het aantal leden nam zóó snel in aantal toe, dat in 1843 een vredescongres te Londen kon worden bijeengeroepen. Dit congres zond aan 54 regeeringen een verzoekschrift om bij politieke oneenigheden de bemiddeling van bevriende Staten in te roepen.
En sedert dien tijd zijn geregeld vredescongressen gehouden, tot de vredesconferentie in 's Gravenhage, na de roepstem van den Czar, de kroon zette op het jarenlang streven, om deze ‘vielfach verspottete Idee’, (zooals Von Moltke haar noemde, toen hij er zich vóór verklaarde,) te verwezenlijken.
Er is gezegd dat van de vrouwen de hervorming der wereld moet uitgaan; en het waren vrouwen, die ook hier weer die hervorming begonnen op gebied van oorlog en vrede. De
| |
| |
rol, die de Oostenrijksche gravin Bertha Von Suttner, en nu mevrouw Wasclewitz - Von Schilfgaarde weder in verband met de Vredesconferentie hebben gespeeld, (beide dames waren in 's Hage aanwezig) is genoeg bekend. The Local Peace Association, the Liverpool Peace Association, Le Comité de Paris, de Koindelig-Franskeids-Forening, de Ligue Internationale de la Paix et de la Liberté, het bureau International de la Paix te Bern, the Wisbeck Local Peace Association - zij alle hebben vrouwen tot presidenten of secretarissen.
Vraagt ge wat de vredebonden eigenlijk beoogen?
Gravin Bertha Von Süttner antwoordde op dezelfde vraag aan Prins Schönaich-Carolath: ‘Het doel der vredebonden is niet om beslissend in te grijpen bij politieke gebeurtenissen,.... noch vragen van den dag op te lossen, want daarvoor ontbreekt ons de macht. Maar wij willen onder de menschen de overtuiging vestigen dat de bestaande ‘Gewaltszustand’ plaats moet maken voor den ‘Rechtszustand.’
Wat hebben wij, vrouwen van Nederland,
| |
| |
gedaan voor de verwezenlijking van deze heerlijke idee?
Zijn wij lid?
De jaarlijksche contributie bedraagt maar één gulden.
Zonder nog te wijzen op het schoone van het na te jagen doel, - hebben wij er niet als dochters, als zusters, als vrouwen of als moeders het grootste belang bij, of onze dierbaren vroeg of laat een folterenden dood zullen sterven op het schaakbord der vorsten: de slagvelden?
En niet alleen door toetreding tot een vredebond, - ook nog op andere wijze kunnen wij vrouwen medewerken om Vrede te brengen op aarde; - het is door de opvoeding.
Onderdruk bij uwe kleine huisgenooten iedere opwelling van wraakzucht en heerschzucht, en leer hun alle menschen als broeders te beschouwen.
Ga den invloed van domme onderwijzers tegen, die, de oude sleur volgend, aan de kinderen den oorlog als iets schoons en verhevens voorstellen, terwijl deze toch slechts de uiting is van de tijgerhartstochten in den mensch.
Prent den kinderen het zesde gebod in: Gij zult niet doodslaan, en leer hun zachtheid voor
| |
| |
dieren. Wie medelijden met een hond gevoelt, zal zijne handen niet met menschenbloed bevlekken.
Leer hun onderscheid tusschen den moed om te vechten, (dat durft een bulhond ook,) en den veel hoogeren moed om te dulden, te zwijgen, zich te beheerschen, te volharden, te lijden voor anderen, te leven voor anderen.
En waak over de lectuur der kinderen, opdat zij niet als helden leeren beschouwen, wie niet anders zijn dan lichamelijk sterke, maar leer hun eerbied gevoelen voor zielenadel en vastheid van karakter.
Miss Peekover, Presidente van the Wisbeck Local Peace Association, vice-presidente van the London Peace Association en lid van the Sicilian Peace Society, die veel ijver toont voor de vredezaak, schreef voor eenige jaren aan een Duitsch vrouwenblad o.a. het volgende: ‘Daar de vrouwen zooveel door den oorlog lijden, en tegelijk zulk een machtigen invloed kunnen oefenen op het maatschappelijk leven, moeten zij bedenken op welke wijze ook zij den vrede kunnen bevorderen. Zooals uit de u toegezonden papieren
| |
| |
blijkt, slaan de vrouwen algemeen de handen ineen om het doel te bereiken. Terwijl echter de Fransche, Italiaansche, Scandinavische en Oostenrijksche vrouwen met mevrouw Von Suttner aan het hoofd openlijk voor de zaak werken, laten zich uit Duitschland slechts enkele stemmen hooren. Ik bid u, vestig dus door uw blad de aandacht der Duitsche vrouwen op ons streven. Eendracht maakt macht. Zalig zijn die vrede maken!’....
Men zegt dat in het buitenland Holland dikwerf beschouwd wordt als min of meer tot Duitschland te behooren. Zou Miss Peekover ook tot ons bovenstaande woorden hebben gericht?
Wat doen wij, vrouwen van Nederland, voor deze heilige zaak?
|
|
Auteursrecht onbekend
