Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 8. Eerste stuk

[Arnoldus van der Hel of Verhel]

HEL (Arnoldus van der) of VERHEL, in 1580 te Amersfoort geboren en aan de Latijnsche school aldaar onderwezen, beoefende reeds in jeugdigen leeftijd de wijsbegeerte en had naauwelijks den ouderdom van 16 jaren bereikt, toen hij reeds tot Artium Lib. Magister werd bevorderd. Na verschillende hoogescholen bezocht te hebben, begaf hij zich in 1616 naar die van Franeker, verkreeg

aldaar in 1617 den titel van Jur. utr. Dr., en werd in 1618 tot buitengewoon hoogleeraar in de wijsbegeerte aan dezelve benoemd. Twee jaren later werd hij gewoon hoogleeraar en in 1633 volgde hij Meinh. Schotanus als bibliothecaris op, welk ambt hij tot 1648, toen het aan zijn ambtgenoot van der Linden werd overgedragen, waarnam. Uit zijn schriften blijkt dat hij een ijverig beoefenaar en hevig voorstander der Aristotelische of Peripatetische wijsbegeerte was, terwijl zijn ambtgenoot Johannes Greydanus die van Descartes was toegedaan, 't geen aanleiding tot hevige twisten tusschen beide geleerde mannen gaf. Overigens stond hij in hooge achting, zoo om zijne geleerdheid als zijn godvruchtigen levenswandel. Hij stierf den 14 Februarij 1664 in den hoogen ouderdom van 84 jaren. Zijn ambtgenoot Ulricus Huber hield eene lijkrede op hem en zijn lijk werd in de Martinuskerk ter aarde besteld.

Op zijn grafzerk leest men:

in obitum nobiliss. spectatiss. clariss. consultiss. et acvtissimi viri dn. arnoldi verhel, I.V.D.L.A.M. philosoph. profess. primarii in academia franekerana annos XLVII. nati amisfortii MDLXXX, et denati quarto rectoris magnifici MDCLXIV.

En op een tweeden grafsteen:

in tumulum incomparabilis philosophi d. arnoldi verhel.

Zijne uitgegevene schriften zijn:

Selectissimarum Quaestionum sylva et accurata Methodus Universae Philosophiae Aristotelicae, praestantissimorum Philosophorum auctoritatibus adornatae, Franeq. 1623. 8.

Summa metaphysicae, Franeq. 1622 & 1654, 4^o.

Ideae Aristotelicae, Physica, Metaphysica, Ethica, Politica, Oeconomica ex altera edit. Franeq., 1636, 12^o.

Sylva Quaestionum Physicarum de Anima rationali, Franeq., 1662, 4^o.

Speculum Primae Philosophiae Entis, in se & suis principiis, synonymiis, etc. scholastice digestum, Franeq., 1662, 4^o.

Idea Logicae Aristotelicae, Franeq., 1663, 8^o.

Oratio funebris in exequias Joannis Hachtingii, Professoris Logices, Leov., 1630, 4^o.

Hij huwde Riemke, dochter van Joh. Martinus Gravius en van Barbara Hoitama, die in 1659 in den ouderdom van 54 jaren overleed. Hun zoon volgt.

Zie Vriemoet, Athenae Frisiaece, p. 200. seqq.; Valerius Andreas, Bibl. Belg., p. 87; Burmanni, Troject. erud., p. 389, seqq., (die hem verkeerdelijk Vechellius noemt): Lipenius, Biblioth. Philosoph., p. CCCCXXXIX; Foppens, Bibl Belg., T. I. p. 105: Jo. Copes, in Carmine Sylvae Quaest. physic. de Anima rationali praefixo; Dedicatio speculi Primae Philosophiae; van Bemmel, Beschrijv. van Amersfoort, D. I. bl. 443; R. Neuhusii, Poëm. juven., Lib. II. p. 166.