Tvoyage van Mher Joos van Ghistele

(II, 33)

(111v) [D]us zijnde up tupperste vanden beerghe, zo sietmen bescheedelic vele diverssche plecken, inden eersten twee beerghen zeer hooghe, ligghende over de Jordane in Arabia Deserta, den eenen ghenaemt Phogor oft Phasga,³⁰² ende den anderen gheheeten Hermon, beede inde provincie van Moab gheleghen,³⁰³ ter welker Balaam ontboden was omme de kinderen van Ysrael te vermalendidene, doen de ezelinne daer hij up sat jeghens hem sprac om dat hijse slouch, mids dat zij niet voort en wilde, zegghende: ‘Waer omme slaet ghij mij, ziet ghij niet den inghel met eenen blooten zweerde staen inden wech jeghens ons?’ ende Balaam zijne ooghen ontdoende, sach den inghel, veranderende zijne maledictie in bene-

302 Het Pisga-gebergte langs de oostelijke oever van de Dode Zee.

303 Dezelfde onjuiste mededeling (de berg Hermon, Gebel esh-Sheikh, ligt niet in Moab maar in Noord-Palestina) verstrekt Zeebout in Tvoyage IV, 21. Vgl. ook voor de hierna volgende mededelingen dat capittel: de overeenkomsten zijn frappant.

[p. 110]

dictie, profeterende de gheboorte Ons Heeren, zegghende: ‘Orietur stella ex Jacop’, zomen daer af breeder bescreven vindt int bouc van Numeri int xxiiii^e capittele. Item men seit daer dat tusschen den voorseyden tween beerghen ghebuerde, dat Elyas de prophete upghevoert wart in eenen viereghen waghen vander eerden toot den eerdschen paradijse, daer³⁰⁴ hij ghijnc al wandelende ende coutende met Elizeus, ter welker plecken hij liet vallen zijnen mantel daer hij de Jordane mede (112r) ghedeelt hadde ende droochs voets daer duere ghegaen waren, zo van desen breedere ghescreven staet ten vierden boucke der Coninghen int tweeste capittele. Item bij deser voorseyder plecken zo waest dat Maria Egiptiaca hare groote penitencie dede, ende daer zoe ontfijnc theleghe sacrament vanden abdt Zosijmas, ende naer haer doot wart daer begraven vanden zelven abdt mids hulpen van eenen wilden leeu, de welke deerde up scraefde ende maecte een graf omme dat heleghe lichame in te legghene, zo de legende vander zelver Maria breeder verclaert.³⁰⁵ Item onttrent den voorseyden plaetsen zo leit eene contreye, ghenaemt Sierie Sabal;³⁰⁶ daer bij plach in ouden tijden zomen daer seit eene stede te stane, ghenaemt Raba,³⁰⁷ daer David sant Uriam, zijnen ghetrauwen rudder, bij Joab, zijnen capitain, omme vooren inde bataille ghestelt te werdene ende versleghen te zijne, ten fijne dat hij te bat zijnen wille hebben zoude van Bersabeen, huusvrauwe des selfs Uriams, zo dat ooc ghebuerde, alzo men van al desen wel bescreven vint ten bibele.³⁰⁸ Dese voorseyde plaetse wart naerderhand ghenaemt bijden kerstenen princen die dland van beloften besaten, naercommers van Godefroit van Buljon, Le Peyere du Desert;³⁰⁹ daer bij wart een steerc casteel ghemaect bijden zelven princen, tsteercste dat in al dien lande gheleghen was ende dat meest den heydenen quaets dede van diere zijden, ghenaemt Le Teret oft Trech.³¹⁰ Item men toocht ooc vander zelver Quarantanen een groot gheberchte (112v) bijder Dooder Zee gheleghen, in dwelke staet een hol, ghenaemt Speloncka Moabitarum; daer ghebuerdet dat, naer dat de vijf steden versoncken waren ende Lots wijf verandert in eenen soutsteen, Loth droncken zijnde besliep zijne twee dochteren, zo dat vander oudster commen es tvolc van Moab, ende vander joncster tvolc van Amon, zo dat breeder staet in Genesis int xix^e capitele.

304 Bedoeld is: bij de Jordaan.

305 Leg. Aurea, cap. 56.

306 D.i. Syriae Sobal, een deel van Syrië ten noordoosten van Damascus. Cf. Judith 3:1 en 3:14.

307 Rabba, ten oosten van de Dode Zee. Cf. II Kon. 11:1.

308 II Kon. 11:14 e.v.

309 D.i. Petra Deserti, de befaamde woestijnstad der Natabaeen, die weliswaar veel zuidelijker gelegen was, maar (blijkens K.v.Spruner) ook wel even ten oosten van de Dode Zee gesitueerd werd.

310 De kruisvaardersburcht Krak ten oosten van de Dode Zee.