De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen (3 delen)

[Jan Teunisz. Blankhof]

Wy hebben nu te spreken van JAN TEUNISZ. BLANKHOF geboren tot Alkmaar (daar zyn Moeder Stads Vroedvrouw was) in 't jaar 1628 opGa naar voetnoot* Koppertjes Maandag.

Zyn eerste onderwyzer in de Konst was Arent Teerling, gebynaamt Sinceer. Dezen vinden wy 1632, op de naamlyst van de Alkmaarsche Konstenaars als Meesters geboekt; dog ik gis dat hy in dientyd een van de geringste der Broederen zal hebben geweest, aangezien hy zig tot den kladpot begaf: om dat de Fortuin misschien zyn Penceeloessening niet gunstig was. Het zy daar

meê zoo 't wil, hy was de Leermeester van onzen Blankhof en van Johannes Bulot. Naderhand geraakte Blankhof by Pieter Scheyenburg, en van daar om de Konst voort te oeffenen by Cezar van Everdingen, en Gerrit de Jong, tot dat hy zig door reislust geprikkelt naar Rome begaf, daar hy tweemaal (anderen zeggen driemaal) op verscheide tyden geweest is.

In de Schilderbent werd zyn regte naam verandert in Jan Maat; wy zullen hem voortaan ook zoo noemen om dat hy dien zedert behouden heeft, en hy daar best by bekent is.

De eerste voorwerpen van zyn Penceel waren Landschappen, en inlandsche Strand- en Watergezigten, die hy vaardig vlak en kwik wist te schilderen, 't welk vermoeden geeft dat zyne Reizen hem aanleiding tot het Zeeschilderen hebben gegeven. Zyn waardigst geagte stukken, zyn die, in welke hy Italiaansche Stranden, en Zeepoorten, met der zelver vremde vaartuigen, heeft afgebeeld.

Hy was los van leven, en los in 't schilderen; waarom zyn aart die woelig was zyn penceel tot vaardig schilderen gewende. Ende Konstkenners hebben opgemerkt, dat, wanneer hy wat meer gedult nam, om zyn werk uitvoeriger en meer gepolyst te doen voorkomen, de zelve dan die geestige losheid, en prysselyke fixheid misten, hoe wel ik weet, (dit niet tegenstaande) dat de net gepolyste schilderyen thans wel meest gewilt worden. By den Konstschilder Gerrit vander Steur tot Alkmaar hangt een Strantgezigt, 't geen onder zyn beste werken mag geteld worden, konstig en natuurlyk verbeeld. De zwalpinge of overbuitelinge der ebbende en aan-

vloeijende Zeegolven op den Oever is daar levende in vertoont. En gelyk de zelve door gestadig bewegen op en afgedreven wordende geen stant houden, kan het zelve toegepast op onzen schilder ten zinnebeeld strekken, als die t'elkens tot veranderingen geneigt, niet lang steê op eene plaats hield, waar door Johannes Voorhout (met zyn Vrouw van hier vertrokken, uit vrees dat de Franschen deze landen mogten overstroomen) hem onverwagt in den jare 1674 te Hamburg ontmoette, 't geen hy my zelf heeft verhaald. Over zulks is zyne levensdraad van een langer bereik geweest, als my was opgegeven: namentlyk dat hy tot Amsterdam zou gestorven zyn in 't jaar 1669. Zyn Leerling Arnout Smit tot Amsterdam, volgde zyne wyze van schilderen na.