Van Brabant die excellente cronike

Dat .xxvi. capitel. Van hertoge Otto karels sone, ende hoe Lothrijc een deele van Brabant na sijn doot quam inden handen vanden graue van Ardennen. Ende vanden anderen hertogen

OTto Karels soone was hertoge van Lothrijc ende van Brabant. hi regneerde na sijn vader .xv. iaren ende hi sterf sonder wettich oor Ende als sijn suster Gherberga meende dat lant te aenueerden als recht erfghenaem, so was daer een graue van Ardennen geheeten Godeuaert, die tot den keyser Henrick track, diemen sinte Henrick heet, geuende te verstaen dat al tgeslachte vanden groten coninc karel vergaen waer, biddende om dat hertochdome van Lothrijc ghegeuen te werden ende een deel van Brabant. Twelc die keyser hem gonde ende soe vercreech hijt mit machte. Aldus bleef die edele vrouwe Gerberga berooft die vader ende moeder verloren hadt ende bleef alleen grauinne van Bruessele ende van Louene met eenige dorpen ende ander plecken. etcetera.

Soe behielt die voorscreuen Godeuaert van Ardennen thertochdom van Lothrijck, daer walsch Brabant een deel af is. Ende na Godeuaert quam tlant op Goselijn van Ardennen sinen broeder die hadde .ij. sonen, te weten, den paus Steuen die .xi. ende Godeuaert die seer vroom ende deuchdelic was, ende een dochter geheeten Oede die namaels nam te manne Lambrecht graue van Bruessel daer hier na af gheseyt sal werden. Na Goselijn wert hertoghe dye voorseyde vrome Godeuaert sijn sone, die had een sone Godeuaert metten bulte die hielt Ardennen, Lothrijke, een dele van Brabant, ende ooc Hollant, so ghy hier sult horen.

Hoe Godeuaert metten bulte met hulpe des bisscops van Vtrecht Hollant ende Vrieslant onder sijn subiectie brochte.

BJ dese Godeuaerts tijde so was bisscop tot Vtrecht Willem des voochden soon van Gelre. Dese bisscop Willem impetreerde ende verwerf aen keyser Henric die .iij. die graefscapen van Hollant Zeelant ende Vrieslant, allegerende dat si wilen eer die bisscopen van Vtrecht gegeuen waren. Waer om dat hem die keyser gaf sekere brieuen om te besitten die graefscapen voorscreuen.

[fol. 97r]

Als nv bisschop Willem dese brief met loosheyt ende met quader narratie ende aenbrengen vanden keyser hadde impetreert, ontboot hi sinen neue Gouert mitten buyl hertoge van lothrijc, brabant, ende ardenne ende vergaerden te samen een groot swaer volck van wapenen. Ende sijn gecomen in Hollant doemen screef .M.lxxi. ontrent die stede van Leyden. Robrecht voocht van Hollant dit vernemende dede vergaderen alle tvolck van wapene dat hi crigen mochte, ende ginc desen .ij. princen te gemoet, ende dair wert seer geuochten aen beyden siden. Mer int eynde cregent die hollanders te quaet ende daer wertter mit allen veel verslagen ende robrecht ontquam ende nam sijn wijf mit haer kinderen ende tooch in vlaenderen te Ghent, ende bleef daer een wijl tijts. Dese victorie gesciet wesende dede biscop willem den hertoge Godeuaert metten buyl hulden in allen steden van Hollant ende regeerde dat lant mit cracht .v. iaer lanc Ende ontfinc die graefscap van Hollant te leen van desen bisscop Willem ende brocht alle dat lant onder zijn subiectie ende alle die hem tegen waren veriaechde hi of versloechse Die bisscop dede alle die frontieren ende palen vanden lande vast besetten ende neerstelic bewaren tegen den iongen ioncheer dirck van Hollant Ende dede maken een groot starc casteel tot Jselmonde dair op settende eenen capiteyn met vele vrome lieden van wapenen om dat te bewaren. Dese hertoge godeuaert stichte ende fondeerde tusschen die dorpen rijswijc ende ouderschye tot sijnre eewiger memorien een stede die hi noomde Delft ende niet verre buten der stadt een casteel dair hi sijn woenstadt in nam ter wilen dat hi in Hollant domineerde ende heerscapie hadde

Hertoge Godeuaert siende dat hem die fortune ende auontuere mede ghinc nam op onder sijn subiectie te brengen die westvriesen Ende heeft een groot machtich heer vergadert ende is ghecomen in Vrieslant rouende, vangende ende slaende alle dat lant door, ende is mit eenen groten swaren roof van geuangen van beesten ende andere dingen gecomen binnen Alcmaer. Dit vernemende die oostvriesen quamen met groter macht ende beleyden Alcmaer al omme .ix. weken lang. Hertoge Godeuaert siende dat hi tegen dit wrede volck van grooter machte die stede niet houden en mocht screef hi aen bisscop Willem van Vtrecht dat hy hem ontset dede ende hem te hulpe quame. Die bisscop heeft van stonden aen vergadert eenen groten hoop gewapents volcs ende is gecomen om sijnen neue den hertoge te ontsetten Ende daer wert eenen bloedigen strijt geuochten mer int eynde verloren die vriesen den strijt, ende daer wortter ontrent .viij.M. verslagen ende veel worter gheuangen ende aldus wert hertoge Godeuaert here van westvrieslant ende oostvrieslant by hulpe des bisscops van Vtrecht, ende dat lant bleef hem voort subiect ende in vreden .iiij. iaer lang

Onlancx hier na als int iaer M. ende lxxv. hertoge godeuaert wesende tot Antwerpen, worde hi sittende op een priuaet van eene van ioncheer Dircs knechten van Holant genoemt Ghijsbrecht van onder op mit een gauelijn in sijn lijf ghesteken, ende dede hem van stonden aen voeren tot inder stede van Maestricht, dair hi op die vijfte calende van maerte ghestoruen is, ende en liet gheen kinder after, mer sijn suster was sinte Yde hertoghe Godeuaerts

[fol. 97v]

van Billioen moeder, opten welcken quam tvoorscreuen lant van Ardennen ende van Lothrijke. Dese goede sinte Jde hadt getrout Eustachius graue van Bolonien oft Bonen, wiens moeder was Machtelt graue Henricx van Bruessel dochter. Dese Eustachius hadde van sinte Jden drie sonen, den voorseyden Godeuaert van billioen Boudewijn sinen broeder die beyde deen nae den anderen werden namaels coninghen van Jherusalem. Ende si waren op gheuoet te Basin bi Genapien in walsch Brabant twelc hair moeder erue was, ende noch eenen sone gheheeten Eustachius die bleef graue van Bonen