Van Brabant die excellente cronike

¶ Dat xlvi. capitel. Vander wtspraken ende seggen hertoge willems van Beyeren graue van Henegouwe ende Hollant op tgheschille tusschen hertoge wencelijn ende graue lodewijc Ende hoe graue lodewijc Antwerpen dwanck aengaend den drie mercten

ALs den twist ende orloge dus stont tusschen brabant ende vlaenderen so dede hertoge Willem van beyeren graue van Henegouwe, hollant ende zeelant ende here van Vrieslant grote neersticheit aen hertoge wencelijn van brabant ende aen graue Lodewijc van vlaenderen die hem in beyde sijden bestonden dat sijs in hem souden blijuen van allen geschille die si hadden, twelc si also deden Ende daer aff werden gemaect brieuen ende submissien, inhoudende dat sijs hem gehelic keerden met geloften in hertoge Willems seggen Ende het wert ooc bezegelt vanden eedelen ende steden van beyden landen

¶ Daer na heeft hertoge willem ghepronucieert sijn seggen in walsche sere onredelic so dat schijnt ende seer gonstelic voor graue lodewijc Ende onder ander veel punten aengaende der scaden in die voorscreuen orlogen ghedaen ende ander dingen So seyde hertoge willem, want somighe steden ende edelen in Brabant eet gedaen hadden, so souden die steden Louen Bruessel Niuele Thienen hem eens des iaers dyenen ten costen des lants van Brabant elck mit eender banieren .vi. weken lanc elc xxv. mannen gewapent als si vanden graue daer toe versocht waren om hem te helpen Ende mits dien soude hi den steden voorseyt ende eedelen quijtschelden haren eet hem ghedaen ende die brieuen daer af weder ouer gegeuen. Ende want die graue hem hertoge begonste te scriuen van Brabant, bi versuecke oft rade van somige steden ende edelen des lants, so soude hi mogen den titel behouden sijn leefdagen lanck op dat hi wilde

¶ Jtem voor dese costen ende scade die die graue in dese orloge had gehat so soude hi ende sijn nacomelingen heren sijn van mechelen met haren toe behoorten na die forme van brieuen des coops ende eet manscap den bisscop van Ludic gedaen sonder yemant ander eenige anders heerlicheit oft recht daer in te hebben, ende dat hertoge wencelijn ende vrou Janne al die brieuen van coninc Philippus van Vrancrijcke die hi op Mechelen hadde weder ouer geuen soude

¶ Jtem dat Margriet grauinne van Vlaenderen ende haer oor twelck si van gruae Lodewijc heeft oft vercrigen sal voor haer vaderlike versterffenisse .x.M. gulden van Florentien erflijcke.

Voor welcke somme si ende haer oor te leene ende in manscape ontfaen sal van vrou Janne van Brabant ende van haren oore die stadt van Antwerpen mit harer toe behoorten, met neder ende hoger heerlicheit in afslaghe vander voorscreuen sommen Ende oft die veruallen ende renten vander stadt so verre niet en strecten so soude dat met andere goeden veruolt werden Ende die stadt van Antwerpen soude der voorscreuen grauinnen ende graue als haren momboor mits desen hulde ende eet doen. Des souden si ghelouen ende confirmeren der stadt van Antwerpen al haer charten, priuilegien, ende vryheden. etcetera. Ende si sullen daer aff vrou Janne als voorseyt is manscap ende eet doen Ende vrou Janne ende haer oore den name van Brabant [dragende] sal behouden den

[fol. 143v]

tytel vanden marcgraefscap des heylich rijcx ouermits de souueraynlicheit ende want ment van haer te leen hout. etcetera. Dit seggen wert ghedaen tot Aeth in Henegouwe Jnt iaer .M.CCC.Lvij. opten vierden dach in Junio.

¶ Daer na bleef hem graue Lodewijck na inhout des seggens noch scriuende hertoge van brabant Mer want hi van hertoge Wencelijn ende vrou Janne te leene houden moste ooc na inhoud des seggens, so screef hertoge Wencelijn als hi aenden graue screef aldus Onsen lieuen getrouwen lodewijc graue van vlaenderen Als dit die graue sach die seer grootmoedich was so scaemde hijs hem ende en screef hem niet meer hertoge

¶ Al ist dat een gemeyne fame is dat hertoge willem graue van Hollant in tvoorscreuen seggen seyde Huesden mijn, nochtans ist so niet Mer want hijt onttrack ende afnam tonrechte vrou Janne so maecte hijer af Huesden mijn, twelc voor doorloge tusschen Vlaenderen ende brabant vrou Janne toe behoorde als dat hier voor verclaert is

¶ Dese hertoghe Willem van Beyeren graue van hollant, corts na dat hi dit seggen geseyt had wert hi iammerlic geplaecht als sinneloos te sijn Ende hertoge Aelbrecht sijn broeder die Palensgraue was deden gheuangen leggen tot Keynout in Henegouwe, daer hy sijn leefdaghe buten sinnen blijuende gheuangen bleeff lange iaren. Welck die sake van deser plagen was is te beuelen der verborgentheyt gods

¶ Achteruolgende den voorseiden seggen van hertoge willem van Beyeren die graue Lodewijck ende Margrieten sijnre gesellinnen Antwerpen ende Mechelen aen geseyt hadde so quamen si beyde tot Antwerpen ende werden daer ghehult ende ontfangen, gelouende ende swerende te houden der stadt van Antwerpen haer rechten, castumen, priulegien ende chartren, ende die doen houden in al haer vryheden, also si te voren ghehouden was bi den hertoge van Brabant

¶ Daer na veruolchden die van Mechelen nerstelijc aenden graue hem clagende ouer de stadt van Antwerpen om datse hem lieden die mercten ontrocken hadden daer af hier voor int .xxxvij. capitel breder verclaert is Segghende voort ooc dat hem de graue gelooft had die te doen payselic sonder eenigen twist te gebruken, daer te voren als si hem ontfingen voor here ende hulden hem, afgaende vrou Janne ende hertoge wencelijn

¶ So aenmercte ende dachte die moedighe graue Lodewijc van Vlaenderen hoe dat die van Mechelen hem alre eerst ontfingen, ende op dander side ghedachte graue lodewijc noch wel van te voren der groter scaden ende der swaerder ende stranger orlogen die die van Antwerpen wilen eer op hem vuerden also hier voorseyt is, so dat hi der stadt van mechelen veel gonstiger was dan van Antwerpen, die hi versocht nerstelic begerende datse van desen geschille vanden mercten tot hem waert blijuen souden in sijn seggen Die van Antwerpen weygerden dat te doen seggende dattet die hertoge ende hertoginne te leen hielden vanden keyserijcke, ende dat die gruae ende grauinne ooc te leen ontfangen hadden So en mochten sijt dan niet doen sonder consente vanden keyser ende hertoge ende hertoginne daerment af hielt

[fol. 144r]

te leen Seggende voort datse die graue in possessien vant als hi werdt ghehult sweerende hem doen ende gelouende in hair rechten te houden Mits welcken si hem ootmoedelic baden dat hise in haer rechten houden wilde na dinhout ende beuele van des keysers ende shertoogen brieuen daer af voorscreuen is Ende anders en wilden die van Antwerpen graue Lodewijc ghenen troost toe seggen, waer om dat hi seer gestoort van daer reet, maer die van Antwerpen en achtender niet veel op

¶ Corts daer na quam graue Lodewijc weder Tantwerpen gewapender hant ende met veel volcx, twelc hi allencxkens in liet comen so veel dat hi der stat machtich was. Ende hi vinck vanden besten ende rijcsten porteren vander stadt wel tot .cc ende .l. toe die hi tegen der stadtrechten vueren dede in Vlaenderen te ghijsele, te Ghendt, te Brugge, ende tot Yperen Ende hi liet tot Antwerpen so veel Bryganten ende orlochs volcx datse der stadt machtich waren seer verdruckende de ingeseten ende burgeren So dat die stadt den graue Lodewijc gelouen mosten van noots wegen al dat hi begheerde, souden die geuangen die te ghijsel oft in obstagien saten gelost mogen werden. Ende eer datse de graue lossen wilde ende ooc eer die Bryganten wt rijden souden so wilde die graue in sinen handen hebben vander stadt alle dye brieuen ende priuilegien die vanden voirscreuen mercten mencie maecten Ende die graue geloofdese hem weder te geuen ghehelic als hijse gheuisiteert ende ouersien hebben soude. Op die condicie so leuerden si den graue de selue brieuen na sijn begheerte

¶ Daer na als hijse een wijltijts hadt gehadt so achteruolchden si den graue al omme na daer hi reet, nochtans en consten si haer brieuen niet crijgen noch ooc haer poorteren dye te ghijsel lagen voor dier tijt dat die ingeseten poorteren hem submitteerden ende keerden in die ordinancie vanden graue Ende corts daer na eer de ghijselen weder werden geleuert so pronuncieerde graue Lodewijc sijn seggen alsoot hem geliefde, toeseggende der stadt van Mechelen die iij. voorseyde mercten, die nochtans die van Antwerpen van ouden voorleden tijden toe behoort hadden Maer si mostent alle liden want si niemant en hadden diese verantwoorde tegen den graue die hem te machtich was Ende nochtan en cregen si hair brieuen noch niet weder op dier tijt, mer namaels